Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

nationaal

Op 2 april 2019 hield de commissie een mondeling overleg met de staatssecretaris van Justitie & Veiligheid over de stand van zaken rondom de herziening van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel (GEAS).

Europees

Op 13 februari 2020 heeft het Europees Parlement een wetgevingsresolutie aangenomen over het FADO-systeem (deel B van de verordening). Op 30 maart 2020 werd ook deze verordening 2020/493 in het Europees Publicatieblad gepubliceerd.

volledige titel

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende de Europese grens- en kustwacht en tot intrekking van Gemeenschappelijk Optreden 98/700/JBZ van de Raad, Verordening (EU) nr. 1052/2013 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (EU) 2016/1624 van het Europees Parlement en de Raad

document Europese Commissie

COM(2018)631, d.d. 12 september 2018

rechtsgrondslag

Artikel 77, lid 2 (b) en (d) en artikel 79, lid 2 (c)

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

De onderhandelingen over het voorstel is opgesplitst in 2 delen. Deel A van de verordening is inmiddels gepubliceerd. Verordening 2019/1896 van 13 november 2019, betreffende de Europese grens- en kustwacht en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1052/2013 en Verordening (EU) 2016/1624, is op 14 november 2019 gepubliceerd in het Europees Publicatieblad L295/1.

Deel B, dat zich specifiek richt op valse en authentieke documenten in het online (FADO) systeem, heeft het Europees Parlement op 13 februari 2020 middels een wetgevingsresolutie aangenomen. Op 30 maart 2020 werd ook deze verordening 2020/493 in het Europees Publicatieblad gepubliceerd.

Op 2 april 2019 hield de commissie een mondeling overleg met de staatssecretaris van Justitie & Veiligheid over de stand van zaken rondom de herziening van het Gemeenschappelijk Europees Asielstelsel (GEAS).

Op 19 maart 2019 hield de commissie een informeel overleg met leden van de Commissie Meijers over de herziening van het GEAS.

Op 12 maart 2019 hield de commissie een besloten technische briefing inzake het GEAS met leden van het Europees Parlement.

Op 5 maart 2019 hield de commissie een technische briefing inzake het GEAS.

Op 15 januari 2019 besloot de commissie technische briefings te organiseren inzake het GEAS. De commissie besloot deze briefings eerst af te wachten, alvorens het verslag van een schriftelijk overleg (35.048, A) te behandelen.

Op 18 december 2018 besprak de commissie I&A/JBZ het verslag van een schriftelijk overleg (35.048, A) met de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid naar aanleiding van de Europese voorstellen inzake migratie en grensbeheer (Zie ook: E180035 en E180036). De commissie besloot het agendapunt aan te houden tot 15 januari 2019.

Op 27 november 2018 leverden de fracties van de SP, de PVV, GroenLinks, D66 en het CDA inbreng voor schriftelijk overleg met de regering over de Europese voorstellen inzake migratie en grensbeheer. Op 3 december 2018 werd een brief gestuurd aan de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid.

Op 20 november 2018 besloot de commissie I&A/JBZ de inbrengdatum voor schriftelijk overleg met de regering aan te houden tot 28 november 2018.

Op 6 november 2018 besloot de commissie I&A/JBZ in schriftelijk overleg met de regering te treden naar aanleiding van de Europese voorstellen inzake migratie en grensbeheer en de bijbehorende BNC-fiches. De inbrengdatum werd vastgesteld op 20 november 2018.

Op 2 oktober 2018 besprak de commissie I&A/JBZ de Europese voorstellen inzake migratie en grensbeheer gepresenteerd naar aanleiding van de Staat van de Europese Unie 2018: het voorstel voor een verordening inzake de Europese grens- en kustwacht, het voorstel voor een verordening inzake het EU-asielagentschap (E180035) en een voorstel voor een herschikking van de Terugkeerrichtlijn (E180036). De commissie besloot de voorstellen opnieuw voor inhoudelijke behandeling te agenderen na ontvangst van de betreffende BNC-fiches.

Op 4 april 2019 stuurde de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid een brief naar de Tweede Kamer (32.317, 550) inzake de Nederlandse inzet in Frontex operaties in 2019.

Op 6 november 2018 stuurde de voorzitter van de Tweede Kamer een brief (35.048, 3) aan de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid met de boodschap dat met de informatieafspraken gemaakt tijdens het algemeen overleg van 31 oktober 2018, het parlementair behandelvoorbehoud bij de Europese voorstellen inzake migratie en grensbeheer formeel is beëindigd.

