Vier Eerste Kamerleden namen van 18 tot en met 20 november 2023 deel aan de najaarsconferentie van de Parlementaire Assemblee van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE PA) in Jerevan. Samen met bijna 200 parlementariërs uit 50 landen kwamen Farah Karimi (delegatieleider, GroenLinks-PvdA), Jeroen Recourt (GroenLinks-PvdA), Boris Dittrich (D66) en Madeleine van Toorenburg (CDA) bijeen in de Armeense hoofdstad.
Het centrale thema van de vergadering was de OVSE in tijden van crisis en de rol van de Parlementaire Assemblee in reactie op interne en externe uitdagingen. Daarbij ging de aandacht uit naar de recente inval van Azerbeidzjan in Nagarno-Karabach, de situatie in Gaza en de voortdurende oorlog in Oekraïne. Alle landen hebben de terroristische aanval van Hamas in Israël op 7 oktober jl. veroordeeld alsmede de daarop volgende aanvallen van het Israëlische leger in de Gazastrook. De delegaties uit Rusland, Azerbeidzjan en Turkije hadden laten weten niet aanwezig te willen zijn.
Bij de opening spraken de Armeense premier Nikol Pashinyan, parlementsvoorzitter van de Armeense Assemblee Alen Simonyan en Helga Schmid, secretaris-generaal van de OVSE. Premier Pashinyan benadrukte het belang van de vredesbesprekingen tussen Armenië en Azerbeidzjan en de Armeense wil om de relaties met Turkije te normaliseren. En marge van de conferentie sprak de delegatie met de Nederlandse ambassadeur in Armenië, Jaap Frederiks, en zijn plaatsvervanger, Thymen Kouwenaar. Enkele Kamerleden spraken met politici en vertegenwoordigers van organisaties uit Nagorno-Karabach en organisaties die vluchtelingen in Armenië opvangen. Daarnaast brachten ze een bezoek aan het Armeense genocidemonument.
President van de Assemblee, Pia Kauma, stelde in haar openingsspeech dat nu we van conflict naar conflict navigeren we onszelf moeten herinneren dat een halve eeuw geleden onze landen samenkwamen om deze destructieve cyclus te doorbreken. "Door gedeelde waarden en effectief multilateralisme heeft de OVSE sinds haar bestaan gestreefd naar stabiliteit en veiligheid in de regio. Maar zonder politieke wil zal multilateralisme altijd beperkt zijn," zei Kauma.
Helga Schmid, secretaris-generaal van de OVSE, lichtte toe dat ondanks dat de organisatie met uitdagingen wordt geconfronteerd, de OVSE haar mandaten blijft vervullen en een betekenisvolle rol blijft spelen bij het verbeteren van de veiligheid voor iedereen. In de ronde van inbrengen van de parlementsleden feliciteerde Karimi de Armeense delegatie met de toetreding vanaf februari 2024 tot het International Strafhof (ICC) in Den Haag als 124e staat. "Deze mijlpaal is een duidelijke indicatie van Armenië bij gerechtigheid en mensenrechten op internationaal niveau," zei Karimi.
De delegatieleiders bespraken in de Standing Committee op zaterdag 1 november interne aangelegenheden, waaronder het budget van de organisatie. Met het niet betalen van de contributie van de Russische delegatie ontstaat er een tekort in het Assemblee-budget. Een oplossing wordt onder meer gezocht in het opnieuw bekijken van de contributieschalen. De OVSE-President informeerde de leden over haar bezoek aan Azerbeidzjan, Georgië en Armenië en over de oprichting van het Parliamentary Support Team for Ukraine , haar eerste initiatief als President van de Assemblee President.
Senator Karimi koppelde terug over haar bijdrage aan de ODIHR-conferentie (Office for Democratic Institutions and Human Rights ) over internationale verkiezingswaarnemingen in Ethiopië. Als speciaal coördinator namens de OVSE PA van de verkiezingswaarneming in Turkije eerder dit jaar, was ze gevraagd haar ervaringen te delen. "Om verkiezingen te duiden is het van belang om duidelijke taal te gebruiken in plaats van technische bewoordingen en hierover proactief te communiceren richting het publiek," zei Karimi. Zelf constateerde ze dat er vaak weerstand is om concluderende oordelen te vellen in hoeverre verkiezingen 'vrij en eerlijk' zijn. Volgens haar is dit omdat men bang is om als vooringenomen te worden gezien.
De ad hoc-commissie inzake migratie kwam op zondag 19 november bijeen en sprak over de ervaringen in Canada in de omgang met migranten. Vluchtelingen en migranten worden in Canada gelijk opgenomen in de maatschappij. Het land streeft ernaar volgend jaar 500.000 migranten op te vangen. Karimi, lid van deze commissie, vond het bijzonder dat Canada vanaf dag één nieuwkomers probeert te integreren middels het leren van de taal en werk aan te bieden. "Dit missen we in Europese landen," zei Karimi.
Op maandag 20 november vond het Mediterrane Forum plaats met bijdragen van Marokko en Israël, twee van de zes partners in het Middellandse Zeegebied voor samenwerking waarmee de OVSE nauwe betrekkingen onderhoudt en ervaringen uitwisselt. De huidige situatie in het Midden-Oosten stond op de agenda. Karimi riep in haar inbreng op tot een onmiddellijk staak-het-vuren en vrijlating van alle gegijzelden en sprak van een menselijk drama in de Gazastrook.
Madeleine van Toorenburg is lid geworden van de ad hoc-commissie over het tegengaan van terrorisme. Op zondagochtend ontmoette Farah Karimi in haar rol als speciaal vertegenwoordiger van Centraal-Azië van de OVSE PA de delegaties uit deze regio. Het gesprek ging over de prioriteiten van samenwerking in die landen.
Deel dit item: