Verslag van de vergadering van 27 mei 2025 (2024/2025 nr. 30)
Status: ongecorrigeerd
Aanvang: 18.00 uur
Een verslag met de status "ongecorrigeerd" is niet voor citaten en er kan geen recht aan ontleend worden.
De heer Kroon i (BBB):
Voorzitter, dank u wel. Dank aan de minister voor de ruimhartige beantwoording. Die was helder op onderdelen, maar liet op andere punten ruimte voor zorgen en nadere reflectie. We waarderen de erkenning in het debat dat contant geld nog altijd een wettig betaalmiddel is en dat ook blijft. En toch wringt de wet daar een beetje, want de wet criminaliseert het gebruik van een wettig betaalmiddel. Dat is een principiële positie, die zorgvuldige onderbouwing verdient.
De minister sprak uitvoerig over de noodzakelijkheid van criminaliteitsbestrijding. Tegelijkertijd krijg ik maar een beperkte bewijsvoering dat deze maatregel daadwerkelijk een significante bijdrage levert aan de bestrijding van witwassen. Om met de heer Van Strien te spreken: getallen en bedragen ontbreken een beetje in het debat van vandaag, ook waar het gaat om de uitvoering en de impact van de handhaving.
We zitten hier niet om geld te tellen, maar om waarde te wegen. In eerste termijn heb ik namens de fractie gewezen op de technische, economische en sociale implicaties van deze wet. Hij raakt de grondrechten en verdient dus meer dan een technische lezing. Hij vraagt ook een morele toets. Het gaat er niet alleen om of iets werkt, maar ook of het maatschappelijk klopt: is er draagvlak? Op dit punt zit bij ons nog wel een beetje twijfel. De overheid, ooit beschermer van individuele vrijheid en publieke ruimte, lijkt zich in het voorliggende domein steeds vaker op te stellen als inspecteur en controleur. Onder het mom van boeven vangen worden aan alle burgers van alle transacties bonnetjes gevraagd. De transactie maakt je crimineel, niet de intentie of de omstandigheid. Dat is een beetje alsof je Dagobert Duck strafbaar stelt voor het zwemmen in zijn geldpakhuis, omdat het te veel lijkt op witwassen. Daar wringt het een beetje. Want wat zegt het over onze democratische rechtsorde als het systeem geen onderscheid meer maakt tussen opzet en omstandigheid? We moeten waken voor een juridische cultuur, waarin de menselijke maat ondergeschikt raakt aan digitale logica.
De rechtsstaat is geen algoritme. Je kunt hem niet uitrollen aan de hand van modellen, drempelbedragen of compliance dashboards. Hij moet ademen en menselijk zijn. Een overheid moet daarin vooral kunnen luisteren en redelijkheid verkiezen boven rechtlijnigheid.
We danken de minister nogmaals voor zijn ruimhartige antwoorden en toezeggingen. Voor ons is de wet geen zwarte wet of een witte wet. Wij zullen hem bespreken in onze fractie vanuit het perspectief van "many shades of grey".
Dank u wel.
De heer Bovens i (CDA):
Mag ik één vraag stellen?
De voorzitter:
Ik dacht dat de heer Holterhues namens u sprak, maar gaat uw gang.
De heer Bovens (CDA):
Ja, maar goed. Ik wilde alleen even de vraag stellen of het drempelbedrag in uw overwegingen nog een verschil maakt. Ligt het aan die €3.000? Zouden uw bezwaren bij een drempelbedrag van €10.000 anders zijn geformuleerd?
De heer Kroon (BBB):
Dat is een hele goeie vraag, meneer Bovens. Dat is voor ons zeker een relevant onderwerp. Alleen is het niet aan deze Kamer om de wettekst te veranderen. Als er toch op een of andere manier een mogelijkheid zou zijn, dan zou het grijs weleens gemakkelijker bespreekbaar kunnen worden.
De voorzitter:
Dank u wel, meneer Kroon. Dan is het woord aan de heer Van den Oetelaar namens Forum voor Democratie.