De Voorzitter van de Eerste Kamer, Jan Anthonie Bruijn, heeft de Kamer voorgesteld de Afdeling advisering van de Raad van State om voorlichting te vragen over haar functioneren in crisistijd. Het gaat daarbij onder meer om de (on)mogelijkheden van digitale aanwezigheidsregistratie van Kamerleden en het digitaal vergaderen en besluiten.
De Kamer wil met name weten hoe zich dit verhoudt tot een aantal bepalingen in de Grondwet. De Voorzitter heeft het voorstel voor een voorlichtingsaanvraag op de plenaire vergaderagenda van de Eerste Kamer van dinsdag 7 april geplaatst en de instemming van de Kamer gevraagd. De Eerste Kamer komt dan voor het eerst sinds 10 maart jl. in beperkte omvang en op aangepaste wijze weer bijeen om een aantal spoedwetsvoorstellen van de regering met betrekking tot de aanpak van de coronacrisis af te doen.
De Kamervoorzitter stelt de Kamer voor de volgende vragen aan de Afdeling advisering van de Raad van State voor te leggen:
-
1.Is het staatsrechtelijk mogelijk dat - zonder het inroepen van het staatsnoodrecht - Kamercommissies tijdelijk volledig langs digitale weg beraadslagen en besluiten?
-
2.Is het staatsrechtelijk mogelijk dat - zonder het inroepen van het staatsnoodrecht - besluiten in een plenaire vergadering worden genomen door slechts de woordvoerders en de Voorzitter, indien een quorum van 38 leden is gerealiseerd door het fysiek tekenen van de presentielijst?
-
3.Is het staatsrechtelijk mogelijk dat - zonder het inroepen van het staatsnoodrecht - Kamerleden op digitale wijze van buiten het Kamergebouw een presentielijst tekenen, zodat een virtueel quorum wordt gerealiseerd?
-
4.Kunnen de artikelen 66, 67 en 69 van de Grondwet zo worden uitgelegd dat daaronder ook digitale plenaire vergaderingen begrepen kunnen worden?
-
5.Indien de Grondwet geen digitale plenaire beraadslaging en besluitvorming toestaat, kan dit dan dat alleen gerealiseerd worden door middel van een grondwetswijziging dan wel door het inroepen van het subjectieve staatsnoodrecht door de Kamer?
-
6.Kan de Kamer zelfstandig besluiten een beroep te doen op het subjectieve staatsnoodrecht, of is daarvoor consensus nodig tussen de regering en de beide Kamers van de Staten-Generaal?
-
7.Kunt u aangeven aan welke juridische randvoorwaarden digitale plenaire beraadslaging en besluitvorming door de Kamer moeten voldoen?
Eerste Kamervoorzitter Bruijn schrijft in de voorlichtingsaanvraag dat binnen de Eerste Kamer de afgelopen twee weken reeds een uitgebreide verkenning van dit vraagstuk heeft plaatsgevonden. "Evenwel, gelet op het essentiële staatsrechtelijke belang van een goed functionerend parlement ook in tijden van crisis, met name ook gelet op de democratische legitimatie van te nemen besluiten en de parlementaire controle op het regeringsbeleid, is de Eerste Kamer van mening dat welk besluit ter zake zij uiteindelijk ook neemt, dit moet geschieden op basis van zoveel mogelijk deskundig advies, ook van buiten de Kamer. Alleen zo kunnen de eigen analyses van de Eerste Kamer worden getoetst en eventueel aangevuld, zodat uiteindelijk een weloverwogen besluit door de Kamer kan worden genomen."
Achtergrond voor de voorlichtingsvraag is dat de Eerste Kamer sinds het uitbreken van de coronacrisis en de daarmee gepaard gaande maatregelen van het kabinet in grote zorgvuldigheid en op basis van de RIVM-adviezen haar eigen afwegingen maakt om al dan niet te beraadslagen en te besluiten. Op 16 maart jl. besloot de Huishoudelijke Commissie (HC) van de Kamer onder Voorzitterschap van de Voorzitter van de Kamer tot maatregelen om de besmetting met het coronavirus in de Senaat en de verspreiding van het virus te voorkomen. Het gebouw van de Eerste Kamer is sinds dinsdag 17 maart tot en met maandag 6 april 2020 gesloten, ook vanwege dat er geen spoedwetgeving was. Op dinsdag 7 april vindt voor het eerst weer een beperkte en aangepaste plenaire vergadering plaats. De meeste commissieactiviteiten zijn verdaagd of vinden langs digitale weg plaats.
Deel dit item: