Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

Deze commissiemededeling werd op 24 mei 2011 in de commissie voor de JBZ-raad besproken en men besloot deze te betrekken bij het mondeling overleg met de minister van Veiligheid & Justitie dat plaatsvond op 28 juni 2011.

Europees

Deze mededeling kwam aan bod tijdens de JBZ-raad van 9-10 juni 2011

document Europese Commissie

COM(2011)248, d.d. 4 mei 2011

commissie Eerste Kamer

beleidsterreinen

verwante dossiers

De commissiemededeling werd op 24 mei 2011 in de commissie voor de JBZ-raad besproken en men besloot deze te betrekken bij het mondeling overleg met de minister van Veiligheid & Justitie dat plaatsvond op 28 juni 2011.

De Europese Commissie heeft deze mededeling over migratie onder meer naar aanleiding van de gebeurtenissen in landen als Tunesië en Libië geschreven. In de mededeling worden veel voorstellen van de Europese Commissie op het terrein van immigratie en asiel aangekondigd, zowel wetgevende als niet-wetgevende. De mededeling biedt een goed overzicht van de voornemens van de Europese Commissie op het gebied van migratie voor 2011 en 2012.

Tijdens de JBZ-Raad van 9 en 10 juni 2011 heeft de Raad conclusies aangenomen over het versterken van de bescherming van de buitengrenzen, het versterken van het Schengen-gebied, legale migratie en asiel. 

JBZ-Raad 9-10 juni 2011 (agendapunt 9)

Deze Commissiemededeling komt tegemoet aan het verzoek tijdens de Europese Raad van 11 maart 2011 om voor juni a.s. een plan te presenteren met het oog op het ontwikkelen van capaciteit voor het beheer van de migratie- en vluchtelingenstromen.

Op het terrein van de zuidelijke nabuurschapsregio werd door sommige landen aandacht gevraagd voor het belang van steun aan de landen in de regio bij het opvangen van vluchtelingen. Daarbij kwam ook de noodzaak van hervestiging van vluchtelingen en de totstandkoming van een EU-hervestigingsprogramma aan de orde. Ook wezen enkele lidstaten op het belang van een verdeling van de verantwoordelijkheden en de lasten voor de opvang van vluchtelingen in de EU. Daarom dient volgens deze lidstaten de intra-EU-solidariteit te worden vergroot door middel van praktische maatregelen op EU-niveau, met name voor lidstaten die de zwaarste lasten dragen aan de buitengrenzen. Verder werd door enkele lidstaten aandacht gevraagd voor het oostelijke partnerschap.

De Raad concludeerde dat het principe van vrij verkeer van personen een groot goed is binnen het EU-acquis, maar dat om het vertrouwen van de burger in het Schengensysteem te vergroten, de samenwerking binnen Schengen versterkt moet worden en dat de regels effectief toegepast kunnen worden. Onder strikte en objectieve voorwaarden zou het - als laatste redmiddel - mogelijk moeten zijn om tijdelijk weer  binnengrenscontroles in te voeren. De herinvoering van grenscontroles zou een beperkte reikwijdte en tijdsduur moeten kennen.  

Nederland verwelkomt de mededeling van de Commissie. Nederland onderschrijft dat de migratiestromen een Europees probleem vormen waarvoor een gezamenlijke Europese aanpak vereist is en waarbij solidariteit moet worden beoogd met de meest getroffen lidstaten, in zoverre er natuurlijk sprake is van zeer hoge druk. De lidstaten moeten hierbij in de eerste plaats zelf hun verantwoordelijkheid nemen en gebruik maken van de bestaande (financiële) Europese instrumenten zoals de fondsen en Europese agentschappen zoals Frontex en EASO. Nederland staat open voor de versterking en verbetering van het Schengen-systeem. De mogelijkheden voor het verruimen van het mechanisme voor het tijdelijk instellen van grenscontroles kunnen wat Nederland betreft worden onderzocht zonder dat dit ten koste gaat van het principiële gedachtegoed van een Europa van vrij verkeer van personen en goederen. Nederland is benieuwd naar de precieze modaliteiten van het mechanisme dat de Commissie voor ogen heeft.

Tijdens de Raad benadrukte Nederland het belang dat er in de EU geen unilaterale beslissingen genomen worden, maar dat de lidstaten gezamenlijke oplossingen bedenken voor gezamenlijke problemen. Om het Schengensysteem te versterken, stelde Nederland voor om de Schengenevaluaties te koppelen aan het functioneren van de rechtstaat, volgens het principe dat de EU het vertrouwen versterkt door transparantie en de mate van onafhankelijkheid van de rechtelijke macht, adequate opsporing en bestrijding van corruptie en georganiseerde misdaad. De Raad concludeerde daarop dat de Schengenevaluaties verder verbeterd en verdiept moeten worden.

JBZ-raad van 12 mei 2011

Op 4 mei 2011 komt naar verwachting de mededeling van de Commissie uit over een dialoog voor migratie, mobiliteit en veiligheid met de zuidelijke nabuurschapsregio. De Commissie zal deze mededeling aan de Raad presenteren. Verwacht wordt dat de mededeling voortbouwt op de brief van de Eurocommisaris van Binnenlandse Zaken van 5 april jl. en ingaat op de noodzakelijke maatregelen die door de EU reeds zijn genomen en de maatregelen die op korte, middellange en lange termijn genomen kunnen worden.

Tijdens de Raad werd de mededeling over migratie van 4 mei 2011 besproken. De mededeling omvat het totale pakket aan te nemen maatregelen door de EU. De Eurocommissaris voor Binnenlandse Zaken noemde de versterking van Frontex en de daarvoor noodzakelijke spoedige afronding (juni 2011) van de onderhandelingen over de herziening van de verordening. De Commissie komt op 24 mei 2011 met een pakket van maatregelen om de technische ontwikkelingen rond meer veiligheid en meer mobiliteit verder te volmaken. Verder benadrukte de Eurocommissaris dat vrij verkeer van personen een groot goed is dat juist wel vertrouwen wekt en dat in stand gehouden moet worden. De huidige Schengen-regels voldoen voor het oplossen van het overgrote deel van de problemen. Eenvormige uitvoering en implementatie door lidstaten kan door richtsnoeren verder worden verbeterd. De Commissie overweegt aanpassingen van het voorstel tot wijziging van de Schengen-evaluaties waarbij zij denkt aan het in uitzonderlijke omstandigheden met duidelijke criteria onder communautaire regels eventueel mogelijk maken van tijdelijke herinvoering van binnengrenscontroles. De Eurocommissaris wees ook op de voorstellen rond terugkeer en overname, de visumvrijwaringsclausule, de totstandkoming van het gemeenschappelijk Europees asielstelsel per 2012, legale migratie en integratie. De conditionaliteit bij samenwerking met derde landen in de zuidelijke nabuurschapsregio tussen hulp en terugkeer wordt ook genoemd. 

Er was brede overeenstemming bij de lidstaten over de mededeling van de Commissie. De lidstaten waren het unaniem met elkaar eens dat vrij verkeer van personen een groot goed is binnen het EU-acquis. De discussie rondom het Schengen-systeem ging over de opvattingen inzake de voorwaarden van de mogelijkheid van de herinvoering van de binnengrenscontroles. Een aantal lidstaten, waaronder Nederland, zijn voorstander van

een wijziging die alleen onder strikte, objectieve voorwaarden wordt doorgevoerd, omdat zij menen dat herinvoering van binnengrenscontroles alleen als laatste redmiddel moet worden bekeken. Enkele andere lidstaten waren terughoudend over veranderingen in het Schengen-systeem. 

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.