Plenair Vos bij behandeling Wet uitwerking Autobrief II



Verslag van de vergadering van 28 juni 2016 (2015/2016 nr. 36)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 16.23 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

Mevrouw Vos i (GroenLinks):

Voorzitter. De staatssecretaris heeft ons uitgelegd dat het huidige beleid niet werkt en dat het daarom veranderd moest worden. Hij heeft ons deelgenoot gemaakt van het waterbedeffect in Europa. Toch zou ik het graag willen hebben over wat we in Nederland doen en waarom het belangrijk is om in Nederland wel degelijk een aantal milieudoelen te realiseren. We hebben niet voor niets in het energieakkoord de afspraak gemaakt dat de CO2-uitstoot door de mobiliteitssector — die is nu plus 24% ten opzichte van 1990, dus dat is zwaar beroerd — min 17% moet zijn in 2030. Die afspraak staat, en die staat ook voor de staatssecretaris. Mijn vraag is hoe hij de stijging gaat oplossen — tot 3% extra in 2020 — die door zijn maatregelen gaat optreden in Nederland. Hoe gaat hij dat negatieve beleid in Nederland compenseren? Daar zou ik graag een antwoord op willen, want als het via de fiscaliteit niet lukt, waarom zet hij dan niet in op andere maatregelen om het autoverkeer sneller energiezuiniger te maken en schoner qua uitstoot?

Ik wil de staatssecretaris blijven voorhouden dat we met het huidige beleid, het beleid van voor de Autobrief II, uitkomen op een CO2-uitstoot van 27 g/km in 2020. Die gaat wel degelijk omhoog naar 96 g/km en dat is gewoon een verslechtering. Ook daarop hoor ik graag een reactie. Ik blijf bij mijn stelling. Als de staatssecretaris niet tevreden is met het huidige beleid, zeg ik: maak het dan beter in plaats van het stimulerende beleid grotendeels af te schaffen en vervolgens de gewone, vervuilende auto goedkoper te maken. Die ratio snap ik niet, staatssecretaris. U houdt altijd heel erg van rekenen en alles berekenen en zo, maar waarom dan de gewone auto goedkoper maken? Dat is — en dan komt gewoon die VVD-pet om de hoek kijken — omdat het belangrijk is om de lasten voor de gewone automobilist te verlagen. Dat past wat mij betreft niet in het beeld van iemand die streeft naar een effectievere en efficiëntere inzet van fiscale prikkels, want het doet helemaal niets, behalve misschien een hoop mensen een fijn gevoel geven, maar dat lijkt mij niet het doel.

Ik vind het buitengewoon jammer dat de staatssecretaris het vraagstuk van de elektrische en semi-elektrische auto's alleen maar benaderd vanuit de hoek dat het blijkbaar niet CO2-effectief is. Elektrische auto's leveren ook een grote bijdrage aan een betere luchtkwaliteit, want ze stoten geen vervuilende stoffen uit. Ze hebben bovendien een buitengewoon interessant economisch effect. CE Delft heeft doorgerekend dat het huidige beleid zou kunnen leiden tot iets van 19.000 fte extra in 2020. Ik zou daar graag nog een reactie op willen van de staatssecretaris. Ook dat wordt nu allemaal afgezwakt.

Ik zei het al: wat ik echt niet begrijp, is dat de staatssecretaris nu zo veel dingen goedkoper maakt. Ik wil de staatssecretaris een voorstel doen. Hij wil de bpm verlagen. Doe dat dan niet over de hele linie voor alle auto's, maar doe het alleen voor de meest zuinige auto's of kies voor een grotere CO2-differentiatie. Hij wil ook de motorrijtuigenbelasting voor alle auto's verlagen. Waarom differentieert hij deze niet sterker naar gewicht? Houd de belasting op peil, maar differentieer sterker naar gewicht. De leasebijtelling gaat omlaag. Waarom zorgt de staatssecretaris er niet voor dat zware, onzuinige auto's, en zeker diesels, in ieder geval op het hogere tarief van 25 blijven? Dan blijft er ook in de leasemarkt een prikkel bestaan om te streven naar zuinigere, en daarmee vaak ook energiezuinigere en schonere auto's.

Ten slotte wil ik de staatssecretaris vragen waarom hij niet toch overweegt om de markt van particuliere elektrische auto's een extra stimulans te geven. Het lijkt erop dat het voor de zakelijke rijder iets minder interessant wordt om elektrisch te rijden, maar dat de particulier daar wel degelijk zeer in geïnteresseerd is. Ik hoor graag een antwoord op de vraag waarom er niet een fonds kan komen — dat kan voor een deel gevuld worden met de belastingen die nu elders worden weggehaald — waaruit de staatssecretaris een slimme aanschafpremie kan halen voor particuliere kopers van elektrische auto's.

Over de roettaks sluit ik mij graag aan bij de woorden van de heer Köhler. Ik wil de staatssecretaris voorhouden dat in 2017 nog 350.000 dieselpersonenauto's zonder filter rijden. Deze storten 30 tot 100 maal zo veel fijnstof uit als andere auto's, maar de staatssecretaris wil dat lekker gewoon laten doorgaan tot 2019. Blijkbaar kan het niet sneller. Ook daarna pakken we het nauwelijks effectief aan. Dat kan toch niet, met het oog op de volksgezondheid? Ik zou ook op dat punt willen zeggen: staatssecretaris, doe gewoon wat u moet doen en help dit probleem sneller de wereld uit.