E170016
  ruit icoon
Laatste revisie: 09-09-2021

E170016 - Voorstel voor een richtlijn tot toekenning van bevoegdheden aan de mededingingsautoriteiten van de lidstaten voor een doeltreffendere handhaving en ter waarborging van de goede werking van de interne markt



Het richtlijnvoorstel bevat nieuwe regels om nationale mededingingsautoriteiten in staat te stellen de mededingingsregels doeltreffender te handhaven. Het voorstel moet ervoor zorgen dat deze autoriteiten met dezelfde basisinstrumenten worden toegerust, zodat de algemene doelstellingen van concurrerende markten, banen en groei bevorderd kunnen worden.


Stand van zaken

Behandelfase Eerste Kamer: implementatietraject gestart.

nationaal

Op 30 mei 2017 besloten de commissies V&J en EZ geen inbreng voor schriftelijk overleg te leveren en het voorstel voor kennisgeving aan te nemen.

Europees

Op 14 november 2018 nam het Europees Parlement een resolutiePDF-document aan waarmee wordt ingestemd met een voorlopige overeenkomst tussen het Parlement en de Raad inzake de definitieve tekst voor de ontwerprichtlijn.


Kerngegevens

document Europese Commissie

COM(2017)142PDF-document, d.d. 22 maart 2017

rechtsgrondslag

Artikel 103 en 114 VWEU

commissies Eerste Kamer

beleidsterrein


Implementatie

Op 14 januari 2019 is Richtlijn 2019/1PDF-document van 11 december 2018 gepubliceerd in het Europees Publicatieblad (L11/3). Lidstaten dienen uiterlijk 4 februari 2021 aan de richtlijn te voldoen. De richtlijn is op 22 december 2021 geïmplementeerd.

Bron: Stand van zaken implementatie richtlijnen vierde kwartaal 2021


Behandeling Eerste Kamer

Op 30 mei 2017 besloten de commissies V&J en EZ geen inbreng voor schriftelijk overleg te leveren en het voorstel voor kennisgeving aan te nemen.

Op 23 mei 2017 besloten de commissies V&J en EZ dit agendapunt aan te houden tot 30 mei 2017.

Op 28 maart 2017 is het voorstel geagendeerd tijdens een commissievergadering van Veiligheid en Justitie, omdat deze commissie de Interne Markt uit het Europees Werkprogramma 2017PDF-document heeft geprioriteerd. Tijdens de vergadering is besloten dit voorstel op een nader te bepalen datum tezamen met de commissie EZ te behandelen.


Behandeling Tweede Kamer

Op 23 mei 2017 hield de commissie voor Economische Zaken een algemeen overleg met de minister van Economische Zaken over de Raad voor Concurrentievermogen van 29-30 mei 2017. Hier werd het voorstel voor een richtlijn tot toekenning van bevoegdheden aan mededingingsautoriteiten ook bij betrokken.

De vaste commissie voor Economische Zaken heeft op 16 mei 2017 tijdens een procedurevergadering besloten dit voorstel te agenderen voor het algemeen overleg Raad voor Concurrentievermogen op 23 mei 2017.


Standpunt Nederlandse regering

Op 26 april 2017 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken het BNC-fiche naar de Kamer. Uit het fiche blijkt onder andere dat het kabinet het doel van het voorstel onderschrijft en een positieve grondhouding aanneemt omdat het voorstel bijdraagt aan effectieve handhaving van de Europese mededingingsregels.

Voor zover het richtlijnvoorstel op artikel 103 VWEU is gebaseerd, is een oordeel over de subsidiariteit volgens het kabinet niet aan de orde, gegeven de exclusieve bevoegdheid van de EU ten aanzien van dit voorstel. Voor zover het richtlijnvoorstel op artikel 114 VWEU is gebaseerd is de grondhouding van het kabinet ten aanzien van de subsidiariteit vooralsnog positief met kanttekening. Nederland onderkent dat het noodzakelijk is dat de basisvoorwaarden voor een effectieve handhaving van de EU-mededingingsregels in de gehele EU gegarandeerd zijn. Nederland is er echter nog niet voldoende van overtuigd dat onderlinge aanpassing van de nationale wetgevingen in het geval van parallelle toepassing van de EU-mededingingsregels op Europees niveau moet plaatsvinden. De argumenten die de Commissie heeft gegeven om de noodzaak hiertoe te onderbouwen, overtuigen Nederland nog niet. Nederland zal hierover om nadere toelichting en verduidelijking vragen.

