De Eerste Kamer debatteerde dinsdag 30 juni met staatssecretaris Van Huffelen (Toeslagen en Douane) over het wetsvoorstel Hardheidsaanpassing Awir. Na afloop van het debat werd het wetsvoorstel direct - zonder stemming - aanvaard.
Als gevolg van de toeslagenaffaire zijn grote aantallen huishoudens in ernstige en soms blijvende financiële problemen gebracht door de werking van de regelgeving rondom de kinderopvangtoeslag, de wijze waarop deze gehandhaafd werd en de uitleg die in uitvoering en rechtspraak aan die regelgeving is gegeven.
Met de in het wetsvoorstel opgenomen aanpassingen van de Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen (Awir) beogen meer ruimte te creëren voor een verzachting van de hardheden en om recht te kunnen doen aan getroffen ouders. De Kamer schaarde zich unaniem achter het wetsvoorstel.
De fractiewoordvoerders waren eensgezind van mening dat de voorgestelde aanpassingen niet langer kunnen wachten. Om die reden zei senator Frentrop (FVD): 'Laten we dit wetsvoorstel zonder stemming goedkeuren, dan kan de staatssecretaris meteen aan het werk.' Volgens ChristenUnie-senator Ester kan dit wetsvoorstel de pijn van de ouders niet wegnemen, maar wel verzachten. Hij vroeg de staatssecretaris bij de uitvoering 'ruimhartig, empathisch en rechtvaardig' te zijn.
50PLUS-senator Van Rooijen sprak grote waardering uit voor de niet aflatende strijd van Tweede Kamerleden Leijten (SP) en Omtzigt (CDA) waarbij het helpen van de slachtoffers voorop staat. Volgens Van Rooijen is het wetsvoorstel het 'begin van een lange voettocht' waarbij de mini-enquête van de Tweede Kamer naar de toeslagenaffaire de eerste stap op die weg is.
Senator Crone (PvdA) sloot zich aan bij de waardering voor de Tweede Kamerleden en de journalisten van Trouw en RTL die eveneens een grote rol hebben gespeeld in het onderzoek naar de aanpak bij de Dienst Toeslagen van de Belastingdienst. Volgens Crone is een fundamentele fout in het systeem gemaakt waarbij een 'gigantisch systeem is opgezet om de negatieve uitwerkingen van de markt te compenseren'.
Ook VVD-senator Geerdink sprak haar steun uit voor het wetsvoorstel. De VVD-fractie maakt zich wel zorgen dat 'deze technische wet complex is in de uitvoering'. Zij wilde van de staatssecretaris weten of zij kon toezeggen dat niemand er per saldo op achteruitgaat. SP-senator Van Apeldoorn nam zijn 'hoed af voor de ouders zelf die de moed hebben gehad zich te organiseren en de strijd aan te gaan'. Volgens hem komt er nog geen einde aan de affaire met aanvaarding ven het wetsvoorstel, maar wel genoegdoening voor de gedupeerden.
PVV-senator Van Strien sloot zich aan bij de zorgen van de VVD over de uitvoering van het wetsvoorstel: 'Het stelsel is ingewikkeld, de afwikkeling van de aangerichte schade eveneens.' De PVV-fractie wilde dat onmiddellijk wordt begonnen met het oplossen van de problemen. Ook CDA-senator Essers achtte het van belang dat zo spoedig mogelijk recht wordt gedaan aan de gedupeerde ouders. Hij sloot zich aan bij de wens van de Tweede Kamer dat het parlement regelmatig en volledig wordt geïnformeerd over de voortgang in de uitvoering van het wetsvoorstel.
Senator Van der Voort (D66) noemde de gebeurtenissen bij de Belastingdienst 'ontluisterend'. Volgens hem is het vertrouwen in de dienst en daarmee in de overheid ernstig geschaad: 'De overheid moet nu alles op alles zetten om het vertrouwen terug te winnen.' Tot slot vroeg senator Vendrik (GroenLinks) of de staatssecretaris kon bevestigen dat wanneer ouders genoegdoening krijgen deze niet belast zal worden, maar volledig aan hen toekomt.
Staatssecretaris Van Huffelen was de Eerste Kamer erkentelijk dat dit wetsvoorstel zo snel behandeld kon worden. Volgens haar markeert het wetsvoorstel de 'duidelijke start van een herstelproces'. In de uitvoering staan de ouders centraal. In de maand juli zullen de eerste uitbetalingen worden gedaan, aldus Van Huffelen. 'Ouders die het hardst getroffen zijn, willen we als eerste helpen.' De staatssecretaris voegde eraan toe dat haar opdracht pas geslaagd is als de wet goed is uitgevoerd. Van Huffelen: 'Voor ouders is erkenning ook heel erg belangrijk. Dat willen we ook zoveel mogelijk zichtbaar doen. De start zit in transparante en integere uitvoering van het wetsvoorstel.'
Deel dit item: