Verslag van de vergadering van 30 mei 2023 (2022/2023 nr. 34)
Status: gecorrigeerd
Aanvang: 23.29 uur
De heer Essers i (CDA):
Dank u wel, voorzitter. Ook ik dank de minister en de ambtenaren hartelijk voor de duidelijke beantwoording en voor de toon die daaruit sprak. Wij blijven bij onze conclusie dat het leenstelsel destijds op verkeerde gronden is ingevoerd, kwalijke effecten heeft gehad en derhalve nooit ingevoerd had moeten worden. Het feit dat we daar nu afstand van nemen, en de hartelijke bewoordingen van de minister wat betreft het feit dat we te maken hebben met een publiek goed waarin de overheid ook echt moet investeren, doen natuurlijk erg goed.
We zijn overigens niet a priori tegen lenen voor de eigen studie. Wel hebben we steeds aangedrongen op een stelsel waarin de financiering van de studie niet primair afhankelijk is van het aangaan van schulden, maar waarin stimulansen worden gecreëerd voor bijvoorbeeld ouders en grootouders om fiscaal gefaciliteerd te sparen voor de studie van hun kinderen en kleinkinderen. De vroegere zilvervlootregeling was nog niet zo slecht en is daar een heel goed voorbeeld van. Studenten moet je niet opzadelen met hoge studieschulden. Zij moeten tijdens hun studie bij voorkeur kunnen terugvallen op de door hun ouders of grootouders met het oog op die studie gespaarde middelen.
We hebben het ook gehad over de stressfactor. Ik heb al een keer gezegd dat stress niet alleen veroorzaakt wordt doordat je hoge schulden hebt, maar ook door de aversie tegen lenen, waardoor je je in allerlei bochten gaat wringen om maar niet te hoeven lenen en om extra middelen te genereren. Ik ben het helemaal met collega De Blécourt eens dat het hebben van allerlei bijbaantjes ook goede effecten heeft, maar het leidt tot stress als je binnen een bepaalde periode moet afstuderen. Dan blijkt op een gegeven moment dat je toch studiepunten tekortkomt en dat je te veel tijd kwijt bent aan die bijbaantjes. Dat is gewoon een serieus probleem waar we in de praktijk dagelijks tegen aanlopen.
Ik ondersteun graag het betoog van de minister wat betreft de gelijkstelling van het mbo en het h.o. Ik snap ook dat daar een hele historie aan ten grondslag ligt en dat je ernaar moet streven om de verschillen die er nog steeds zijn, weg te nemen. U heeft ook de intentie daartoe uitgesproken. We kunnen nog niet in één stap de verschillen wegnemen. We hebben goed gehoord wat u daarover gezegd heeft.
Voorzitter. Kortom, ik heb geen enkel probleem om mijn fractie te adviseren om voor dit wetsvoorstel te stemmen. Ik ben blij dat ik mijn carrière als senator na vier termijnen met dit wetsvoorstel kan afsluiten.
Ik dank u wel.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Essers. Ik zou graag het woord willen geven aan de heer Koffeman namens de fractie van de Partij voor de Dieren voor zijn termijn.