Van 8 tot en met 12 oktober vergaderden acht leden van de Staten-Generaal met hun collega's van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa in Straatsburg. Het betrof de Eerste Kamerleden Mart van de Ven (VVD; delegatieleider), Reina de Bruijn-Wezeman (VVD), Tiny Kox (SP), Ria Oomen-Ruijten (CDA), Henk Overbeek (SP), Petra Stienen (D66) en Tineke Strik (GroenLinks) en het Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt (CDA). Naast een volle vergaderagenda had de delegatie in Straatsburg ontmoetingen met mevrouw Carlien Scheele, een Nederlandse die als Senior Gender Equality Adviser bij de Raad van Europa werkt, en vertegenwoordigers van mensenrechtenorganisaties.
Rapport over geloofsbrieven, stemrechten en Rusland
De Assemblee debatteerde op 8 en 9 oktober over een lang verwacht rapport van de Belgische parlementariër Petra de Sutter. In dit rapport deed zij voorstellen om de interne procedures van de Assemblee zo te hervormen, dat de drempel verhoogd zou worden om de geloofsbrieven van een delegatie aan te vechten en een delegatie de stemrechten te ontnemen. Dit debat kon niet los worden gezien van de politieke situatie dat het Russische parlement al enige jaren geen delegatie meer naar Straatsburg stuurt en sinds juli 2017 geen contributie meer betaalt. Twee leden van de Nederlandse delegatie voerden namens hun politieke groepen het woord. Mart van de Ven sprak zich namens de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE) uit tegen het rapport, dat volgens hem de integriteit en geloofwaardigheid van de Assemblee zou ondermijnen. Zijn fractie zag geen positieve bijdrage van Rusland om de conflicten van de afgelopen jaren, zoals rond de Krim, Oost-Oekraïne en de MH17, op te lossen. Hij meende dan ook dat het beter was om de huidige interne procedures niet aan te passen. Tiny Kox noemde namens Verenigd Europees Links (UEL) het voorstel van De Sutter een 'verstandig compromis', dat de geloofwaardigheid van de Assemblee zou versterken. Het zou duidelijk maken dat delegaties verplicht zijn om geloofsbrieven aan de Assemblee aan te bieden. Ook zou het laten zien dat een land als lid van de Raad van Europa actief hoort deel te nemen aan alle instellingen van de organisatie en zich niet kan terugtrekken uit de Assemblee, als daarin kritiek wordt geuit. Na een lang debat besloot mevrouw De Sutter haar voorstel terug te verwijzen naar de commissie voor het reglement van orde, immuniteit en institutionele zaken ('Rules Committee').
Hoorzitting gedwongen opname psychosociale problemen
Als rapporteur inzake het beschermen van de rechten van personen met psychosociale problemen organiseerde Reina de Bruijn-Wezeman op 9 oktober een hoorzitting met de commissies sociale zaken en gelijkheid en non-discriminatie. Onderwerp van discussie was een concept protocol van de bio-ethische commissie van de Raad van Europa waarin staat dat gedwongen opname van mensen met psychosociale problemen mogelijk is. Een meerderheid van de sprekers, waaronder Raad van Europa Commissaris voor de Mensenrechten, Dunja Mijatovic, was stellig dat gedwongen opname strijdig is met de mensenrechten en de menselijke waardigheid aantast. De Raad van Europa zou naar hun mening moeten afzien van het protocol en met betrokken partijen werken aan alternatieve maatregelen.
Onderzoek naar moord op Maltese journalist
Voor zijn onderzoek naar de moord op de Maltese journalist Daphne Caruana Galizia in oktober 2017 organiseerde Pieter Omtzigt een hoorzitting in de commissie voor juridische zaken en mensenrechten met buitenlandse getuige-deskundigen. Zij boden inzicht in de staat van de rechtsstaat in Malta en in het verloop van het eigen onderzoek van de Maltese autoriteiten. Het onderzoek dat Omtzigt uitvoert, gaat ervan uit dat de moord was gepland, het onderzoekswerk van mevrouw Galizia het motief was en de gearresteerde verdachten waarschijnlijk in opdracht handelden. De commissie besloot om in januari 2019 een tweede hoorzitting te houden met de Maltese autoriteiten en familieleden van Galizia.
Rapport over een Pools vliegtuigongeluk uit 2010
In 2010 verongelukte bij Smolensk een Pools vliegtuig met aan boord de Poolse president en 95 andere personen. Pieter Omtzigt presenteerde in de Assemblee een rapport, waarin hij er bij Rusland op aandringt de wrakstukken van het vliegtuig zo snel mogelijk over te dragen aan de Poolse autoriteiten. Mart van de Ven merkte in het debat op dat in deze kwestie het menselijke aspect van de nabestaanden voorop zou moeten staan, en niet de politieke confrontatie tussen twee lidstaten. Henk Overbeek riep op tot de-escalatie van het conflict tussen Rusland en Polen over deze kwestie. Hij stelde diplomatieke bemiddeling voor, gericht op een praktische oplossing, waarbij recht wordt gedaan aan de wederzijdse emotionele gevoeligheden.
Overige
In een plenair debat over het bereiken van gelijkheid ongeacht seksuele oriëntatie onderstreepte Petra Stienen namens ALDE het belang van sociale acceptatie van zogenaamde regenboogfamilies. In veel landen, waaronder Nederland, is al enorme voortgang gemaakt in het aanpassen van wetten, die gelijkheid voor koppels van hetzelfde geslacht in de weg staan. Voorts sprak zij om een debat over de waarnemingsmissie bij de presidentiële en parlementaire verkiezingen in Turkije op 24 juni jl. en bracht daarbij ook haar eigen inzichten als verkiezingswaarnemer in. In het debat over ongelimiteerde toegang van de monitoringsorganen van de Raad van Europa tot de lidstaten, inclusief de 'grijze zones' (conflictgebieden) maakte Henk Overbeek de kanttekening dat met de voorgestelde aanbevelingen zeker vooruitgang wordt geboekt, maar dat opgepast moet worden voor misbruik door derde partijen. Mart van de Ven is in de commissie voor het reglement van orde, immuniteit en institutionele zaken ('Rules Committee') benoemd voor een periode van drie jaar tot rapporteur voor het budget van de Raad van Europa. Onder voorzitterschap van Ria Oomen-Ruijten hield de politieke commissie een hoorzitting met de Mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa, Dunja Mijatovic, en een hoorzitting over de criteria waaronder referenda in de lidstaten zouden moeten plaatsvinden.
Aangenomen teksten
Hier vindt u een overzicht van de tijdens deze sessie aangenomen rapporten, resoluties en aanbevelingen van de PACE.
Deel dit item: