Collegereeks over heden en verleden van Grondwet en Senaat



Historici, rechtsgeleerden, politicologen en andere deskundigen geven op zaterdag 29 maart 2014 in de plenaire vergaderzaal van de Eerste Kamer in zes colleges hun visie op belangrijke aspecten van de Grondwet. Ook de rol van de Eerste Kamer in ons staatsbestel komt hierbij aan bod. Eerste Kamerleden zullen bij de colleges als co-referent optreden. De collegereeks is een samenwerking van het Genootschap van Jonge Historici en de Eerste Kamer en vindt van 10 uur tot 16.30 uur plaats in het kader van het Grondwet Festival dat die dag op een groot aantal plekken in Den Haag plaatsvindt. Belangstellenden kunnen de colleges zelf bijwonen en meediscussiëren.  

Uiteenlopende thema's van de colleges

De collegereeks grijpt eerst terug op de beginperiode van Grondwet en Senaat. In het eerste college vergelijkt Mart Rutjes onder de titel 'Grootse idealen in de Grondwet?' de Grondwet van de Bataafse Republiek uit 1795 met de Grondwet van het Koninkrijk der Nederlanden. In het tweede college bespreekt Wietse Stam onder de titel 'Van je buren moet je het hebben' het ontstaan van de Eerste Kamer als een Belgische erfenis besproken.

De geschiedenis van het gebouw van de Eerste Kamer aan het Binnenhof - waar ooit de Staten van Holland en West-Friesland vergaderden, komt bij monde van kunsthistorica Marion Bolten aan bod in het derde college: 'De Eerste Kamer: een gebouw met een rijke geschiedenis.'

In het vierde college legt Gert Jan Geertjes onder de titel 'Spoedcursus Grond(ig) Wetten Maken' uit hoe (grond)wetten gemaakt worden.

De laatste twee colleges behandelen twee actuele kwesties.

Het vijfde college behandelt Peter Bootsma onder de titel 'Thorbecke zou zich in zijn graf omdraaien!' de ruimte voor debat en retoriek in de Eerste Kamer. In het zesde en laatste college maakt Bert van den Braak de balans op over twee eeuwen van een tweekamerstelsel.

De voorzitter van de Eerste Kamer, Ankie Broekers-Knol, treedt in het laatste college als co-referent op. De andere co-referenten zijn de senatoren Arjan Vliegenthart, Pia Lokin-Sassen, Willem Witteveen, Joris Backer en de Griffier Geert Jan Hamilton.

Achtergrond Grondwetfestival

Op 29 maart is het precies 200 jaar geleden dat de Grondwet van 1814 werd aangenomen. Deze Grondwet stelt de grondrechten van burgers in het Koninkrijk centraal en legt de inrichting van het Nederlandse staatsbestel vast, onder meer met de instelling van een tweekamerstelsel: de Eerste Kamer en de Tweede Kamer der Staten-Generaal. De kern van de Grondwet staat nog steeds overeind. Op 29 maart worden de eerste twee verworvenheden gevierd: de rechten en vrijheden van burgers en de bestuurlijke stabiliteit.


Deel dit item: