De Eerste Kamer heeft dinsdag 6 juli ingestemd met drie voorstellen waarin de samenvoeging wordt geregeld van een groot aantal gemeenten in Utrecht, Noord-Holland en Friesland tot vier nieuwe gemeenten. De fusie van de gemeenten Breukelen, Loenen en Maarssen tot de nieuwe gemeente Stichtse Vecht en de samenvoeging van de gemeenten Abcoude en de Ronde Venen tot de nieuwe gemeente de Ronde Venen (31.840) werd zonder stemming aanvaard.
Tijdens een uitvoerig debat op maandagavond 5 juli debatteerde de Eerste Kamer uitvoerig over het voorstel voor het vormen van de nieuwe gemeente Súdwest Fryslân (Zuidwest Friesland, 32.242). Met Sneek en Bolsward als stadskernen ontstaat uit deze combinatie en gemeente met 82.000 inwoners. De fracties van SP, SGP, OSF, Partij voor de Dieren en de Fractie-Yildirim stemden uiteindelijk tegen. De samenvoeging van de gemeenten Wervershoof, Andijk en Medemblik (32.246) stuitte eveneens op verzet van de fracties van SP, Partij van de Dieren en OSF, die ook tegen deze gemeentelijke herinrichting stemden.
Onder toeziend oog van een groot aantal protesterende Friese inwoners op de publieke tribune poogden de fracties van SP, GroenLinks, PvdA en de Onafhankelijke Senaatsfractie tijdens het debat op maandag 5 juli vergeefs om een Kamerbesluit over de herindeling in Friesland uit te stellen tot na het zomerreces. Een motie van die strekking werd door staatssecretaris Bijleveld-Schouten van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) met nadruk ontraden. Bij de stemming op dinsdag 6 juli werd de motie van SP-senator Vliegenthart (EK 32.242, E) bij gebrek aan steun weer ingetrokken.
Vliegenthart hekelde de vorming van een ‘mega-gemeente’ die de bestuurlijke verhoudingen in Friesland uit balans zal trekken. Woordvoerder Eigeman van de PvdA-fractie steunde de motie om zo meer duidelijkheid te krijgen van het provinciaal bestuur. ‘We weten nu niet hoe de nieuwe gemeente past in het totaalplaatje van de provincie’, aldus Eigeman. Hij vond het wijzer om de provincie de kans te geven in september te laten zien hoe het verder gaat met gemeentelijke herindelingen in Friesland. Staatssecretaris Bijleveld-Schouten beriep zich op de standpunten van de verschillende gemeenteraden en het dagelijks bestuur van de provincie die allemaal voor instelling van de gemeente Súdwest Fryslân hebben gestemd.
Lokaal draagvlak
CDA-senator De Vries-Leggedoor stelde dat het een fusieproces ‘van onderop’ is geweest. De CDA-fractie is content met de bevestiging van de staatssecretaris dat alternatieve herindelingen qua schaalgrootte dan wel andere samenwerkingsvormen door de nieuwe Friese gemeente niet worden verhinderd. Senator Hermans (VVD), oud-commissaris der Koningin in Friesland, benadrukte dat Friesland terecht stappen zet naar een krachtiger gemeentebesturen in de provincie.
Net als andere woordvoerders beriep het onafhankelijk Kamerlid Ten Hoeve zich op het aspect van ‘lokaal draagvlak´. Volgens hem ontbreekt het zowel in Noord-Holland als in Friesland aan steun onder de lokale bevolking voor de gemeentelijke samenvoeging. Ten Hoeve stelt dat de nieuw te vormen gemeente Sûdwest Fryslân binnen het Friese geheel onevenwichtig groot is.
Deel dit item: