Verslag van de vergadering van 18 mei 2021 (2020/2021 nr. 37)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 21.16 uur
De heer Kox i (SP):
Voorzitter. Ik dank de minister voor zijn antwoorden op onze vragen, alsmede voor zijn ontboezemingen dat hij op een later moment in zijn carrière als een gereïncarneerde Jan van Veen Candlelight wil presenteren en uiteindelijk op 100-jarige leeftijd als senator zijn carrière en zijn leven hier in deze Kamer wil afsluiten. Dat is toch wel erg mooi om te horen.
Voorzitter. Het is belangrijk om te herhalen wat ik in mijn eerste termijn zei, namelijk dat georganiseerd internationalisme in tijden van een pandemie echt een beter en effectiever antwoord is dan kortzichtig nationalisme, blokvorming en riskante geopolitiek. Ik zeg dat om duidelijk te maken dat het voor de fractie van de SP geen vraag is of er geholpen moet worden — dat geldt met name voor de zwaarst getroffen landen — maar dat de vraag is hoe er geholpen moet worden. Dát we moeten helpen, is een kwestie van internationale solidariteit. Hoe we moeten helpen, is een kwestie van je verstand goed gebruiken. Dan valt het mij op dat de regering nu een enthousiast voorvechter is van een plan dat de minister van Financiën, noch de minister-president zelf bedacht hebben. Het is duidelijk dat Nederland nu volgt wat in andere hoofdsteden is bedacht als een oplossing. De minister, die ruimdenkend is, heeft inmiddels bedacht dat dit onder omstandigheden ook in zijn denkvisie past.
Naar onze mening blijft de keuze om het herstelfonds te financieren via leningen op de kapitaalmarkt en vervolgens niet alleen uit te splitsen in subsidies maar ook in leningen die terugbetaald moeten worden en die drukken op de lidstaten, een te eenzijdige keuze. Ik heb de minister gevraagd naar andere mogelijkheden. Waarom is er niet gedacht over schuldsanering? Daar dachten we in de vorige crisis namelijk ook over. Alleen werd dat toen gekoppeld aan "austeritypolitiek", maar dat had nu ook gekund. Ik heb gevraagd naar monetaire financiering. Inderdaad, over de oceaan en over de Noordzee kan je soms ook dingen zien waarvan je denkt dat die de moeite waard zouden kunnen zijn, zoals Labor Day, een National Health Service en het feit dat de Amerikaanse president nu veel progressiever is dan de Europese Unie door te zeggen dat patenten in tijden van een pandemie vrijgegeven moeten worden. Kortom, we vinden dat de Europese Unie zich wel erg snel aangesloten heeft bij iets wat in sommige hoofdsteden populair is. Monetaire financiering is verboden. Borrowing for spending is ook verboden. Het is maar net hoe je daarmee omgaat.
Voorzitter. Als dit fonds er komt, is een legitieme vraag, ook van deze Kamer, wat wij dan gaan doen met de trekkingsrechten van Nederland. Dat vind ik helemaal correct. Daar hebben meerdere fracties over gesproken. Op de gebieden van zorg en wonen is nog van alles te doen. Ik zal dus met een positieve houding naar de motie van GroenLinks en de Partij van de Arbeid kijken. Ik ga verder nog nadenken over wat collega Van Ballekom heeft gezegd, want daar zit wel iets in, zal ik maar zeggen: moeten wij nu ja gaan zeggen op het moment waarop andere landen wellicht nog manipulatief bezig zijn? We zullen dat zien, maar ik wacht ook vooral het beraad in de boezem van de VVD af. Wat ons uiteindelijke oordeel zal zijn, zal ik volgende week vertellen.
Dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Kox. Dan is het woord aan de heer Essers namens het CDA.