Verslag van de vergadering van 18 mei 2021 (2020/2021 nr. 37)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 21.02 uur
De heer Ester i (ChristenUnie):
Dank u wel, voorzitter. Dank aan de minister en zijn staf voor de beantwoording van onze vragen. We kijken terug op een belangrijk en intensief debat over het EMB. Alles afwegend beoordeelt mijn fractie de proportionaliteit en subsidiariteit van het voorstel positief. Deze covidcrisis vraagt om grote stappen, ook financieel, ook van de Europese Unie. Deze positieve insteek laat onverlet dat we scherp moeten letten op de tijdelijkheid van dit nieuwe Herstelfonds en op de rol van onze nationale parlementen. De minister heeft toegezegd hier zijn verantwoordelijkheid in te nemen. Dat geldt ook voor het voorkomen dat we afglijden naar eurobonds. Er mag van het EMB geen precedentwerking uitgaan. Het debat heeft ons duidelijk gemaakt dat deze kwesties in redelijke mate geborgd zijn. Mijn fractie zal dit proces nauwgezet volgen.
Voorzitter. Ik wil kort een paar opmerkingen maken. Ik vond het eerlijk gezegd niet zo'n sterk argument dat Nederland geen eigen plan indient. De demissionaire status van het kabinet vind ik geen overtuigend contra-argument. Onze herstelprioriteiten zijn eigenlijk vrij duidelijk, zoals de arbeidsmarkt en de woningmarkt. Er zijn ook andere voorbeelden genoemd. Ook in andere internationale dossiers hanteren we deze redenering eigenlijk niet. Alleen al vandaag nemen we een zeer vergaand besluit over maar liefst 750 miljard euro. Dat kan een missionair kabinet kennelijk wel.
Dan de eurobonds. Het is goed om te horen dat er geen sprake is van een paradigmaverschuiving richting eurobonds. Terecht heeft de minister gezegd dat nationale parlementen hierin een eigen verantwoordelijkheid hebben. Dat leidt wel tot de vraag bij mijn fractie of alle lidstaten dit negatieve oordeel over eurobonds in gelijke mate delen. Dat zou ik graag nog willen horen.
Dan de intergenerationele balans. Het antwoord van de minister daarop viel mij een beetje tegen. Ik ken zijn bezorgdheid over de positie van jongeren. De minister vindt dat belangrijk, maar acht zich op een of andere manier niet de aangewezen actor om die intergenerationele effecten in kaart te brengen. Die zijn toch vrij belangrijk. Het gaat over jongeren, maar ook over ouderen. Het is van belang om dat goed voor het voetlicht te krijgen. Mijn simpele vraag is of hij bereid zou zijn om deze vraag aan het CPB en het SCP voor te leggen. Ik zou dat nog graag horen. Zij kunnen dat goed aan. Ze zijn erop geprepareerd. Ik denk dat dit belangrijk is.
Dank aan de minister voor zijn positieve appreciatie van de oproep om het Herstelfonds gedegen te evalueren. Daarin moet duidelijk worden wat de status is van de vele vragen die vandaag zijn gesteld en de zorgen die zijn gedeeld. Dat leidt wel tot de vraag of de minister op hoofdlijnen kan aangeven wat zijn evaluatiecriteria daarbij zijn. Hij gaf in het debat aan dat hij die vraag beantwoord had, maar dat was mij toch niet helemaal geworden.
Voorzitter. Het gaat er nu om dat de Europese economieën door de crisis heen worden geholpen. Het EMB zal daarbij helpen. We denken dan vooral aan de kwetsbare zuidelijke lidstaten en de zorgwekkende positie van de Europese jongeren. We moeten een boemerangeffect voorkomen. Bij de beoordeling van het EMB baseert de ChristenUniefractie zich, zoals ik in eerste termijn aangaf, op een combinatie van solidariteit en nuchterheid. We komen dan uiteindelijk tot een positieve afweging. De Europese Unie is ook een waardengemeenschap. Dat verplicht tot wederzijdse bijstand in deze draconische tijden. Waarden zijn niet vrijblijvend en waarden zijn niet gratis.
Voorzitter. Ik zal mijn fractie adviseren om voor het eigenmiddelenbesluit te stemmen. Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Ester. Dan is het woord aan de heer Schalk namens de SGP.