De Eerste Kamer debatteerde dinsdag 9 april met demissionair premier Rutte van Algemene Zaken over de begroting van de Koning voor het jaar 2024. Na afloop van het debat is de begroting zonder stemming aanvaard. De Kamer stemt dinsdag 16 april nog wel over een motie van senator Van Rooijen (50PLUS) die de Kamer oproep zich uit te spreken dat er momenteel geen behoefte bestaat aan een wijziging van de Grondwet ten aanzien van het systeem en de uitwerking van de uitkeringen aan de Koning.


Motie

  • De motie-Van Rooijen overweegt dat in 2009 de Grondwettelijke Uitkeringen met ruime meerderheid in beide Kamers der Staten-Generaal opnieuw zijn vastgelegd en dat er sindsdien geen fundamentele nieuwe feiten of argumenten naar voren zijn gekomen aangaande het systeem en de uitwerking van deze uitkeringen; en spreekt uit dat er momenteel geen behoefte bestaat aan een wijziging van de Grondwet over dit onderwerp. Premier Rutte noemde het een verstandige motie en gaf het advies 'Oordeel Kamer'.

Impressie van het debat

50PLUS: 'Grondwet is geen kermisattractie'

Senator Van Rooijen (50PLUS) zei dat hij nut noch noodzaak inzag van de in de Tweede Kamer aangenomen motie-Sneller die de regering verzoekt een wijzigingsvoorstel van de Grondwet aan de Kamer voor te leggen om de vrijstelling van inkomstenbelasting voor leden van het Koninklijk Huis op te heffen.

Volgens Van Rooijen vereist een dergelijk voorstel een grote Grondwetswijziging. In 2009 zijn de uitkeringen nog vastgesteld. 'De Grondwet is geen kermisattractie waar je net zo lang ballen tegenaan gooit tot hij omvalt,' aldus de 50PLUS-senator. Hij vervolgde: 'De Grondwet is er niet voor de waan van de dag maar voor de stabiliteit van de natie. Daarom alleen al is mijn fractie mordicus tegen de wijziging van de Grondwet.'

D66 en CDA: 'Niet het werk van de Tweede Kamer over doen'

D66-senator Dittrich vroeg aan Van Rooijen of hij van plan was om in de Eerste Kamer over te doen wat in de Tweede Kamer per motie met een ruime meerderheid is aangenomen. Van Rooijen antwoordde dat de Eerste Kamer een signaal moet afgeven aan de Tweede Kamer dat het verstandiger zou zijn om niet aan een zware procedure voor een Grondwetswijziging te beginnen. CDA-senator Van Toorenburg zei daarop dat het toch raar is dat de Eerste Kamer nu andersom gaat zeggen wat de Tweede Kamer wel of niet mag bespreken, terwijl de Eerste Kamer eerder niet gediend was van de oproep van de Tweede Kamer om de behandeling van de Spreidingswet uit te stellen.

Van Rooijen vervolgde zijn betoog met een pleidooi voor de monarchie. De Koning heeft niet om deze functie gevraagd, hij kreeg hem mee bij zijn geboorte, aldus Van Rooijen. Net als de Grondwet hoort het Koningschap bij het bouwplan van Nederland. De Koning is de bevorderaar van de eenheid in de samenleving en maakt zich ondergeschikt aan die opdracht. Hij kiest geen partij, hij bemoedigt en hij stimuleert. De Koning is het symbool van het Koninkrijk der Nederlanden en daarom hoeft de Koning geen inkomstenbelasting te betalen, aldus Van Rooijen. Hij vroeg of premier Rutte die mening deelde.

Rutte: 'Waarom repareren wat niet stuk is?'

In zijn beantwoording zei premier Rutte dat hij het eens is met 50PLUS dat de Koning symbool staat voor de eenheid en de continuïteit in ons land. Volgens de premier moet de financiering van de monarchie niet ter discussie staan. Het is een administratieve chaos die je krijgt. Bovendien, zo schatte Rutte in, is er zeer waarschijnlijk onvoldoende steun als het salaris gewoon gebruteerd moet worden (het omzetten van nettobedragen naar brutobedragen - red.). Dus waarom repareren wat niet stuk is, zei hij.

Senator Dittrich zei daarop dat de minister-president met dit standpunt over zijn eigen graf heen aan het regeren is. Rutte antwoordde daarop dat het een politieke inschatting is dat er geen twee derde meerderheid zal zijn die voor een Grondwetswijziging nodig is. Volgens senator Janssen (SP) is het niet aan deze minister-president, maar aan een volgende regering. Rutte zei dat hij zijn opvolger zal aanraden om geen tijd te steken in een dergelijke Grondwetswijzing.

Over het wetsvoorstel

Het wetsvoorstel bevat de begroting van uitgaven en ontvangsten voor het jaar 2024 van de Koning.


Deel dit item: