Dinsdag 1 juli 2025, commissie Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingshulp (BDO)

Beslispunt

Wenst de commissie de status van toezegging T03995 op voldaan te zetten?

Toelichting

Tijdens het debat over de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking op 11 maart 2025, heeft de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp toegezegd, naar aanleiding van een vraag van het lid Belhirch (D66), dat zodra de regering een overzicht heeft van de gevolgen van het grotendeels stopzetten van USAID-financiering, dit naar de Kamer te sturen (zie T03995).

Op 6 juni 2025 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken het verslag van de Raad Buitenlandse Zaken Ontwikkeling van 26 mei 2025 (21501-04, C), waarin de minister ingaat op de gedane toezegging (zie blz. 5).

Beslispunt

Wenst de commissie in schriftelijk overleg te treden naar aanleiding van de kabinetsreactie op het AIV-advies inzake hybride dreigingen en maatschappelijke weerbaarheid?

Toelichting

Op 6 december jl. stuurden de ministers van Defensie en BZ een kabinetsreactie op het AIV-advies 'Hybride dreigingen en maatschappelijke weerbaarheid'. Deze brief was tijdens de vergadering van 14 januari 2025 aan de mededelingen en informatie toegevoegd. De commissie besloot, op verzoek van het lid Nicolaï (PvdD), deze brief te agenderen en heeft daarbij de griffie verzocht na te gaan of, en zo ja, hoe de Tweede Kamer deze brief in behandeling neemt. De commissie besprak dit op 21 januari 2025 en besloot de behandeling in de Tweede Kamer af te wachten, alvorens dit agendapunt opnieuw te agenderen.

Behandeling in de Tweede Kamer

De Tweede Kamercommissie voor Defensie heeft op 19 december 2024 besloten om een technische briefing te organiseren over de kabinetsreactie op het AIV-advies, en de brief te agenderen voor bij het commissiedebat aangaande 'Hybride dreigingen en maatschappelijke weerbaarheid'.

Op 2 april 2025 vond technische briefing van de AIV plaats (dat valt hier terug te kijken), en het commissiedebat 'Hybride dreigingen en maatschappelijke weerbaarheid' vond plaats op 9 april 2025 (zie bijgaand het conceptverslag). Op 19 juni 2025 vond een tweeminutendebat over dit onderwerp plaats. Over de ingediende moties is gestemd op 25 juni 2025. De volgende twee moties zijn bij deze stemming aangenomen: Motie van het lid Ellian over dronedetectie en antidronemaatregelen met urgentie oppakken (30821, nr. 298) en Motie van het lid Boswijk over een burgerberaad of nationale conferentie weerbaarheid (30821, nr. 300).

NB. Ter informatie is ook nog de brief van de minister van J&V en de minister en staatssecretaris van Defensie over weerbaarheid tegen militaire en hybride dreigingen (30.821, B) toegevoegd, die voor het kerstreces bij mededelingen en informatie was geplaatst.

Beslispunt

Wenst de commissie het rapport van de Veteranenombudsman in behandeling te nemen? Zo ja, wenst de commissie in te gaan op het aanbod van de Veteranenombudsman voor een gesprek over dit rapport, en/of in schriftelijk overleg te treden met minister van Defensie?

Toelichting

Op 12 december jl. heeft de Nationale Ombudsman, tevens de Veteranenombudsman, Reinier van Zutphen, het rapport Erken mijn zorgen gepubliceerd. Deze is met een aanbiedingsbrief naar de Eerste Kamer gestuurd (zie bijgaand). In deze brief doet de Veteranenombudsman het aanbod om in een gesprek met de commissie zijn onderzoek en de daarin genoemde conclusies en aanbevelingen nader toe te lichten.

De commissie besloot op 14 januari 2025 dit agendapunt aan te houden tot een volgende commissievergadering en heeft de griffie verzocht na te gaan of de Tweede Kamer een reactie van de regering heeft gevraagd naar aanleiding van dit rapport.

De Tweede Kamercommissie voor Defensie heeft tijdens de procedurevergadering van 19 december jl. ten aanzien van het rapport van de Veteranenombudsman besloten deze desgewenst te betrekken bij een nader te plannen Notaoverleg Veteranen en heeft de minister van Defensie verzocht de reactie op dit rapport aan de Veteranenombudsman ook als afschrift naar de Tweede Kamer te sturen.

De minister van Defensie stuurde op 15 april 2025 een kabinetsreactie op het rapport naar de Tweede Kamer (zie bijgevoegd). Het rapport en de kabinetsreactie zijn in de Tweede Kamer betrokken bij het notaoverleg veteranen op 16 juni 2025. Op 25 juni 2025 is er gestemd over de moties die zijn ingediend tijdens het notaoverleg. Daarbij zijn de volgende moties aangenomen:

• - 

  Motie van het lid Boswijk over een onderzoek naar de bijdrage van de defensie-industrie aan maatschappelijke weerbaarheid (30139, nr. 284)
• - 

  Motie van het lid Nordkamp c.s. over het faciliteren en ondersteunen van initiatieven zoals Stichting Veteranen TV & Radio (30139, nr. 285)
• - 

  Nader gewijzigde motie van het lid Nordkamp c.s. over een nationaal monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de genocide in Srebrenica (30139, nr. 288)

NB. Zie ook de in 2022 aangenomen Motie-Koole (PvdA) over kennisgeving van alle rapporten van de Nationale Ombudsman aan de Eerste Kamer en een jaarlijks gesprek (CXLVIII, C)

Beslispunt

Welke leden wensen zich aan te melden voor het werkbezoek op vrijdag 12 september 2025?

Toelichting

Op vrijdag 12 september 2025 is het volgende werkbezoek aan Defensie gepland. Het ministerie heeft aangegeven dat het bezoek in de regio van Rotterdam zal plaatsvinden, en het zal ongeveer van 10:00-16:00 uur duren. Het defensieonderdeel dat hierbij betrokken is DOSCO, Defensie Ondersteuningscommando.

Leden kunnen zich ter vergadering of bij de commissiestaf via e-mail aanmelden.

Een aantal leden van de commissie BDO zijn op vrijdag 20 juni op werkbezoek geweest bij het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR), locatie Marknesse, namelijk de leden Petersen (commissievoorzitter, VVD), Marquart Scholtz (BBB), Huizinga (CU), Vogels (VVD), Van Toorenburg (CDA) en Van Bijsterveld (JA21). Aan deze leden wordt gevraagd een terugkoppeling te geven van dit werkbezoek.

Zie ook het nieuwsbericht over dit bezoek op de website.

Staatssecretaris Buitenlandse Handel beëdigd

De minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp is op 3 juni 2025 afgetreden. De minister van Buitenlandse Zaken heeft het beleidsterrein ontwikkelingshulp overgenomen. Op 19 juni 2025 is Hanneke Boerma beëdigd als staatssecretaris Buitenlandse Handel. De CV van de staatssecretaris is ter informatie bijgevoegd.

Beslispunt:

• - 

  Wenst de commissie de staatssecretaris Buitenlandse Handel uit te nodigen voor een kennismakingsgesprek?

Recente adviezen van de AIV

De Adviesraad Internationale Vraagstukken heeft de afgelopen tijd twee adviezen uitgebracht en naar de Eerste Kamer gestuurd: 'AI: technologie, macht en democratische waarden in het Nederlandse buitenlandbeleid’ en 'Regie op veiligheid in de ruimte'. Deze adviezen zijn ter informatie toegevoegd.

Planning commissieactiviteiten BDO