Plenair Ganzevoort bij behandeling Afschaffing fusietoets in het funderend onderwijs



Verslag van de vergadering van 9 juni 2020 (2019/2020 nr. 30)

Status: gecorrigeerd

Aanvang: 17.47 uur


Bekijk de video van deze spreekbeurt

De heer Ganzevoort i (GroenLinks):

Voorzitter, dank. Dank aan de minister voor de antwoorden en dank aan de collega's voor het mooie debat, voor de verschillende beeldspraken die gebruikt zijn en voor de noodrem die een aantal keer aan bod kwam. Ere wie ere toekomt: mevrouw Nanninga was de eerste die het daarover had en niet ik.

Het is goed om met elkaar te beseffen dat we hier een aantal zaken delen, namelijk zorg voor de menselijke maat. Het is van belang voor het onderwijs dat we dat erin houden. Ik heb ook niemand gehoord die altijd maar tegen fusies is. We beseffen dat dat soms nodig is om het onderwijs in stand te houden, ook in z'n kleinschaligheid. Het is prima dat ook de medezeggenschap gesterkt wordt. U kunt ons daar dag en nacht voor wakker maken, zeg ik maar tegen de minister. Het liefst overdag, maar het mag ook 's nachts als het nodig is. Medezeggenschap is een goede zaak en dat kan alleen maar beter. De zorg zit op een aantal punten, namelijk, zoals ik het heb genoemd, de verbestuurlijking, een afstand tussen het bestuur en het klaslokaal. Op dat punt zit met name de vraag of je niet zo af en toe die noodrem toch wel nodig hebt. Wij zien er in ieder geval het belang van dat in voorkomende gevallen een ingreep mogelijk is. Het is prima dat de procedure verbeterd moet worden. Ga ermee aan de slag. Het is uitstekend dat de snelheid van besluitvorming beter kan. Doe dat. Natuurlijk, scherp gelijk de toetsingskaders aan. Oftewel, er is genoeg werk aan de winkel, maar wij zien niet het belang van het afschaffen van de fusietoets.

Wij vinden het ook van belang dat er de afgelopen jaren al vormen van differentiatie zijn ontstaan, door een lichte toets te doen bij de daling van het aantal leerlingen in krimpgebieden. Dat is ook geen enkel probleem. Oftewel, het stelsel is op allerlei punten te verbeteren, aan te scherpen en te verfijnen. Laten we daarmee doorgaan.

Er is nog één verfijning waarnaar ik de minister gevraagd heb. Volgens mij delen we daar ook de probleemtaxatie, maar nog niet direct de oplossing. Dat betreft de situatie van de Waddeneilanden. De Waddeneilanden zijn in zekere zin een voorbeeld, maar wel een heel concreet voorbeeld. Daar ligt nu eenmaal het water tussen, dus daar moeten we wat mee. Ik ga de minister daarom helpen, met de volgende motie.

De voorzitter:

Door de leden Ganzevoort, Van Apeldoorn, Sent en Kox wordt de volgende motie voorgesteld:

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

verzoekt de regering bij eventuele verwerping van het wetsvoorstel zo spoedig mogelijk de aanpassing van artikel 72 WVO inzake de overlapeis ten behoeve van de Waddeneilanden per separaat wetsvoorstel aan de Kamer voor te stellen en dat indien nodig als spoedvoorstel aan te merken,

en gaat over tot de orde van de dag.

Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt letter G (35104).

De heer Ganzevoort (GroenLinks):

Wanneer het wetsvoorstel wordt aangenomen, is deze motie niet nodig. Dan komt deze motie te vervallen. Mocht het wetsvoorstel niet worden aangenomen, dan is dit probleem van de minister hiermee in ieder geval opgelost. Ik reken daarom op een oordeel Kamer.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Ganzevoort. "Overdag wakker maken" impliceert dat er overdag geslapen wordt. Dat is een impliciete bekentenis, maar of dat voor de hele fractie geldt is niet duidelijk. Wenst een van de leden in tweede termijn nog het woord? Dat wenst de heer Otten. U kunt eventueel nog een interruptie plegen. Gaat u daar staan, want u heeft geen spreektijd ingeschreven, dus u heeft ook geen termijn. U kunt nog een korte interruptie plegen op de minister.

De heer Otten i (Fractie-Otten):

Bij GO hebben we altijd een open mind. We zijn hier vandaag ook open-minded naartoe gegaan en hebben in eerste instantie geen spreektijd aangevraagd. Naarmate de discussie zich ontspon, hebben wij ons toch gemeld. Hoe meer ik vandaag heb gehoord, hoe meer bedenkingen ik kreeg bij dit wetsvoorstel. Het probleem is eigenlijk dat dit wetsvoorstel geen mogelijkheid biedt voor differentiatie. We hebben namelijk juist fusies nodig in kripregio's. Er is al gememoreerd aan de Waddeneilanden, de Achterhoek en dergelijke, waar die fusies juist heel erg nodig zijn om het onderwijs op peil te houden. We moeten voorkomen dat er megalomane onderwijsorganisaties ontstaan. Ik ben zelf het afgelopen jaar veel aan het campaignen geweest. Ik ben heel vaak benaderd door mensen uit de regio Rotterdam over BOOR, een heel groot onderwijsinstituut voor basisonderwijs. Onderwijs aan de Amstel uit Amsterdam is ook zo'n groot instituut. Dat soort organisaties moeten zeker niet met elkaar fuseren. De schaalgrootte wordt dan echt veel te groot. Er moet dus een differentiatie kunnen zijn. Een "one size fits all"- aanpak, wat dit wetsvoorstel toch is, is daarvoor niet de goede aanpak. Dat kwam misschien uit een ander tijdsgewricht. Onze fractie verzoekt toch de minister om hiervoor een oplossing te zoeken, want anders wordt het voor ons wel heel erg moeilijk om dit te steunen.

Dank u wel.

De voorzitter:

Dank u wel, meneer Otten. Minister, bent u in de gelegenheid om direct te reageren op de vragen vanuit de Kamer? Dat is het geval. Dan geef ik het woord aan de minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media.