Verslag van de vergadering van 10 december 2024 (2024/2025 nr. 12)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 16.11 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
De heer Crone i (GroenLinks-PvdA):
Dank u wel, voorzitter. Dank aan de minister voor haar antwoorden. We proberen toch ergens nog iets van common ground te vinden. Ik heb in de eerste termijn ook al de ambtenaren bedankt voor al het enorme werk in deze maand. Ik ben blij dat er een paar punten zijn opgehelderd. Daar zal ik straks nog wat over zeggen. Het blijft in de totale afweging voor ons toch heel pijnlijk om sowieso, structureel, 700 miljoen uit het geld voor het klimaatdebat te halen. Sommigen vragen: kan het geld niet ergens anders voor worden ingezet? Dat vroeg bijvoorbeeld de heer Holterhues. Maar dat kan niet meer, want het geld is gewoon in de algemene middelen gekomen. Dat had dan eerder gemoeten.
De minister zegt dat mensen zelf ook wat aan verminderen kunnen doen, met batterijen. Maar helaas zit een batterij op een zonnige dag zo vol. Ga je dan je auto opladen, dan zit die auto ook meteen vol. Dan moet je dus de hele dag met je auto gaan rijden om hem weer leeg te krijgen om hem de volgende dag te kunnen opladen. Nog los van dat je dan ook nog moet investeren in een laadpaal en dat soort dingen, en in een auto die een batterij heeft en die nog niet bidirectioneel kan laden, is dat allemaal heel erg duur. Als er subsidie komt dan kan dat helpen, maar dat zie ik nog niet zo gauw gebeuren.
Ik ben overigens wel heel benieuwd naar het volgende. Ik zie de heer Van Ballekom nu geïnteresseerd kijken. Ik heb nog nooit meegemaakt dat de VVD niet meedeed aan een belastingdebat, zeker niet wanneer er hier allemaal dingen zijn besproken die in de Tweede Kamer niet zijn besproken. Het is ook in strijd met het verkiezingsprogramma van de VVD. Dat had allemaal beloofd dat we dit zouden blijven bevorderen. Daar ben ik teleurgesteld over. Een betrouwbare overheid betekent ook dat je als coalitiepartij hier moet verantwoorden waarom je iets niet doet waarvan het verkiezingsprogramma van die coalitiepartij zegt het wel in stand te houden. Dat geldt voor alle vier de coalitiepartijen. Maar goed, daar leren we maar mee leven.
Voorzitter. De minister zei dat het wat betreft de huurders verdedigbaar is, dat er nog onderzoek komt en dat dit niet nadelig is voor de transitie in de wijken. Nou, dat is het juist wel, want de wijktransitie draait op zonnepanelen. Dan kun je de stroom meer in de wijk houden. Daarover hebben we vorige week uitvoerig gesproken, in het kader van energie delen. Dit is dus echt een nadelig punt, niet alleen voor de huurders zelf maar ook voor de transitie. Ik lees op dit punt straks dus graag een motie voor.
Voorzitter. Ik vind dat de minister op het punt van de terugverdientijd wel probeert eerlijk te zijn, maar dat dat toch gaat met een soort sausje van "het komt allemaal wel goed". Ik zeg dus niet dat u oneerlijk bent, maar volgens mij moet u de komende maanden — dat wordt spannend voor de Voorjaarsnota — onder ogen zien dat het op deze manier toch allemaal de verkeerde kant op gaat. U heeft zelf al punten genoemd. Dat was vanochtend, in het algemene belastingdebat, over maatregelen die niet goed voor het milieu zijn. Ook op dit dossier geldt dit toch. Ik heb het net per interruptie kunnen ophelderen. De minister begreep het gelukkig ook goed. We gaan nu niet "de vervuiler betaalt" doen, maar "de vervuiler betaald". Dat is dus met een "d" en niet met een "t". Mensen die zonnepanelen hebben, vervuilen niet. Zij maken schoon. Zij helpen ons. Zij moeten alles zelf betalen. Gelukkig bent u het ermee eens dat we dat geld niet moeten laten weglekken naar de anderen. Die mensen hebben daar recht op. Anders zou het namelijk zo worden, wat ik net heb toegelicht, dat de vervuilers, de mensen die geen zonnepanelen hebben, betaald worden door de mensen met panelen. Ik ben dus blij dat u dat heeft toegezegd en dat u ook zegt dat dat belangrijk is. In het amendement staat het echter niet. Dat heeft het alleen over kosten en niet over baten.
Voorzitter. Behalve een motie over de huurders wil ik dus ook graag een motie voorlezen over het eerlijk spreiden van de kosten en de baten. Ik lees eerst de motie over de baten voor.
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat bij wet de kosten van zon op dak door leveranciers alleen in rekening mogen worden gebracht bij de actieve afnemers;
constaterende dat daarbij niet is vastgelegd waar de baten van zon op dak moeten landen;
constaterende dat de baten dus ook terecht kunnen komen bij andere afnemers of bij leveranciers;
spreekt uit dat een eerlijke en gelijke behandeling van de kosten en de baten van zon op dak wenselijk is;
verzoekt het kabinet dit vast te leggen in wet- en regelgeving,
en gaat over tot de orde van de dag.
De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door de leden Crone, Van Aelst-den Uijl en Visseren-Hamakers.
Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. Daarmee maakt zij deel uit van de beraadslaging.
Zij krijgt letter E (36611).
De heer Crone (GroenLinks-PvdA):
Voorzitter. Ik denk dat dit het vastleggen is van hetgeen waarvan de minister net heeft gezegd dat het in het verslag zou komen.
Dan de motie over de huurders.
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat de huurders en verhuurders door het afschaffen van de saldering geen sluitende businesscase voor nieuwe investeringen in zon op dak meer kunnen maken;
constaterende dat daardoor de voortgang van de energietransitie in de wijken ernstig in gevaar komt;
constaterende dat huurders zelfs bij reeds geïnstalleerde zonnepanelen vragen deze weg te halen, omdat ze zonder saldering de maandelijkse servicekosten niet kunnen terugverdienen;
verzoekt het kabinet binnen twee maanden voorstellen te doen die zon op dak voor huurders en verhuurders aantrekkelijk laten blijven, zodat deze voor 2027 in kunnen gaan,
en gaat over tot de orde van de dag.
De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door de leden Crone, Schalk, Van Aelst-den Uijl en Visseren-Hamakers.
Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. Daarmee maakt zij deel uit van de beraadslaging.
Zij krijgt letter F (36611).
De heer Crone (GroenLinks-PvdA):
Voorzitter, ik rond af. De minister zei dat het onderzoek naar de huurders rond de jaarwisseling komt. Na nog twee maanden een beleidsbrief lijkt ons hartstikke goed.
Voorzitter. Mijn grapje over de kernstroom was natuurlijk ook een beetje serieus, want we moeten echt niet naar een systeem toe waarin we allemaal per energiesysteem, per klant, per leverancier kosten en baten gaan meten. Maar dat heb ik al gezegd.
De voorzitter:
Dank u wel. Dan geef ik nu het woord aan de heer Panman van de fractie van BBB.