Op 31 oktober 2018 besprak de commissie voor Justitie en Veiligheid het behandelvoorbehoud bij de drie Europese voorstellen inzake migratie en grensbeheer in een algemeen overleg met de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid. Hierbij zijn de volgende informatieafspraken gemaakt:

• - 

  De Kamer wordt periodiek geïnformeerd voorafgaand aan de JBZ-Raad over de drie EU-migratievoorstellen.
• - 

  Indien akkoorden aanstaande zijn, zal de staatssecretaris de Kamer daarover informeren, zodat de concepten kunnen worden bestudeerd door de Kamer.
• - 

  De Kamer zal op de hoogte worden gesteld van de inhoud, de standpunten plus uitkomsten van richtlijnen en verordeningen.
• - 

  De Kamer wordt geïnformeerd indien de inzet van het kabinet met betrekking tot deze richtlijnen of verordeningen verandert.
• - 

  In het bijzonder geldt dit ten aanzien van de Terugkeerrichtlijn en de criteria voor onttrekking, de positie van kinderen, voor Frontex, de opbouw en de bevoegdheden van het agentschap.

Op 10 oktober 2018 besloot de commissie voor Justitie en Veiligheid het voorstel inzake de Europese grens- en kustwacht te agenderen voor het algemeen overleg over het behandelvoorbehoud bij de drie Europese voorstellen inzake migratie en grensbeheer.

Op 9 oktober 2018 stemde de Tweede Kamer in met het advies (35.048, 1) van de commissie voor Justitie en Veiligheid om een behandelvoorbehoud te plaatsen bij de Europese voorstellen inzake migratie en grensbeheer gepresenteerd samen met de Staat van de Unie 2018.

In het BNC-fiche van 23 oktober 2018 geeft het kabinet zijn visie op het voorstel voor een verordening om de Europese Grens- en Kustwacht te versterken. Over het algemeen is het kabinet positief over de voorgestelde maatregelen, maar benadrukt dat op bepaalde onderdelen de waarborgen voor Nederland onvoldoende aanwezig of uitgewerkt zijn.

Het kabinet stelt dat lidstaten afzonderlijk niet kunnen zorgen voor coherente en geharmoniseerde regelgeving inzake het beheer van de buitengrenzen van de EU en een effectieve terugkeer van illegaal in de EU verblijvende personen en acht het voorstel daarom in lijn met het subsidiariteitsbeginsel.

De proportionaliteit van het voorstel wordt als positief met kanttekening beoordeeld. Volgens het kabinet lijkt geen duidelijke behoeftestelling ten grondslag te liggen aan het voorgestelde permanente korps. Het aantal operationele personeelsleden acht het kabinet bovendien niet proportioneel in het licht van het uitgangspunt dat lidstaten zelf primair verantwoordelijk zijn voor hun grensbeheer.

De Europese Commissie stelt voor om het op 6 oktober 2016 opgerichte Europese Grens- en Kustwacht Agentschap (EGKWA) uit te rusten met een operationele capaciteit en bevoegdheden die nodig zijn voor een doeltreffende ondersteuning van de lidstaten op dit terrein.

Een permanent korps van 10.000 operationele personeelsleden met uitvoerende bevoegdheden moet de EU de capaciteit verschaffen om te worden ingezet waar en wanneer dat nodig is, zowel aan de buitengrenzen van de EU als in derde landen. Het permanente korps zal bestaan uit drie categorieën. Het meest opvallende element daarvan is de eerste categorie (het statutair personeel), dat met een eigen uitrusting en onder de verantwoordelijkheid van het Agentschap zou gaan opereren. Het voorstel bevat ook een sterker mandaat inzake terugkeer en een nauwere samenwerking met het nieuwe Asielagentschap van de EU. Het permanente korps moet ertoe bijdragen dat de EU over de nodige middelen beschikt om haar gemeenschappelijke buitengrenzen te beschermen; kan reageren op toekomstige uitdagingen; en de Schengenruimte op de lange termijn kan handhaven.

De Commissie stelt daarbij voor de financiële middelen voor het EGKWA te verhogen. De totale kosten voor de voorgestelde opschaling van de Europese grens- en kustwacht belopen 1,3 miljard euro voor de periode 2019-2020. Er wordt voorgesteld om in de volgende EU-begrotingsperiode 2021-2027 een bedrag van in totaal 11,3 miljard euro uit te trekken.

Tijdens de JBZ-raad van 2-3 december 2019 werden de ministers door het voorzitterschap geïnformeerd over de stappen die het Europese Grens en Kustwacht Agentschap (EGKWA) en de Commissie nemen om de verordening te implementeren. Het voorzitterschap benadrukte het belang van spoedige implementatie door de lidstaten en ondersteuning van het Agentschap bij de implementatie. Verder vroeg het Fins voorzitterschap aandacht voor het proces van de meerderjarige beleidscyclus voor het Europees geïntegreerd grensbeheer. De Commissie komt op korte termijn met een eerste conceptstrategie voor het Europees geïntegreerd grensbeheer.

Op 1 april 2019 hebben de interinstitutionele onderhandelingen geleid tot een compromis over het verordeningsvoorstel.

Tijdens de JBZ-Raad van 7-8 maart 2019 bespraken de ministers een voortgangsverslag van de stand van zaken van de onderhandelingen over dit wetsvoorstel. Een aantal lidstaten ging tijdens de discussie in op het standing corps zoals dat is vastgesteld in de Raadspositie en de zorgen omtrent de te leveren capaciteit.

Tijdens de JBZ-Raad van 6-7 december 2018 vond over het voorstel een beleidsdebat plaats. De Raad stemde unaniem in met het deelakkoord voor terugkeer en derde landen. Een groot aantal lidstaten wees op de mogelijke capaciteitsproblemen en vroeg de Commissie om een nadere onderbouwing van het voorgestelde aantal grenswachters. De Commissie zei deze bezwaren niet te delen gezien de financiering die hier tegenover zou staan.

Op 11 en 12 oktober 2018 besprak de JBZ-Raad het voorstel van de Commissie inzake het Europees grens- en kustwachtagentschap (EGKW). Ministers drukten hun algemene wens uit om het mandaat van de EGKW te versterken, met name wat betreft terugkeer en samenwerking met derde landen. Zij deelden ook hun mening over de omvang, samenstelling, taken en bevoegdheden van het staande korps van EBCG, evenals over het tijdsbestek dat nodig was om het korps volledig op te richten.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 13 februari 2020 heeft het Europees Parlement een wetgevingsresolutie aangenomen over het FADO-systeem (deel B van de verordening).

Deel B van de verordening, dat zich specifiek richt op valse en authentieke documenten in het online (FADO) systeem is nog niet volledig goedgekeurd. Het verslag van de commissie LIBE van het Europees Parlement is op 11 november 2019 in eerste lezing aangenomen. Op 11 februari 2020 was er een plenaire zitting in het Europees Parlement over deel B van de verordening.

Op 17 april 2019 nam de plenaire vergadering van het Europees Parlement een wetgevingsresolutie aan om de Europese grens- en kustwacht te versterken met een totale capaciteit van 10.000 personeel voor 2027. Het agentschap krijgt daarnaast een sterker mandaat.

Op 16 april 2019 publiceerde de onderzoeksdienst van het Europees Parlement een briefing over het voorstel.

Op 12 februari 2019 nam de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) een verslag aan met een ontwerpwetgevingsresolutie over het voorstel. De plenaire behandeling hiervan - inclusief de stemming - vond plaats op 17 april 2019.

Op 11 december 2018 bracht de commissie voor de Begroting een advies uit over het voorstel.

Op 13 november 2018 diende de rapporteur een ontwerpverslag in bij de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken. Dit ontwerpverslag zal worden besproken in de commissie, waarbij leden amendementen kunnen indienen.

Op 10 oktober 2018 werd Europarlementariër Roberta Metsola (EPP) aangewezen als rapporteur voor het voorstel.

Het voorstel wordt behandeld door de commissie voor Burgerlijke Vrijheden, Justitie en Binnenlandse Zaken (LIBE) van het Europees Parlement. Daarnaast zijn de commissie voor Buitenlandse Zaken (AFET), de commissie voor de Begroting (BUDG) en de commissie voor Visserij (PECH) ingesteld als adviescommissie. De commissies voor Buitenlandse Zaken en voor Visserij besloten geen advies in te dienen.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 5 december 2018 nam het Parlement van Portugal een resolutie aan waarin wordt gesteld dat het voorstel in overeenstemming is met het subsidiariteitsbeginsel. Deze resolutie is in het kader van de politieke dialoog met de Europese Commissie gedeeld.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

Op 27 november 2018 publiceerde de Commissie Meijers een notitie over de ontwerpverordening inzake de Europese grens- en kustwacht en de ontwerpverordening inzake het EU-asielagentschap.