Op woensdag 8 mei gingen de kiezers in Noord-Macedonië naar de stembus tijdens de tweede ronde van de presidents- en parlementsverkiezingen in het land. Met meer dan 43 procent van de stemmen won de rechts-nationalistische oppositiepartij VMRO-DPMNE. De onafhankelijke presidentskandidaat Gordana Siljanovska-Davkova is met een ruime meerderheid verkozen tot president en is daarmee de eerste vrouwelijke president van het land. Eerste Kamerleden Rian Vogels (VVD) en Boris Dittrich (D66) namen deel aan de waarneming van deze verkiezingen. Zij deden dit als lid van de Parlementaire Assemblee van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE PA). Meer dan 300 waarnemers uit 42 landen, waarvan 72 van de OVSE PA participeerden in de waarneming, waaraan briefings voorafgingen met onder meer de deelnemende partijen en presidentskandidaten en met NGOs en journalisten. En marge van het bezoek hadden de Kamerleden een ontmoeting met de Nederlandse ambassadeur, Dirk-Jan Knop.
Volgens de internationale waarnemers waren de verkiezingen competitief en heeft een uitgebreide en veelzijdige campagne ervoor gezorgd dat stemmers geïnformeerd een keuze konden maken. Deze keuze werd wel ontsierd door de negatieve retoriek met nationalistische slogans, tekortkomingen in de wetgeving en onvoldoende toezicht op de campagnefinanciën. De verkiezingen vonden plaats tegen een achtergrond van ontevredenheid bij de kiezers over het politieke establishment en een algemeen gevoel dat zowel de regering als de oppositie niet de wil hadden om in te gaan op aloude oproepen tot alomvattende hervormingen. De gezamenlijke waarnemingsmissie van het Bureau voor Democratische Instellingen en Mensenrechten van de OVSE (ODIHR), de OVSE PA, de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa (PACE) en het Europees Parlement (EP) stelde vast dat het wettelijke kader weliswaar de basis legt voor democratische verkiezingen, maar dat er nog veel hiaten en inconsistenties zijn, waardoor verdere hervormingen essentieel zijn.
Volgens Dittrich en Vogels verliep de verkiezingsdag rustig en vreedzaam. "Procedures in de stembureaus werden zorgvuldig uitgevoerd. Er waren vrijwel geen problemen met het biomedische apparaat dat voor de tweede keer bij verkiezingen werd gebruikt om de identiteit van de kiezer vast te stellen," aldus Vogels. Het viel Dittrich op dat de meeste politieke partijen, maar ook de kiezers, enthousiast zijn over de Europese Unie (EU) en zij hun land graag willen zien toetreden. "Vaak werd genoemd dat de waarden van de EU van groot belang zijn en dat in Noord-Macedonië corruptie een groot probleem is en moet worden bestreden. Ook is men bezorgd over de emigratie van met name jonge mensen naar EU-landen en hoopt men dat tij te keren," zei Dittrich. De meeste stemlokalen waren in schoollokalen gevestigd. De opkomst was betrekkelijk laag en het was niet heel druk bij de stembureaus. Slechts in een geval hebben de waarnemers een lange rij stemgerechtigden gezien.
> De officiële verklaring van ODIHR, OVSE PA, PACE en EP is hier te lezen.
Deel dit item: