Dinsdag 23 september 2025, commissie Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingshulp (BDO)

Beslispunt

Welke fracties wensen vandaag inbreng voor schriftelijk overleg te leveren?

Toelichting

Op 6 december jl. stuurden de ministers van Defensie en BZ een kabinetsreactie op het AIV-advies 'Hybride dreigingen en maatschappelijke weerbaarheid'. Deze brief was tijdens de vergadering van 14 januari 2025 aan de mededelingen en informatie toegevoegd. De commissie besloot, op verzoek van het lid Nicolaï (PvdD), deze brief te agenderen en heeft daarbij de griffie verzocht na te gaan of, en zo ja, hoe de Tweede Kamer deze brief in behandeling neemt. De commissie besprak dit op 21 januari 2025 en besloot de behandeling in de Tweede Kamer af te wachten, alvorens dit agendapunt opnieuw te agenderen. De commissie besloot op 1 juli jl., op verzoek van de fractie van Partij voor de Dieren, inbreng te leveren voor schriftelijk overleg op 23 september 2025.

Behandeling in de Tweede Kamer

De Tweede Kamercommissie voor Defensie heeft op 19 december 2024 besloten om een technische briefing te organiseren over de kabinetsreactie op het AIV-advies, en de brief te agenderen voor bij het commissiedebat aangaande 'Hybride dreigingen en maatschappelijke weerbaarheid'.

Op 2 april 2025 vond technische briefing van de AIV plaats (dat valt hier terug te kijken), en het commissiedebat 'Hybride dreigingen en maatschappelijke weerbaarheid' vond plaats op 9 april 2025 (zie bijgaand het conceptverslag). Op 19 juni 2025 vond een tweeminutendebat over dit onderwerp plaats. Over de ingediende moties is gestemd op 25 juni 2025. De volgende twee moties zijn bij deze stemming aangenomen: Motie van het lid Ellian over dronedetectie en antidronemaatregelen met urgentie oppakken (30821, nr. 298) en Motie van het lid Boswijk over een burgerberaad of nationale conferentie weerbaarheid (30821, nr. 300).

Beslispunt

Welke fracties wensen vandaag inbreng voor schriftelijk overleg te leveren?

Toelichting

Op 8 juli 2025 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een brief over het EU Gender Actie Plan en afschaffing van het feministisch buitenlandbeleid (zie 36600 V, M). Hier gaat de minister onder meer in op de toezegging die de minister heeft gedaan naar aanleiding van een vraag van het lid Belhirch (D66), tijdens het debat over de begrotingsstaat Buitenlandse Zaken 2025 dat plaatsvond op 22 april 2025. Zie toezegging Brief met toelichting over stopzetten van feministisch buitenlandbeleid (T04006).

De commissie besloot op 9 september 2025 de status van de toezegging op voldaan te zetten en, op verzoek van de fractie van D66, inbreng te leveren voor schriftelijk overleg op 23 september 2025.

Beslispunt

Welke fracties wensen vandaag inbreng te leveren voor nader schriftelijk overleg?

Toelichting

Op 19 maart 2025 publiceerde de Europese Commissie een Witboek over de Toekomst van de Europese Defensie - Paraatheid 2030. De commissie heeft tijdens de vergadering van 8 april jl. besloten om uit het Europees Werkprogramma dit Witboek als prioritair voor te dragen.

Op 23 april 2025 stuurde de minister van Defensie een kabinetsappreciatie over het witboek naar de Kamer. De commissie besloot op 13 mei jl. inbreng voor schriftelijk overleg te leveren. Inbreng voor schriftelijk overleg met de minister van Defensie is op 10 juni 2025 geleverd door de fracties van BBB, VVD, D66 en Partij voor de Dieren, en de brief is op 17 juni verstuurd aan de minister van Defensie. De minister heeft de beantwoording gestuurd op 28 augustus 2025. De commissie besprak op 9 september 2025 het verslag van schriftelijk overleg (36741, C) en besloot inbreng voor nader schriftelijk overleg te leveren op 23 september 2025.

Er is ook door de BBB-fractie inbreng geleverd voor vragen aan de Europese Commissie. De brief is op 19 juni 2025 naar de Europese Commissie gestuurd (36741, B). De beantwoording van de Europese Commissie is nog niet ontvangen. Beantwoording door de Europese Commissie duurt doorgaans drie maanden.

Beslispunt

Welke fracties wensen vandaag inbreng te leveren voor schriftelijk overleg?

Toelichting

Op 17 juni 2025 heeft de Europese Commissie het voorstel voor het Defence Readiness Omnibus- pakket (het Omnibuspakket) gepubliceerd, dat volgt uit het Witboek voor Defensiegereedheid 2030. Het Omnibuspakket bestaat uit een mededeling, twee verordeningen (over het versnellen van vergunningverlening voor defensiegereedheidsprojecten en over het faciliteren van defensie-investeringen en voorwaarden voor de defensie-industrie) en een richtlijn (over het vereenvoudigen van intra-EU overdrachten van defensie-gerelateerde producten).

Het lid Hartog (Volt) heeft tijdens de vergadering van 8 juli 2025 aangegeven dat hij de voorstellen graag wenst te agenderen zodra het BNC-fiche beschikbaar zou zijn. Op 11 juli 2025 is het BNC-fiche over dit pakket naar de Kamer gestuurd. De voorstellen en het BNC-fiche zijn besproken op 9 september jl. De commissie besloot inbreng voor schriftelijk overleg te leveren op 23 september 2025.

Een aantal leden van de commissie BDO heeft op 12 september jl. deelgenomen aan een werkbezoek aan het Defensie Ondersteuningscommando: de leden Petersen (VVD), Marquart Scholtz (BBB), Goossen (BBB), Belhirch (D66), Visseren-Hamakers (PvdD) en Van Bijsterveld (JA21). Het werkbezoek vond plaats in de haven van Rotterdam en op rangeerterrein Kijfhoek. Zie voor meer informatie het nieuwsbericht op de website van de Eerste Kamer.

Aan (een van) deze leden wordt gevraagd een mondelinge terugkoppeling te geven van dit werkbezoek.

ICM-vergadering in Europees Parlement over de toekomst van Europese Defensie 3-4 december 2025

De Subcommissie veiligheid en defensie (SEDE) van het Europees Parlement organiseert op woensdag 3 december vanaf 15:00 uur - donderdag 4 december 2025 tot 12:30 uur een interparlementaire commissievergadering (ICM) over de toekomst van Europese defensie. Bij ICM's kunnen leden van het Europees Parlement van gedachten wisselen met leden van nationale parlementen. Er kunnen twee leden van de Eerste Kamer aan de ICM deelnemen. De uitnodiging en conceptprogramma worden binnenkort verstuurd. Zodra de uitnodiging binnen is zal per e-mail worden geïnventariseerd welke leden wensen deel te nemen.

Kennismakingsgesprek met de (demissionair) minister van Buitenlandse Zaken

De commissie heeft op 9 september jl. besloten een kennismakingsgesprek te voeren met de minister van Buitenlandse Zaken. Dit gesprek staat nu gepland op dinsdag 11 november as. 16:00-17:00 uur.

Stand van Defensie najaar 2025

De minister en staatssecretaris van Defensie stuurden op 17 september jl. de Stand van Defensie najaar 2025 aan de Kamer. Deze is ter informatie bijgevoegd.

AIV-advies Nederland, Europa en het mondiale Zuiden in een veranderende wereldorde

De AIV heeft op 10 september 2025 een advies gepubliceerd inzake het mondiale Zuiden (Global South) in een veranderende wereldorde. Deze is ter informatie toegevoegd.

Brief inzake HGIS-nota 2026

Op 16 september 2025 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken de HGIS-nota 2026 naar de Kamer, deze is ter informatie toegevoegd. In de HGIS-nota worden de geraamde buitenlanduitgaven binnen de zgn. Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS), welke verspreid staan over verschillende departementale begrotingen, in samenhang en integraal weergegeven.

Verslag informele Raad Buitenlandse Zaken Defensie 28 en 29 augustus 2025

In het verslag van informele Raad Buitenlandse Zaken Defensie 28 en 29 augustus 2025 wordt vermeld dat er onder meer gesproken is over de implementatie van het witboek Europese Defensie Gereedheid 2030 (E250008). Zie het verslag (EK,B) voor meer informatie.

Deskundigenbijeenkomst DIGI

Op dinsdag 23 september van 14.45 tot 16.00 uur organiseert de commissie Digitalisering een de deskundigenbijeenkomst over het thema 'Tegengaan van desinformatie en buitenlandse inmenging bij (Europese) verkiezingen'. Deze bijeenkomst bouwt voort op de deskundigenbijeenkomst van 26 mei 2025 over de weerbaarheid van de democratische rechtsstaat in tijden van digitale transformatie, waarbij ook de commissie BDO betrokken was. Tijdens de nabespreking op 17 juni jl. werd vastgesteld dat er op enkele onderdelen behoefte bestaat aan nadere verdieping. De organisatie van een verdiepingsbijeenkomst is verzorgd door de commissie Digitalisering.

Gezien het commissieoverstijgende karakter van dit onderwerp nodigt de commissie Digitalisering u van harte uit om aan deze bijeenkomst deel te nemen. Het is ook mogelijk om de bijeenkomst achteraf terug te kijken.

Limité voorstellen

Bijgevoegd vindt u (besloten) twee nieuw verschenen Europees voorstellen met een limité markering, die vanwege zijn besloten karakter niet op de lijst met reguliere nieuw verschenen Europese voorstellen kan worden opgenomen. Het document (of gedeeltes ervan) kunt u niet delen met derden, noch uit citeren in een eventuele openbare gedachtewisseling met de regering.

Planning commissieactiviteiten BDO