De Voorzitter van de Eerste Kamer, Ankie Broekers-Knol, is tijdens haar officiële bezoek aan Oekraïne met haar delegatie in het presidentieel paleis ontvangen door de President van Oekraïne, Petro Poroshenko. Bij de ontmoeting was ook de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Pavlo Klimkin aanwezig.
Voorzitter Broekers-Knol zei dat de relatie tussen Oekraïne en Nederland de afgelopen jaren op de proef is gesteld. Het drama met MH 17 is niet uit te wissen. Hoewel de repatriëringsmissie en het onderzoek naar de oorzaak van de ramp zijn voltooid, gaat het strafrechtelijk onderzoek door. De blijken van medeleven uit de Oekraïense bevolking en de beelden van rouwende Oekraïners zullen Nederland altijd bij blijven. De relatie tussen beide landen is ook beïnvloed door de uitkomst van het raadplegend referendum over het Associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne. Voorzitter Broekers-Knol gaf aan dat zij zich de teleurstelling in Oekraïne over de uitslag kon voorstellen. Zij sprak haar dank uit voor de openhartige gesprekken die haar delegatie tijdens het bezoek heeft kunnen voeren.
Centraal in het gesprek met de President stonden de oorlogssituatie in oostelijk Oekraïne en de grote hervormingen die Oekraïne doormaakt op de weg een rechtsstaat te worden die stoelt op de Europese waarden van vrijheid, vrijheid van meningsuiting, democratie en onafhankelijke rechtspraak. De keuze voor deze waarden heeft Oekraïne volgens de President moeten bekopen met de bezetting van een deel van haar territoir door troepen van de Russische Federatie. Dit jaar zijn er aan Oekraïense zijde in Donbass 654 slachtoffers gevallen - ruim 200 doden en ruim 400 gewonden. Helaas is er, ondanks de verdragen van Minsk geen sprake van een 'bevroren conflict'. Enigszins bemoedigend is dat er de afgelopen dagen een aantal krijgsgevangenen is vrijgekomen. De President gaf aan dat voortzetting van de sancties tegen Rusland onvermijdelijk is om tot een oplossing van het conflict te komen. Prioriteit voor Oekraïne heeft het herstel van de veiligheid voor de bewoners in het oostelijk deel van Oekraïne, controle over de grenzen en het komen tot vrije en eerlijke verkiezingen.
Associatieverdrag
De President ging uitvoerig in op de achtergronden van het Associatieverdrag tussen Oekraïne en de Europese Unie. De keuze voor dit verdrag was een keuze voor de Europese waarden. De weigering van de vroegere President Janukowitsch dit verdrag te tekenen bracht een miljoen demonstranten op de been. Het afgelopen jaar heeft Oekraïne grote stappen gezet in de bestrijding van de corruptie, de vernieuwing van de wetgeving en het op orde brengen van de staatsfinanciën. Corrupte bestuurders en rechters worden nu ontslagen en vervolgd. Voor de verdere ontwikkeling heeft Oekraïne de steun van Europese partners nodig. Toetreding tot de EU is in relatie tot het Associatieverdrag niet aan de orde. Gesproken is over de uitkomst van het referendum in Nederland en de stappen die nu gezet worden. De President deed een dringend beroep op Nederland de inwerkingtreding van het Verdrag niet in de weg te staan. De Voorzitter van de Eerste Kamer benadrukte dat een referendum in Nederland een wettelijk geregeld element in de democratische besluitvorming is. De uitkomst is niet bindend voor regering en parlement, maar deze dient zeer serieus genomen te worden. De regering zoekt thans naar een oplossing die recht doet aan de bezwaren die tegen de Associatieovereenkomst bestaan, maar die ook aanvaardbaar zou kunnen zijn voor de partners in de EU en Oekraïne. Echter, alle opties zijn open. Het Nederlandse parlement is in afwachting van een voorstel van het kabinet. Kamervoorzitter Broekers-Knol gaat ervan uit dat de kwestie aan de orde komt op de Europese top die eind juni in Brussel plaatsvindt.
Gesproken is ook over visumliberalisatie voor inwoners van Oekraïne. De President benadrukte dat Oekraïne aan alle 140 voorwaarden die de EU gesteld had, heeft voldaan, hetgeen ook door de Europese Commissie is erkend. Ook in andere gesprekken bleek de delegatie dat vooral jonge mensen, onder wie studenten, ernaar uitzien vrij te kunnen reizen en kennis te maken met de cultuur van andere Europese landen.
Koers
Op deze tweede dag van het bezoek had de Nederlandse delegatie diverse andere ontmoetingen. In de residentie van de ambassadeur trof de delegatie vertegenwoordigers van organisaties op het terrein van recht, maatschappelijke ontwikkeling, corruptiebestrijding en politieke wetenschap. In de zeer openhartige gesprekken bleek dat Oekraïne volop in beweging is. De gesprekspartners gaven aan, dat ondanks politieke verschillen de koers van het land onmiskenbaar richting vrijheid, ontplooiing en democratie is, en dat daarvoor brede steun bestaat in de samenleving. Ook werd onder meer een bezoek gebracht aan de herdenkingsplaats bij het Maidan Plein waar bij de protesten in 2014 ruim 100 doden vielen.
Deel dit item: