Verslag van de vergadering van 15 maart 2016 (2015/2016 nr. 23)
Aanvang: 13.44 uur
Status: gecorrigeerd
Stemmingen moties Publieke mediadienst
Aan de orde zijn de stemmingen over moties, ingediend bij de behandeling van het wetsvoorstel Wijziging van de Mediawet 2008 in verband met het toekomstbestendig maken van de publieke mediadienst,
te weten:
de motie-Atsma c.s. over het aanhouden van het huidige wetsvoorstel en het op korte termijn komen met een aanvullend wetsvoorstel (34264, letter Q);
de motie-ten Hoeve c.s. over het extra waarborgen van de positie en belangen van de Omrop Fryslân binnen de Regionale Publieke Omroep (34264, letter K);
de motie-Teunissen c.s. over de positie van de regionale omroepen bij het geen doorgang vinden van de RPO (34264, letter L);
de motie-Bikker c.s. over het opnemen van budget en ruimte in de prestatieovereenkomst tussen de regering en de NPO voor levensbeschouwelijke programmering (34264, letter M);
de gewijzigde motie-Atsma c.s. over wettelijke waarborgen voor het produceren en uitzenden van programma's door de omroepen (34264, letter N, was letter J).
(Zie vergadering van 8 maart 2016.)
De voorzitter:
Ik heet de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van harte welkom in de Eerste Kamer.
Op verzoek van de heer Atsma stel ik voor, zijn gewijzigde motie (34264, letter N, was letter J) aan te houden.
Daartoe wordt besloten.
De voorzitter:
Allereerst wordt gestemd over de moties en daarna over de wet. Ik vraag de leden die een stemverklaring wensen af te leggen, om dit tegelijkertijd te doen over de moties waarover zij een stemverklaring wensen af te leggen en over de wet. We doen het dus in één keer.
Ik geef gelegenheid tot het afleggen van stemverklaringen vooraf.
De heer Schnabel i (D66):
Voorzitter. De fractie van D66 heeft bij de vorige termijn van de behandeling van dit wetsontwerp al aangegeven dat het voor haar heel belangrijk was dat de governance rond de media goed geregeld zouden zijn, op een manier die de onafhankelijkheid van de media sterk zou benadrukken. Daarmee bedoelen wij de onafhankelijkheid ten opzichte van de staatssecretaris en de minister. Daaraan is voldaan. Wij zullen om die reden zeker voor het wetsontwerp stemmen. Wij kunnen niet voor de motie-Atsma c.s. stemmen, omdat deze de wet in feite zou tegenhouden. We geven steun aan de motie-Ten Hoeve c.s., gezien de bijzondere positie die de Friese taal heeft als tweede rijkstaal. We zullen steun geven aan de motie-Bikker c.s. van de ChristenUnie over de levensbeschouwelijke programmering, die zo geformuleerd is dat ook de humanistische levensbeschouwing er een plek in heeft. Dat vinden wij belangrijk. De laatste motie-Atsma c.s. is aangehouden. Wij geven dus steun aan de motie-Ten Hoeve c.s., de motie-Bikker c.s. en aan het wetsontwerp.
De heer Kops i (PVV):
Voorzitter. De PVV-fractie stemt voor de motie-Atsma c.s. waarin wordt opgeroepen om het wetsvoorstel aan te houden. Als de wet toch in stemming komt, en daar ziet het helaas naar uit, zullen wij uiteraard tegen de wet stemmen. De Mediawet is broddelwerk en het debat was ronduit merkwaardig. Zelfs onze eigen Kamervoorzitter heeft aangegeven dat er "een bijzondere weg wordt gevolgd". Na afloop van het debat uitte zij haar zorgen over "de gang van zaken, gezien de staatsrechtelijke positie van de Eerste Kamer". De PVV-fractie onderstreept deze wijze woorden. Het lijkt er echter op dat een meerderheid in deze Chambre de réflexion wars is van enige réflexion en meer waarde hecht aan de in de achterkamertjes van de staatssecretaris gekregen cadeautjes.
De voorzitter:
Mijnheer Kops, het is een stemverklaring. Wilt u het kort houden?
De heer Kops (PVV):
De PVV-fractie vraagt zich daarom af of de staatssecretaris en de leden die zo dadelijk voor de wet zullen stemmen, deze Kamer nog wel serieus nemen.
De heer Ten Hoeve i (OSF):
Voorzitter. De problemen met deze wet zijn uitgebreid behandeld. Naar mijn gevoel is er een goede oplossing voor gevonden. Het lijkt mij op dit moment niet nodig om de motie-Atsma c.s. te steunen. Ik zal het wetsvoorstel wel steunen, mijn eigen motie uiteraard ook en de motie-Bikker c.s. steun ik van harte. De motie-Teunissen c.s. vind ik een lastige. Ik heb de motie medeondertekend op het moment dat absoluut nog niet duidelijk was of de wet het zou halen. Dat is op dit moment formeel ook nog niet duidelijk. Ik zal mijn handtekening dus niet terugtrekken en voor de motie stemmen, maar in het besef dat de motie haar nut heeft verloren, als de wet wordt aangenomen.
De heer Nagel i (50PLUS):
Voorzitter. De 50PLUS-fractie is vandaag in een overwegend positieve stemming. Wij zullen alle moties steunen, met uitzondering van de motie-Bikker c.s. Wij vinden namelijk dat de Eerste Kamer niet op andermans stoel moet gaan zitten door geld te oormerken. Geld oormerken is geen taak van de Eerste Kamer. Over de wet zelf staat vast dat er veel, ingrijpende wijzigingen komen. Het staat vast dat we stemmen over een wet die grotendeels niet in werking zal treden. Wij vinden het op zich al een vreemde gang van zaken om een wet niet aan te houden maar in stemming te brengen, als deze zo ingrijpend gewijzigd moet worden en zo lang niet in werking treedt. Ons allerbelangrijkste argument is eraan toegevoegd en dat is het advies van Elzinga/De Vries. Zij zeggen dat er in het onderhavige geval door het voorstel op tal van onderdelen te wijzigen, een daadwerkelijk wijzigingsinstrument in handen van de Eerste Kamer is gekomen. Dat is in strijd met de Grondwet. Duidelijker kan het niet. Ik heb begrepen dat heel veel fracties dit ook zo begrepen hebben. Op grond daarvan zullen wij tegenstemmen.
Mevrouw Gerkens i (SP):
Voorzitter. De staatssecretaris kwam met een wet die door de Eerste Kamer geheel werd afgekeurd. Dat heeft hem ertoe gedwongen om de wet grondig te herzien. De koninklijke weg zou zijn geweest als hij eerst de herziening door het wetgevingstraject zou laten gaan, zodat de Eerste Kamer over het geheel had kunnen oordelen. De staatssecretaris kiest echter voor een novum, door te zeggen dat hij de wet grotendeels buiten werking stelt, na stemming in de Eerste Kamer.
Wij kunnen niet stemmen over een wet die er nog niet is. Dat wordt door de staatssecretaris echter wel van ons gevraagd. Als hij de koninklijke weg had gevolgd, dan hadden wij kunnen stemmen over een wet die voorlag, en niet over een wet die er nog moet komen. Ons rest niets anders dan te kijken naar het wetsvoorstel dat er nu ligt en daarover te oordelen. Dat oordeel is en blijft negatief.
Mevrouw Teunissen i (PvdD):
Voorzitter. De Partij voor de Dieren ziet de nieuwe Mediawet als een riskante bezuinigingsoperatie, het afbreken van een goed functionerend systeem en een uitholling van de onafhankelijke nationale en regionale journalistiek. Daarnaast kan mijn fractie niet instemmen met een wet die een tussentermijn gekend heeft, waarin zaken niet openbaar waren en zich in de achterkamers hebben afgespeeld. Dat heeft geleid tot ongebruikelijke, ingrijpende wijzigingen in de wet, die wat mijn fractie betreft op gespannen voet staan met de traditie in dit huis. De Partij voor de Dieren zal daarom tegen het wetsvoorstel stemmen. De moties die beogen om de gevolgen te verzachten, zullen wij allemaal steunen.
De heer Lintmeijer i (GroenLinks):
Voorzitter. In de ogen van mijn fractie heeft de Eerste Kamer haar rol buitengewoon serieus genomen. Dat leidt tot een betere wet, met name op het gebied van governance, publieksbetrokkenheid en duidelijkheid in de relatie tussen NPO en omroepen. Om die reden zullen wij voor deze wet stemmen. Dat houdt in dat wij de motie-Atsma c.s. (letter Q) niet zullen steunen. Ook de motie-Teunissen c.s. (letter L), een als-danmotie, zullen wij niet steunen. Wij zijn wel voor de motie-Ten Hoeve c.s. (letter K) en de motie-Bikker c.s. (letter M).
De heer Atsma i (CDA):
Mevrouw de voorzitter. Er is een aantal moties ingediend. De CDA-fractie zal de moties ingediend door de leden Bikker, Teunissen en Ten Hoeve steunen.
Ten aanzien van het wetsvoorstel hebben wij in de eerste, tweede en derde termijn en in de schriftelijke voorbereiding daarop een- en andermaal aangegeven dat wij grote vraagtekens plaatsen bij de inhoudelijke toetsing die de wet verdiend. Wij hebben daarnaast vooral ook procedurele opmerkingen gemaakt over de gang van zaken. Het lijkt mij buitengewoon — buitengewoon — raar dat we nu gaan instemmen met een wet die, zoals ook anderen naar voren hebben gebracht, voor het grootste deel niet van kracht wordt, sterker nog, die in opdracht van deze Kamer niet van kracht mág worden. Dat betekent dat wij op grond van veel argumenten op dit moment als de motie-Atsma c.s. (letter Q) niet wordt aanvaard, tegen de wet zullen stemmen.
Mevrouw Bikker i (ChristenUnie):
Voorzitter. Duidelijkheid en ruimte voor de omroepen, een wettelijke inkadering van de rol van de NPO en een borging van de levensbeschouwelijke programmering: op die aspecten heeft de fractie van de ChristenUnie deze wet gewogen. Het eerste voorstel en de uitleg van de staatssecretaris waren in dit opzicht te mager. Gedurende de debatten heeft de staatssecretaris ons er echter van weten te overtuigen dat hij op afzienbare termijn met aanpassingen op deze punten komt en dat de invoering van de betrokken onderdelen daarop wacht.
Gezien deze omstandigheden is de fractie van de ChristenUnie van mening dat het daarom nu de tijd is om het voorstel te steunen. Dat zullen wij dus doen. Dat betekent dat wij tegen de motie-Atsma c.s. (letter Q) stemmen. Tevens zullen wij tegen de motie-Teunissen c.s. (letter L) stemmen. Onder de andere staat mijn handtekening.
De voorzitter:
Dank u wel. Ik stel vast dat er geen andere leden zijn die een stemverklaring willen afleggen.
Ik stel voor, over alle moties te stemmen bij zitten en opstaan.
Daartoe wordt besloten.
In stemming komt de motie-Atsma c.s. (34264, letter Q).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van het CDA, de PvdD, 50PLUS, de SP en de PVV voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van de SGP, de ChristenUnie, de VVD, de PvdA, GroenLinks, de OSF en D66 ertegen, zodat zij is verworpen.
In stemming komt de motie-ten Hoeve c.s. (34264, letter K).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, de ChristenUnie, de VVD, de PvdA, het CDA, GroenLinks, de PvdD, 50PLUS, de OSF, de SP en D66 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fractie van de PVV ertegen, zodat zij is aangenomen.
In stemming komt de motie-Teunissen c.s. (34264, letter L).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van het CDA, de PvdD, 50PLUS, de OSF en de SP voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van de SGP, de ChristenUnie, de VVD, de PvdA, D66 en de PVV ertegen, zodat zij is verworpen.
Mevrouw Strik i (GroenLinks):
Voorzitter. GroenLinks heeft ook tegen de motie-Teunissen c.s. gestemd. Wij hoorden onze fractie niet genoemd worden.
De voorzitter:
Neemt u mij niet kwalijk, mevrouw Strik. Ook de fractie van Groen Links heeft dus tegen de motie-Teunissen c.s. (34264, letter L) gestemd.
In stemming komt de motie-Bikker c.s. (34264, letter M).
De voorzitter:
Ik constateer dat de leden van de fracties van de SGP, de ChristenUnie, de VVD, de PvdA, het CDA, GroenLinks, de OSF, de SP en D66 voor deze motie hebben gestemd en de leden van de fracties van de PvdD, 50PLUS en de PVV ertegen, zodat zij is aangenomen.