Daarnaast beoordeelt het kabinet de proportionaliteit van het voorstel positief, met kanttekeningen. Na bestudering van de resultaten van de consultatie en de impact assessment behorend bij het voorstel acht het kabinet Europese regelgeving aangewezen om de basisvoorwaarden voor een effectieve handhaving van de EU-mededingingsregels in de gehele EU te garanderen. In dat verband staat het kabinet er positief tegenover dat het voorstel minimumnormen vastlegt. Ook staat Nederland positief tegenover de keuze voor het instrument van een richtlijn ten opzichte van een verordening omdat dit meer ruimte laat om rekening te houden met specifieke nationale omstandigheden. Zoals hierboven aangegeven plaatst Nederland echter ook enkele kanttekeningen bij de proportionaliteit. Nederland hecht er veel waarde aan dat voor de gevallen waarin het uitsluitend gaat om de toepassing van nationale mededingingsregels, de lidstaten ruimte houden om beleidskeuzes te maken. Dit gaat dan om keuzes in de uitvoering, bijvoorbeeld ten aanzien van de zwaarte van het in te zetten instrument om een overtreding te sanctioneren. Nederland zal hier aandacht voor vragen. Daarnaast lijken enkele artikelen van het voorstel af te wijken van het huidige Nederlandse wetgevingskader zonder dat Nederland daarvoor een noodzaak ziet. Het huidige nationale stelsel functioneert namelijk goed. Zie het BNC-fiche voor de gehele beoordeling van het Nederlandse kabinet.


Samenvatting voorstel Europese Commissie

Het richtlijnvoorstel bevat nieuwe regels om nationale mededingingsautoriteiten in staat te stellen de mededingingsregels doeltreffender te handhaven. Het voorstel moet ervoor zorgen dat deze autoriteiten met dezelfde basisinstrumenten worden toegerust, zodat de algemene doelstellingen van concurrerende markten, banen en groei bevorderd kunnen worden.

Door de nieuwe regels wordt onder meer gewaarborgd dat nationale mededingingsautoriteiten evenredige sancties kunnen opleggen, over voldoende financiële en personele middelen beschikken en over bevoegdheden kunnen beschikken om relevant bewijsmateriaal te verzamelen.


Behandeling Raad

Tijdens de Raad voor Concurrentievermogen van 29-30 mei 2017 heeft de Europese Commissie dit voorstel toegelicht.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.


Behandeling Europees Parlement

Op 14 november 2018 nam het Europees Parlement een resolutiePDF-document aan waarmee wordt ingestemd met een voorlopige overeenkomst tussen het Parlement en de Raad inzake de definitieve tekst voor de ontwerprichtlijn.

Op 6 maart 2018 werd het verslag van de commissie voor Ecoonomische en Monetaire Zaken (ECON) over de ontwerprichtlijn aangenomen in een plenaire vergadering van het Europees Parlement. Het Europees Parlement nam hierbij een resolutiePDF-document aan met een standpunt in eerste lezing.

Op 21 november 2017 bracht de commissie voor de Interne Markt en Consumentenbescherming een adviesPDF-document uit met betrekking tot het voorstel.

Op 25 september 2017 bracht de commissie voor Economische en Monetaire Zaken (ECON) een ontwerpverslagPDF-document uit over de ontwerprichtlijn.

Het voorstel wordt behandeld door de commissie voor Economische en Monetaire Zaken (ECON) van het Europees Parlement. Daarnaast is de commissie voor de Interne Markt en Consumentenbescherming (IMCO) ingesteld als adviescommissie.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.


Standpunten andere lidstaten (IPEX)

De Italiaanse Kamer van Afgevaardigden heeft op 26 oktober 2017 een positief standpuntPDF-document ingenomen over het voorstel.

Op 22 mei 2017 heeft de Spaanse Cortes Generales de Europese Commissie laten weten dat zij het voorstel in overeenstemming acht met het subsidiariteitsbeginsel.

Dit voorstel is geprioriteerd door de commissie Veiligheid en Justitie uit het Werkprogramma van de Europese Commissie van 2017. De deadline voor het indienen van een subsidiariteitsbezwaar is 19 juni 2017.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.


Alle bronnen