Verslag van de vergadering van 3 november 2020 (2020/2021 nr. 8)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 22.22 uur
De heer Vendrik i (GroenLinks):
Voorzitter, dank u wel. Er staan wat mij betreft nog twee vragen open, die ik voor de zekerheid nog even voorleg aan de minister. Ik vroeg straks hoe het zat met de Frontex-acties in de Griekse wateren waarbij vluchtelingen op zee teruggeduwd werden richting Turkije. Mijn politieke collega's in Europa hebben daarover vragen gesteld. Daarvan zei de Europese Commissie dat zij zich daarvoor niet verantwoordelijk weet. Mijn vraag aan de minister is: hoe zit dat? Wie is dan wel verantwoordelijk voor het handelen van Frontex, voor deze vorm van grensbewaking?
Voorzitter. De tweede vraag, die volgens mij nog openstaat, betreft de toepassing van de taxonomie zoals die eind vorig jaar is overeengekomen als onderdeel van de sustainable finance agenda en de toepassing daarvan bij het herstelfonds. Ik probeer even te snappen of die taxonomie inderdaad ook met steun van de Nederlandse regering uitgangspunt is voor toepassing bij het herstelfonds. Dat lijkt mij logisch. Dat is de beste manier om te zorgen dat de besteding van de middelen uit het herstelfonds voldoet aan de ambitie van de Europese Commissie om te komen tot een green and just recovery.
De heer Backer i (D66):
De microfoon doet het niet. Ik zit aan mijn taks?
De voorzitter:
Dat zou kunnen kloppen, ja.
De heer Backer (D66):
Wij hadden het over communicatie met het publiek. Er zijn misschien ook mensen die dit debat volgen. Kan de heer Vendrik uitleggen wat taxonomie is?
De heer Vendrik (GroenLinks):
Dat is echte beleidstaal. De taxonomie betreft in dit geval letterlijk een taal, ontworpen voor de financiële sector, die beschrijft hoe bepaalde investeringen op duurzaamheid geclassificeerd kunnen worden. Daar is inmiddels een vrij uitgebreid systeem van beschikbaar. Als het goed is, wordt dat beschikbaar gesteld aan de financiële sector, met bepaalde verplichtingen om langs die taal te rapporteren aan het publiek zodat iedereen de mate van duurzaamheid van bepaalde financiële producten snapt. Het is een prachtige dam die opgeworpen wordt tegen greenwashing. De vraag is of dat niet heel erg bruikbaar is — ja, zou mijn fractie zeggen — voor het inrichten van het herstelfonds. Dat zou ook een hele mooie plus zijn op het belang van deze taxonomieoperatie. Die is niet alleen voor het private kapitaal, maar ook voor publieke investeringen van belang.
De voorzitter:
Vervolgt u uw betoog.
De heer Vendrik (GroenLinks):
Mijn laatste punt. Daarbij neem ik, denk ik, het stokje over van de heer Knapen, die het zojuist had over drieënhalve dag onderhandelen over geld en dan nog in een paar uur nadenken over de waarde van de rechtsstaat. Hier moet het been een beetje worden bijgetrokken. Ik denk dat ik er goed aan doe het kabinet daarbij te helpen met de volgende motie.
De voorzitter:
Door de leden Vendrik, Rombouts, Van Ballekom, Koole, Van Apeldoorn, Backer, Huizinga-Heringa, Teunissen en Gerbrandy wordt de volgende motie voorgesteld:
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat de rechtsstaat onder grote druk staat in meerdere EU-landen;
overwegende dat een koppeling tussen het EU-budget en het herstelfonds en respect voor de rechtsstaat van essentieel belang is om de rechtsstaat als fundament van de Europese Unie te kunnen beschermen via een rechtsstaatmechanisme;
overwegende dat de voorgestelde inactiviteitsclausule, waar de Raad drie maanden de tijd heeft om een goedkeuringsbesluit te nemen waarna er sprake is van stilzwijgende goedkeuring, eindeloze vertraging zoals bij artikel 7-procedures kan voorkomen;
overwegende dat de Europese Raad in de onderhandelingen over de ontwerp-MFK-rechtsstaatverordening een positie heeft ingenomen die de reikwijdte van de conditionaliteit beperkt tot fraude, corruptie en misbruik van het EU-budget en een hoge drempel heeft opgeworpen voor het besluit tot toepassing van het mechanisme;
van mening dat een effectief rechtsstaatmechanisme in het komende MFK minimaal de bescherming van onafhankelijke rechtspraak en democratie, eerlijke verkiezingen en een vrije pers dient te omvatten, en een besluitvormingsprocedure die voldoende garantie biedt voor een daadwerkelijk gebruik van dit mechanisme;
verzoekt de regering er zich in de Raad maximaal voor in te zetten dat de uitkomst van de triloog aan bovenstaande criteria voldoet, inclusief inactiviteitsclausule, en de uitkomst ervan goed mee te laten wegen voor goedkeuring van het MFK,
en gaat over tot de orde van de dag.
Zij krijgt letter H (35403).
De heer Vendrik (GroenLinks):
Voorzitter. Nog één punt ter nadere verklaring van deze motie. In het debat zojuist zei de minister "er is over gestemd; we namen een minderheidspositie in", alsof daarmee de kous af is. Die stemming heeft plaatsgevonden en we hebben het ook zo begrepen. Dat is de positie, zoals ook omschreven in de motie, die de Europese Raad heeft ingenomen. Maar het spel is nog niet ten einde. Voor wat betreft mijn fractie, gelukkig gesteund door vele collega's in de senaat, moet het signaal in de richting van de Europese partners krachtig, luid en duidelijk zijn: aan de fundamenten van de rechtsstaat als basis voor de Europese samenwerking valt wat betreft deze senaat niet te tornen. Het helpt de regering dat wij deze boodschap zo expliciet verwoorden in deze motie.
Voorzitter, dank.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Vendrik. Dan is het woord aan de heer Gerbrandy namens de Onafhankelijke Senaatsfractie.