E150003
  ruit icoon
Laatste revisie: 09-09-2016

E150003 - Commissiemededeling: Een wereldwijd partnerschap voor armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling na 2015



Deze mededeling vormt de grondslag voor de EU-standpunten voor de derde Conferentie over ontwikkelingsfinanciering in juli 2015 in Addis Abeba en de VN-top over de ontwikkelingsagenda na 2015 in september in New York. De mededeling bouwt voort op twee eerdere mededelingen van de Europese Commissie (E130014 en E140020) en RaadsconclusiesPDF-document van december 2014.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

De commissie heeft op 15 december 2015 besloten geen schriftelijke inbreng te leveren over dit voorstel, maar het dossier te betrekken bij een mondeling overleg met de minister over de voorjaarsnota van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Europees

In vervolg op de vergadering van 26 oktober 2015 heeft de raad voor Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking op 9 en 10 december 2015 gesproken over de implementatie van de Global Goals die tijdens de VN-top in New York van 25-27 september 2015 zijn aangenomen.


Kerngegevens

document Europese Commissie

COM(2015)44PDF-document, d.d. 5 februari 2015

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers


Behandeling Eerste Kamer

De commissie heeft op 15 december 2015 besloten geen schriftelijke inbreng te leveren over dit voorstel, maar het dossier te betrekken bij een mondeling overleg met de minister over de voorjaarsnota van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Op 1 december 2015 heeft de commissie voor Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking (BDO) besloten op 15 december 2015 inbreng te leveren over de commissiemededeling voor nader schriftelijk overleg.

Tijdens de commissievergadering van 27 oktober 2015 is besloten het verslag van de United Nations Sustainable Development Summit - die van 25-27 september 2015 plaatsvond in New York - en het BNC-fiche van Commissiemededeling E150027 "Handel voor iedereen: Naar een meer verantwoord handels- en investeringsbeleid" af te wachten alvorens het verslag van het schriftelijk overleg inzake bovenstaande commissiemededeling opnieuw te agenderen.  

De brief van de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking van 9 oktober 2015 is tijdens de vergadering van de commissie BDO op 27 oktober 2015 besproken.

Met haar brief van 9 oktober 2015 geeft de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking antwoord op de vragen die de leden van de commissie BDO gesteld hebben in hun brief van 29 juni 2015 over de doelstellingen en het ambitieniveau van de mededeling, samenwerking met stakeholders, duurzaamheid en inclusieve groei, ontwikkelingshulp, migratie en de financiële aspecten van bovenstaande mededeling en het standpunt van de regering hierover.

Op 29 juni 2015 is een brief gestuurd aan de regering met vragen van de fracties van het CDA, de PvdA, D66 en de SP. De fracties hebben onder meer vragen gesteld over de doelstellingen en het ambitieniveau van de mededeling, samenwerking met stakeholders, duurzaamheid en inclusieve groei, ontwikkelingshulp, migratie en de financiële aspecten van de mededeling. De minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking heeft in haar brief van 24 september 2015 laten weten dat zij haar reactie aan de Eerste Kamer zal toesturen na de Top over de Duurzame Ontwikkelingsdoelen die op 25-27 september 2015 in New York plaatsvindt.

Op 23 juni 2015 werd inbreng geleverd voor schriftelijk overleg door de fracties van het CDA, de PvdA, D66 en de SP. 

De commissie voor Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking (BDO) besloot op 16 juni 2015 tijdens de eerste commissievergadering in de nieuwe samenstelling de inbreng voor schriftelijk overleg met de regering en/of de Europese Commissie aan te houden tot 23 juni 2015.

De commissie voor Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking (BDO) besloot op 19 mei 2015 om op 16 juni 2015 inbreng te leveren voor een schirftelijk overleg met de regering en/of de Europese Commissie. 

De commissie voor Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking (BDO) besloot op 3 maart 2015 de procedure voor behandeling aan te houden tot na ontvangst van het regeringsstandpunt (BNC-fiche) en het verslag van het algemeen overleg over de Raad Ontwikkelingssamenwerking dat op 11 maart 2015 plaatsgevond in de Tweede Kamer.

De commissie voor Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking (BDO) heeft de vaststelling van een EU-standpunt voor de ontwikkelingsagenda na 2015 als prioritair geselecteerd uit het werkprogramma 2013 van de Europese Commissie.


Behandeling Tweede Kamer

Naar aanleiding van het verslag van de informele Milieuraad van 26 oktober 2015 heeft de commissie voor Infrastructuur en Milieu vragen gesteld aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu over de agenda voor duurzame ontwikkeling. Het antwoord van de staatssecretaris is opgenomen in het verslag van een schriftelijk overleg van 1 december 2015.

Op 8 september 2015 is tijdens een algemeen overleg de mededeling over armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling besproken. Vragen zijn onder andere gesteld aan de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking over indicatoren, de positie van vrouwen in ontwikkelingssamenwerking en de VN-top. 

Tijdens de procedurevergadering van 2 juli 2015 heeft de commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking de brief van de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking van 17 juni 2015 geagendeerd voor het algemeen overleg op 8 september 2015 over de VN-top inzake de post-2015 ontwikkelingsagenda. 

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking stuurde op 17 juni 2015, conform een toezegging tijdens het algemeen overleg van 11 maart 2015 over de Raad Buitenlandse Zaken/ Ontwikkelingssamenwerking, een brief naar de Tweede Kamer over de post-2015 ontwikkelingsagenda en de conferentie over Financing for Development . Deze zal worden besproken tijdens een komende procedurevergadering. 

Op 7 april 2015 heeft de commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking een gesprek gevoerd met de Eurocommissaris van Ontwikkelingssamenwerking over onderhavige mededeling. 

Het BNC-fiche van 3 maart 2015 stond geagendeerd tijdens het algemeen overleg over de Raad Buitenlandse Zaken/ Ontwikkelingssamenwerking op 11 maart 2015. De mededeling en het BNC-fiche waren geagendeerd voor een algemeen overleg op 21 mei 2015 ter voorbereiding op de Ontwikkelingsraad van 26 mei 2015. Naast de Post-2015 ontwikkelingsagenda en de conferentie over Financing for Development is tijdens het algemeen overleg ook gesproken over migratie. 

De commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking besloot tijdens een procedurevergadering op 26 februari 2015 de minister te verzoeken het BNC-fiche voorafgaand aan het algemeen overleg Raad Buitenlandse Zaken/ Ontwikkelingssamenwerking van 11 maart 2015 aan de Kamer toe te zenden. De commissie besloot verder, voorafgaand aan het algemeen overleg Raad Buitenlandse Zaken/ Ontwikkelingssamenwerking van 21 mei 2015, een technische briefing over de mededeling te organiseren. Tot slot besloot de commissie deel te nemen aan een eventuele Interparlementaire Conferentie van het Europees Parlement in het najaar over de Sustainable Development Goals (SDGs).


Standpunt Nederlandse regering

De minister van Buitenlandse Zaken stuurde op 3 maart 2015 het BNC-fiche aan de Kamer. Hieruit blijkt onder meer dat het kabinet de mededeling verwelkomt en de brede aanpak die de Europese Commissie voorstaat voor de implementatie van de post-2015 ontwikkelingsagenda steunt. Positief is de nadruk op het principe van universaliteit en gedeelde verantwoordelijkheden. De implementatie van de post-2015 agenda vereist gezamenlijke inspanningen van ieder land.

Stevige politieke inzet is nodig om afspraken te maken over de implementatie van de ambitieuze post-2015 agenda. De mededeling constateert terecht dat een breed pakket aan middelen essentieel is. Nederland steunt de visie dat niet alleen verschillende financieringsbronnen, maar ook goed beleid en goed bestuur cruciaal zijn voor het behalen van de doelen in ontwikkelingslanden en daarmee een van de randvoorwaarden vormt van de nieuwe post-2015 agenda. Nederlandse inzet is om ‘Addis actiepunten’ overeen te komen voor een vernieuwend mondiaal partnerschap die meetbaar, realistisch en inclusief geformuleerd zijn.

Het kabinet is verder positief over de expliciete erkenning in deze mededeling van de rol van lokale overheden in ontwikkeling en gaat ervanuit dat in de verdere uitwerking en implementatie van de agenda dit verder wordt uitgewerkt. De prioritaire gebieden en uitgangspunten in de mededeling komen op hoofdlijnen overeen met de Nederlandse inzet.

In de mededeling zet de regering verder uiteen op welke prioriteiten zij zich zal richten tijdens de bijeenkomsten in Addis Abeba en New York.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Deze mededeling vormt de grondslag voor de EU-standpunten voor de derde Conferentie over ontwikkelingsfinanciering in juli 2015 in Addis Abeba en de VN-top over de ontwikkelingsagenda na 2015 in september in New York. De mededeling bouwt voort op twee eerdere mededelingen van de Europese Commissie (E130014 en E140020) en RaadsconclusiesPDF-document van december 2014.

Doel van dit voorstel is om de opvattingen van de Europese Commissie, ten aanzien van de algemene beginselen en de belangrijkste componenten van het mondiale partnerschap die nodig zijn om effectief uitvoering te kunnen geven aan de post-2015 ontwikkelingsagenda, uiteen te zetten. Er worden voorstellen gedaan hoe de EU en haar lidstaten kunnen bijdragen aan het partnerschap. Daarnaast vormt dit voorstel de basis voor een gemeenschappelijk EU-standpunt in intergouvernementele onderhandelingen. Voorstellen voor mogelijke acties voor de lidstaten individueel en de EU als geheel om de post-2015 agenda effectief te implementeren zijn uiteengezet in de bijlage.

Na een korte uiteenzetting over de algemene beginselen waarop het nieuwe mondiale partnerschap gestoeld zou moeten zijn, worden in het voorstel de belangrijkste elementen voor het welslagen van het nieuwe partnerschap benoemd waar iedere lidstaat aan zou moeten voldoen en die iedere lidstaat zou moeten implementeren. Dit zijn:

  • een stimulerende en bevorderlijke beleidsomgeving - een mix van beleid, gebruik, instituties en middelen - op alle niveaus in iedere lidstaat voor het creëren van een vruchtbare omgeving om de post-2015 agenda te kunnen implementeren;
  • het ontwikkelen van voldoende capaciteit (lees: effectieve instituties en de benodigde menselijke vaardigheden) om uitvoering te kunnen geven aan de ontwikkelagenda;
  • mobilisatie en effectief gebruik van overheidsfinanciën;
  • mobilisatie en effectief gebruik van internationale publieke financiën;
  • het stimuleren van handel met het oog op armoedebestrijding en het promoten van duurzame ontwikkeling;
  • het sturen op verandering door middel van wetenschap, technologie en innovatie;
  • mobilisatie van de nationale en internationale private sector, en
  • het benutten van de positieve effecten van migratie.

Aangezien het succes van de post-2015 agenda valt of staat met het waarmaken van de afspraken door de lidstaten en de samenwerking tussen de lidstaten, is het belangrijk de ontwikkeling op dit terrein te monitoren en te evalueren. De monitoring, verantwoording en het toetsingskader moeten daarom een integraal onderdeel vormen van de post-2015 agenda.


Behandeling Raad

In vervolg op de vergadering van 26 oktober 2015 heeft de raad voor Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking op 9 en 10 december 2015 gesproken over de implementatie van de Global Goals die tijdens de VN-top in New York van 25-27 september 2015 zijn aangenomen.

De Raad voor Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking besprak tijdens haar vergadering van 26 oktober 2015 de aangenomen Sustainable Development Goals tijdens de VN-top op 25-27 september 2015. 

Tijdens de Informele Milieuraad van 22 en 23 juli 2015 zijn de onderwerpen van Financing for Development en de post-2015 ontwikkelingsagenda besproken. De directeur van UNEP gaf aan dat beleidsdoelen op alle terreinen opnieuw tegen het licht gehouden moeten worden op economisch, sociaal en ecologisch niveau zodra de Sustainable Development Goals (SDG's) aangenomen zijn tijdens de VN-top in september 2015. Deze SDG's bouwen voort op de Millennium Development Goals (MDG's), ook wel millenniumdoelen genoemd, uit 2000 om wereldwijd beleid in te voeren in het kader van armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling. 

Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van 20 juli 2015 is gesproken over de onderhandelingen over Financing for Development.

De Europese Unie heeft de uitkomsten van de derde internationale conferentie over financiering voor ontwikkeling van 13-16 juli 2015 in Addis Abeba verwelkomt. De 'Addis Ababa Action Agenda' is aangenomen. Dit akkoord zet het wereldwijde raamwerk uiteen over de financiering van duurzame ontwikkeling voor de komende vijftien jaar. 

Ministers bespraken tijdens de Raad Buitenlandse Zaken/ Ontwikkelingssamenwerking op 26 mei 2015 de inzet van de EU voor de derde internationale conferentie over financiering voor ontwikkeling (13-16 juli 2015, Addis Abeba) en de daarop volgende top over de post-2015 duurzame ontwikkelingsagenda (25-27 september 2015, New York). Deze inzet werd vastgelegd in RaadsconclusiesPDF-document. De conclusies omvatten een pakket aan financiële en niet-financiële middelen ter ondersteuning van de toekomstige duurzame ontwikkelingsagenda. Zij bieden - zo concludeerde Hoge Vertegenwoordiger Mogherini na een lange discussie - een goede basis voor een actieve en leidende rol voor de EU in het aankomende onderhandelingsproces. 

Tijdens de informele Raad voor Ontwikkelingssamenwerking op 12 maart 2015 is de mededeling besproken. De Hoge Vertegenwoordiger Mogherini heeft aangegeven deze informele Raad te beschouwen als een eerste gedachtenwisseling ter nadere bepaling van de EU-inzet voor de Financing for Development (FfD) conferentie die van 13 tot en met 16 juli 2015 in Addis Abeba zal plaatsvinden. Uit deze gedachtenwisseling zullen ontwerp Raadsconclusies worden gedestilleerd die de komende maanden op Raadswerkgroepniveau nader zullen woren besproken. 

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Het Europees Parlement heeft op 6 oktober 2015 een resolutie aangenomen over de rol van lokale overheden van ontwikkelingslanden bij ontwikkelingssamenwerking.

Op 17 september 2015 benadrukten de leden van het Europees Parlement dat het oplossen van armoede centraal zou moeten staan voor de post-2015 ontwikkelingsdoelen, waarover consensus bereikt is en aangenomen zal worden tijden de UN-summit in New York van 25 tot 27 september 2015. Het implementeren van deze doelen is van belang voor, en is daarnaast verbonden met de klimaatconferentie in Parijs (COP21) die plaatsvond in Parijs van 30 november tot 11 december 2015. 


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

Het Roemeens parlement heeft op 3 juni 2015 in het kader van de politieke dialoog een brief gestuurd aan de Europese Commissie over de mededeling

De parlementen van Kroatië, Portugal, Roemenië, Slowakije en het Verenigd Koninkrijk hebben dit dossier als prioritair aangemerkt. 

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen