Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

document Europese Commissie

COM(2007)357, d.d. 27 juni 2007

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

De commissie voor Europese Samenwerkingsorganisaties besloot op 6 november 2007 dat zij de onderhavige mededeling onder de aandacht wil brengen van de commissie voor Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking.

Op 13 november 2007 besloot de commissie BDO dat het onderhavige dossier zo mogelijk te betrekken bij een komend beleidsdebat.

Onderhavig dossier werd geagendeerd tijdens een algemeen overleg op 14 november 2007 met de ministers van Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking.

De regering erkent in fiche 4 het belang van politieke samenwerking met Afrika op in de mededeling genoemde onderwerpen. Wel wordt opgemerkt dat het onderwerp vrede en veiligheid er in de mededeling bekaaid vanaf komt. Volgens de regering geeft de mededeling vooral de stand van zaken weer en worden er weinig nieuwe concrete suggesties gedaan. Het is nu aan de lidstaten om in de zogenoemde Ad Hoc Werkgroep voor de EU-Afrikastrategie voorstellen te doen voor de verdere invulling van de strategie en de EU-Afrika top. De regering is van mening dat dit voorstel waarschijnlijk geen grote consequenties zal hebben voor het Europese Afrikabeleid. De proportionaliteit en subsidiariteit kunnen nog niet beoordeeld worden.

COM (2007)357 behelst een mededeling aan de Raad en het Europees Parlement over de inhoud van het nieuwe partnerschap tussen de EU en de Afrikaanse Unie (AU), dat de EU-Afrikastragie uit 2005 zal vervangen. De mededeling is onderdeel van een langer lopend proces dat leidt naar de EU-Afrikatop in december 2007 in Lissabon, waarop de regeringsleiders van Afrika en de EU de verklaring van Lissabon zullen tekenen. Bij dit proces is ook de (Europese) Raad nauw betrokken geweest. Op de top in Lissabon zullen de regeringsleiders en staatshoofden een gezamenlijke strategie goedkeuren met daarin een politieke visie en een leidraad voor de toekomst van het strategisch partnerschap tussen de EU en Afrika. Deze strategie zal nadrukkelijk voortbouwen op de EU-Afrikastrategie uit 2005.

De Europese Commissie stelt dat Afrika nu in het centrum van de belangstelling van de internationale politiek staat, en dat de Afrikaanse Unie (AU) steeds meer opkomt als volwaardige politieke factor. Europa erkent volgens de Commissie inmiddels dat economische welvaart in Afrika van essentieel belang is voor welvaart in Europa en ook dat er behoefte is aan een breder partnerschap en meer samenhangend beleid ten aanzien van Afrika.

De Commissie pleit daarom voor een omslag van een strategie voor Afrika naar een politiek partnerschap met Afrika. In 2007 hebben de EU en Afrika samengewerkt aan de versterking van hun onderlinge samenwerking op politiek niveau en de grondslag gelegd voor een strategisch partnerschap voor de lange termijn. Dat partnerschap heeft als kern dat het (1) niet alleen over ontwikkelingssamenwerking gaat en (2) niet alleen over Afrika, (3) dat een einde maakt aan fragmentatie en (4) ook meer is dan alleen maar het werk van instellingen. Deze 4 uitgangspunten worden vervolgens uitgewerkt.

De gezamenlijke strategie is gericht op vier belangrijke politieke doelstellingen, die elk een dimensie vertegenwoordigen van het huidige partnerschap tussen de EU en Afrika:

• - 

  het politieke partnerschap tussen de EU en Afrika versterken en op een hoger niveau tillen, en uitbouwen tot een daadwerkelijk partnerschap van gelijkwaardige partners;
• - 

  vrede en veiligheid, bestuur en mensenrechten, handel en regionale en continentale integratie in Afrika en andere belangrijke ontwikkelingsvraagstukken blijven bevorderen;
• - 

  mondiale uitdagingen gezamenlijk aanpakken;
• - 

  een breed en ruim opgezet, op de bevolking gericht partnerschap voor alle volkeren van Afrika en Europa vergemakkelijken en bevorderen.

Aan deze 4 dimensie zullen partnerschappen worden opgezet tussen de EU en Afrika op het gebied van:

• - 

  energie;
• - 

  klimaatverandering;
• - 

  migratie, mobiliteit en werkgelegenheid; en
• - 

  democratisch bestuur

De partnerschappen zullen worden versterkt met een gezamenlijke politieke en institutionele architectuur van de EU en Afrika. Een completer overzicht van de prioriteiten en doelstellingen van het partnerschap is opgenomen in een gezamenlijk document, dat is opgesteld door de Europese Commissie en het Secretariaat van de Raad: Na Lissabon, Het strategisch partnerschap tussen de EU en Afrika doen slagen . Hierin wordt ook voorgesteld om een aantal actieplannen te ontwikkelen, waarvan het eerste al op de top van Lissabon moet worden aangenomen. In de actieplannen worden de belangrijkste politieke prioriteiten vastgelegd en worden de toezeggingen, programma's en acties in kaart gebracht die op beleidsgebied nodig zijn om deze prioriteiten te verwezenlijken.

De Raad voor Algemene Zaken en Externe Betrekkingen (RAZEB) heeft in op 11 december 2006 de oude EU-Afrikastrategie geëvalueerd en de prioriteiten voor de nieuwe strategie aangegeven in The EU and Africa: Towards A Strategic Partnership: The Way Forward And Key Achievements in 2006 . Daarnaast heeft het secretariaat van de Raad samen met de Commissie een uitwerking gegeven van de prioriteiten en doelstellingen van het strategische partnerschap tussen de EU en Afrika in het document: Na Lissabon, Het strategisch partnerschap tussen de EU en Afrika doen slagen . Dit gezamenlijke document vormt, samen met deze mededeling, de bijdrage van de EU aan de gezamenlijke strategie, waarover met de Afrikaanse partners zal worden onderhandeld in de zomer en het najaar van 2007 en die dan een definitieve vorm zal krijgen.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Het Europees Parlement nam op 25 oktober 2007 een resolutie aan over de stand van zaken in de betrekkingen tussen de EU en Afrika.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

De European Union Committee van het Britse House of Lords publiceerde op 24 januari 2008 een rapport met de titel Current Developments in European Foreign Policy: the EU and Africa