Behandelfase Eerste Kamer: gepubliceerd in Europees publicatieblad.

nationaal

Op 22 maart 2016 besprak de commissie I&A/JBZ het antwoord van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de Europese grens- en Kustwacht, samen met andere brieven en commissievoorstellen inzake de vluchtelingencrisis en het verslag van het mondeling overleg met de staatssecretaris van V&J van 1 maart 2016. De commissie besloot de brief voor kennisgeving aan te nemen.

Europees

Op 16 september 2016 werd verordening (EU) 2016/1624 betreffende de Europese grens- en kustwacht, tot wijziging van Verordening (EU) 2016/399 van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 863/2007 van het Europees Parlement en de Raad, Verordening (EG) nr. 2007/2004 van de Raad en Besluit 2005/267/EG van de Raad, bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie (L251/1).

document Europese Commissie

COM(2015)671, d.d. 15 december 2015

commissie Eerste Kamer

beleidsterrein

verwante dossiers

Op 16 september 2016 werd verordening (EU) 2016/1624 betreffende de Europese grens- en kustwacht, tot wijziging van Verordening (EU) 2016/399 van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 863/2007 van het Europees Parlement en de Raad, Verordening (EG) nr. 2007/2004 van de Raad en Besluit 2005/267/EG van de Raad, bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie (L251/1).

Op 22 maart 2016 besprak de commissie I&A/JBZ de recente ontwikkelingen in de Europese aanpak van de vluchtelingencrisis met de bijbehorende recente brieven van de regering en nieuwe voorstellen van de Europese Commissie. De commissie heeft besloten geen inbreng voor schriftelijk overleg te leveren inzake de Europese Grens en Kustwacht.

Op 8 maart 2016 besprak de commissie I&A/JBZ de brief van de staatssecretaris van V&J van 29 februari 2016 samen met andere brieven en voorstellen inzake de Europese aanpak van de vluchtelingencrisis. De commissie besloot om op 22 maart 2016 de recente ontwikkelingen in de Europese aanpak van de vluchtelingencrisis te agenderen. Hierbij wordt betrokken het verslag van het mondeling overleg met de staatssecretaris van V&J van 1 maart 2016, de recent ontvangen brieven van de regering aan de Eerste Kamer en het nog te ontvangen verslag en uitwerking van de recente afspraken die de EU met Turkije heeft gemaakt met het oog op het terugdringen van de vluchtelingenstroom.

Op 1 maart 2016 ging de commissie en I&A/JBZ in mondeling overleg met de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie inzake de Europese aanpak van de vluchtelingencrisis, waaronder ook over de Europese Grens- en Kustwacht.

De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie heeft op 29 februari 2016 zijn antwoord gestuurd op de vragen van de commissie I&A/JBZ over het voorstel voor een verordening (zie 34.370, A).

Op 15 februari 2016 is de brief met vragen van de fractie van Groenlinks over de Europese Grens- en Kustwacht verstuurd naar de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie (zie 34.370, A).

Tijdens de commissievergadering I&A/JBZ op 2 februari 2016 gaf de fractie van GroenLinks aan inbreng voor schriftelijk overleg inzake dit voorstel te zullen leveren op 9 februari 2016.

De commissie I&A/JBZ besloot op 19 januari 2016 dit voorstel in behandeling te nemen. Inbreng voor schriftelijk overleg met betrekking tot dit voorstel en de kabinetsappreciatie hiervan d.d. 8 januari 2016 zal worden geleverd op 2 februari 2016 door de fracties van GroenLinks en CDA.

De commissie I&A/JBZ zal naar verwachting op 19 januari 2016 bepalen welke Commissievoorstellen uit het Europese migratiepakket van 15 december 2015 zij in het bijzonder in procedure wenst te nemen.

De commissie I&A/JBZ behandelde dit voorstel op 22 december 2015 en besloot de procedure aan te houden.

Op 8 juni 2016 heeft de commissie voor Veiligheid en Justitie algemeen overleg gevoerd met de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over de JBZ-Raad van 9-10 juni 2016, waarbij ook over dit voorstel is gesproken.

Op 2 juni 2016 stuurde de Europese Commissie antwoord op de vragen van de Tweede Kamer inzake dit voorstel.

Op 18 februari 2016 heeft de Tweede Kamer een politieke dialoog gestuurd naar de Europese Commissie inzake dit voorstel. het voorstel heeft de commissie een subsidiariteitstoets uitgevoerd.Deze toets leidde tot een positief oordeel over de subsidiariteitsaspecten. Wel heeft een aantal fracties hierover onderstaande opmerkingen en vragen in het kader van een politieke dialoog met de Europese Commissie.

De woordvoerders Migratie en Asiel voeren een schriftelijk overleg met de staatssecretaris van V&J over het pakket met dertien voorstellen dat de Europese Commissie op 15 december jl. gepubliceerd heeft. De reactietermijn voor dit schriftelijk overleg liep af op 4 februari 2016.

Tijdens de procedurevergadering voert de commissie Veiligheid en Justitie op 21 januari 2016 een subsidiariteitstoets uit op dit voorstel. Over dit voorstel zal door de commissie V&J schriftelijk overleg gevoerd worden, samen met de andere voorstellen die op 15 december 2015 door de Europese Commissie zijn gepubliceerd.

Tijdens het plenaire debat van 15 december 2015 over de Europese Raad van 17-18 december 2015 zijn er een aantal moties ingediend. De motie Voordewind met de titel 'Geen onomkeerbare stappen bij de overdracht van bevoegdheden' is bij de stemming na het debat aangenomen. Deze motie verzoekt de regering, de Kamer binnen drie weken een BNC-fiche toe te sturen over het migratiepakket en over alle andere voorstellen en om binnen de Europese Raad geen onomkeerbare stappen te nemen wanneer het gaat om de overdracht van bevoegdheden.

De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie stuurde op 8 januari 2016 een kabinetsappreciatie van het grenzenpakket dat op 15 december 2015 door de Europese Commissie werd gepubliceerd, met het voorstel inzake de Europese Grens- en Kustwacht als onderdeel hiervan. Uit de appreciatie blijkt onder andere dat het kabinet in het algemeen de uitgangspunten en maatregelen in het wetgevingsvoorstel verwelkomt. De gebeurtenissen van de afgelopen maanden hebben laten zien dat het beheer van de buitengrenzen niet overal voldoet en niet bestand is tegen de grote migratiedruk. De terroristische dreiging maakt de noodzaak voor versterking van de buitengrenzen nog urgenter.

Het voorstel heeft als rechtsbasis artikel 77 lid 2 onder b en d juncto artikel 79 lid 2 onder c VWEU, hetgeen het kabinet ondersteunt. Dit wetgevingsvoorstel vervangt de Frontex Verordening en de RABIT Verordening.

Het kabinet beoordeelt de subsidiariteit positief, omdat de lidstaten afzonderlijk niet kunnen zorgen voor coherente en geharmoniseerde regelgeving inzake het beheer van de buitengrenzen van de EU en de toewijzing van taken van het op te richten EU-agentschap. Ook het oordeel van het kabinet over de proportionaliteit is in beginsel positief, behoudens enkele kanttekeningen die in de kabinetsappreciatie te raadplegen zijn.

Het voorstel maakt deel uit van het derde in 2015 uitgebrachte Europese migratiepakket. Deze maatregelen zijn met name gericht op de versterking van de bewaking van de Europese buitengrenzen, die als doel hebben migratie doeltreffender te beheren, de interne veiligheid van de Europese Unie te versterken en het vrije verkeer van personen te waarborgen.

Met dit verordeningsvoorstel wordt de Frontex-verordening gewijzigd. Het mandaat van het agentschap wordt op een aantal punten te versterkt. Frontex wordt het agentschap voor de Europese grens- en kustwacht en zal samen met de nationale instanties van de lidstaten belast zijn met het grensbeheer van de buitengrenzen. Daartoe wordt de capaciteit van het agentschap uitgebreid met een pool van snel inzetbare grenswachters en technische uitrusting. Er wordt een centrum voor monitoring en risicoanalyse opgezet om de migratiestromen naar en binnen de Europese Unie te monitoren en risicoanalyses uit te voeren. Het agentschap zal in zijn risicoanalyses ook grensoverschrijdende criminaliteit en terrorisme in aanmerking kunnen nemen. Het agentschap krijgt ook de bevoegdheid om toezicht te houden op het nationale beheer van de buitengrenzen. Wanneer dit beheer tekortschiet kan de Europese Commissie ingrijpen om waar nodig Europese grens- en kustwachtteams in te zetten. Tot slot krijgt het agentschap ook een grotere rol bij de terugkeer van illegaal verblijvende derdelanders.

Op 25 januari 2017 publiceerde de Europese Commissie een verslag inzake de operationalisatie van de Europese Grens- en Kustwacht.

Tijdens de JBZ-Raad van 27-28 maart 2017 werd de stand van zaken van de uitvoering van deze verordening besproken.

Tijdens de JBZ-Raad van 13-14 oktober 2016 heeft het Voorzitterschap de voortgang met betrekking tot de implementatie van de Europese Grens- en Kustwacht toegelicht. Het Slowaaks voorzitrterschap, de Commissie en Frontex benadrkten het belang van een spoedige implementatie van de Europese grens- en kustwacht en riepen lidstaten op om materieel en personeel beschikbaar te stellen.

Op 14 september 2016 heeft de Raad het voorstel via een schriftelijke procedure aangenomen.

COREPER heeft in juli 2016 besloten dat dit voorstel via een schriftelijke procedure door de Raad zal worden aangenomen. De schriftelijke procedure zal op 13 september 2016 worden gestart, met de deadline op 14 september 2016.

Informele JBZ-Raad 7-8 juli 2016

Het Slowaakse Voorzitterschap had in de Raad prioriteiten gesteld voor het komende half jaar, waaronder de implementatie van de Europese grens- en kustwacht. Dit is van vitaal belang om er zeker van te zijn dat het Schengen systeem naar behoren functioneert.

Op 22 juni 2016 heeft de Raad een persbericht uitgebracht waarin wordt bevestigd dat het Europees Parlement, de Raad en de Europese Commissie een akkoord hebben bereikt inzake dit voorstel.

JBZ-Raad 9-10 juni 2016

Tijdens de Raad gaf het Voorzitterschap een korte stand van zaken over de onderhandelingen met het Europees Parlement met betrekking tot het voorstel voor de Europese grenswacht, op basis van het voortgangsverslag. Er waren geen interventies van de Commissie of lidstaten.

JBZ-Raad 20 mei 2016

Tijdens de raad werd de voortgangsrapportage van het Voorzitterschap besproken. Het Voorzitterschap vroeg aandacht voor de implementatie van de Europese grenswacht. De Commissie stelde dat, met het oog op het nog niet-vastgestelde standpunt van het Europees Parlement, het op dit moment lastig te voorspellen is hoe de uiteindelijke Verordening eruit zal zien.

JBZ-Raad 21 april 2016

Tijdens de Raad werd een voortgangsrapportage over de Europese grens- en kustwacht besproken. Op 6 april 2016 had de Raad (in Coreper) een mandaat vastgesteld om de triloog te starten. De ministers benadrukten de noodzaak om te beginnen met de voorbereidingen voor de uitvoering van een aantal prioritaire elementen, zonder afbreuk te doen aan de komende onderhandelingen met het Europees Parlement.

JBZ-Raad 10-11 maart 2016

Tijdens de Raad werd de stand van zaken van dit voorstel besproken. Het streven is om nog onder het Nederlandse Voorzitterschap tot een politiek akkoord te komen over dit voorstel.

JBZ-Raad 25 februari 2016

Tijdens de Raad werd een oriënterend debat gehouden over deze verordening. Het Nederlands Voorzitterschap streeft ernaar om voor juli 2016 een politiek akkoord hierover te bereiken.

Informele JBZ-Raad 25-26 januari 2016

Tijdens de Raad wordt dit voorstel samen met de andere voorstellen uit het Grenzenpakket door de ministers besproken. Het doel wordt gesteld om tijdens het Nederlands Voorzitterschap een standpunt van de Raad met betrekking tot de Europese Grens- en Kustwacht vast te stellen, waar het Voorzitterschap een discussie-document voor heeft opgesteld.

Europese Raad 17-18 december 2015

Tijdens de Raad hebben de regeringsleiders gesproken en conclusies aangenomen over de voorstellen inzake de Europese grenswacht, waarbij de Raad van Ministers wordt opgeroepen tot een positiebepaling op het voorstel voor een Europese grens- en kustwacht te komen tijdens het Nederlandse voorzitterschap.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 22 maart 2017 gaf de Europese Commissie een kort verslag over het operationeel maken van de Europese grens- en kustwacht aan de LIBE-commissie van het Europees Parlement.

Op 6 juli 2016 hield het Europees Parlement een plenair debat inzake de Europese Grens- en Kustwacht. Op 7 juli 2016 heeft het Europees Parlement plenair ingestemd met het voorstel.

Op 21 juni 2016 is er een akkoord bereikt tussen de Raad, het Parlement en de Commissie inzake de Europes grens- en kustwacht. Het voorstel zal voor een stemming in eerste lezing worden voorgelegd aan het Europees Parlement en aan de Raad voor de definitieve vaststelling.

Op 30 mei 2016 stemde de LIBE-commissie van het Europees Parlement over het ontwerpverslag. Hierna zal de triloog zo spoedig mogelijk aanvangen ten einde voor het einde van het huidige Voorzitterschap tot een politiek akkoord te komen.

Op 29 februari 2016 heeft het Europees Parlement een rapporteur aangesteld, Artis Pabriks van de Christen Democraten. Er heeft een eerste gedachtenwisseling plaatsgevonden in de LIBE commissie. De rapporteur heeft het ontwerpverslag gepresenteerd, waarna eind mei de LIBE commissie zal stemmen over de amendementen en de triloog aanvang kan nemen.

Op 14 januari 2016 heeft een eerste gedachtewisseling plaatsgevonden omtrent dit voorstel en het grenzenpakket tussen de Commissie en het Europees Parlement.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

De volgende parlementen hebben een opinie gestuurd naar de Europese Commissie in het kader van de politieke dialoog: het Tsjechische Parlement op 12 februari 2016, de Tweede Kamer op 18 februari 2016, het Portugese Parlement op 14 maart 2016, Poolse Senaat op 15 maart 2016, Roemeense Senaat op 15 maart 2016, de Italiaanse Senaat op 16 maart 2016, het Franse Parlement op 11 mei 2016, het Italiaanse Parlement op 19 mei 2016.

De deadline voor het indienen van een subsidiariteitsbezwaar is 15 maart 2016.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.

Commissie Meijers heeft op 8 november 2017 haar reactie op het regeerakkoord 2017-2021 aan de Kamer gestuurd waarin zij haar opinie geeft op de verschillende Europese onderwerpen die in het regeerakkoord aan bod komen. Onderhavig dossier heeft een link met het onderwerp 'Europese buitengrenzen' in de notitie van Commissie Meijers.