Wanneer een kabinet demissionair is geworden bepaalt de Eerste Kamer, op voorstel van de fracties, in een plenaire vergadering, welke wetsvoorstellen en onderwerpen als controversieel worden aangemerkt. Deze procedure wordt gehanteerd sinds 10 september 2010.
Controversieel verklaard worden die voorstellen en onderwerpen waarvan redelijkerwijze verwacht mag worden dat behandeling met een ander kabinet tot een andere uitkomst zal leiden.
Het gaat daarbij om een politieke afweging waarbij, per geval, ook een aanmerkelijke minderheid van de leden van de Kamer recht van spreken heeft.
Zodra de demissionaire status van het kabinet is vervallen, vervalt tevens de controversiële status van de voorstellen en onderwerpen.
De Eerste Kamer heeft op 6 april 2021 besloten het wetsvoorstel Goedkeuring nieuw Eigenmiddelenbesluit Europese Unie (35.711) niet controversieel te verklaren. De controversieelverklaring werd in stemming gebracht door de Fractie-Nanninga:
De Eerste Kamer heeft op 2 februari 2021 drie wetsvoorstellen controversieel verklaard in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Rutte III. De controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet-Rutte IV op 10 januari 2022:
-
Wetsvoorstel tot verandering in de Grondwet van de bepalingen inzake de verkiezing, de inrichting en de samenstelling van de Eerste Kamer (35.532)
-
De tweede lezing van een wetsvoorstel behandeling Grondwetswijziging in een Verenigde Vergadering (35.533)
-
Wetsvoorstel Taal en Toegankelijkheid (35.282)
Zie ook de volledige lijst van voorgestelde onderwerpen.
De Eerste Kamer heeft op 11 april 2017 besloten geen van de door fracties voorgestelde onderwerpen in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Rutte II controversieel te verklaren.
De Eerste Kamer heeft op 8 mei 2012 besloten geen van de door fracties voorgestelde onderwerpen in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Rutte I controversieel te verklaren.
Het wetsvoorstel
is op 19 juni 2012 na stemming bij zitten en opstaan niet controversieel verklaard. PvdA, ChristenUnie, GroenLinks, SP, D66, OSF, 50PLUS en PvdD stemden voor.
De Eerste Kamer heeft op 9 maart 2010 besloten geen van de door fracties voorgestelde onderwerpen in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Balkenende IV controversieel te verklaren.
Overzicht politiek controversieel verklaarde wetsvoorstellen in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Balkenende III na de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen op 22 november 2006 en waarvan de controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet Balkenende IV op 22 februari 2007:
Wetsvoorstel |
Besloten tijdens plenaire vergadering van |
Op verzoek van de fracties van |
|---|---|---|
5 december 2006 |
SGP en CDA |
|
5 december 2006 |
ChristenUnie, SGP, D66, GroenLinks, PvdA en SP |
|
5 december 2006 |
ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdA, D66 en SP |
|
5 december 2006 |
ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdA, D66 en SP |
|
5 december 2006 |
CDA, PvdA, SP, D66, GroenLinks en OSF |
|
5 december 2006 |
ChristenUnie, SGP, D66, PvdA en SP |
Overzicht politiek controversieel verklaarde wetsvoorstellen in verband met de val van het Kabinet Balkenende II waarvan de controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet-Balkenende III:
Wetsvoorstel |
Besloten tijdens plenaire vergadering van |
Op verzoek van de fracties van |
|---|---|---|
Wijziging van de Tijdelijke instellingswet Raad voor strafrechtstoepassing en jeugdbescherming (30.161) |
3 juli 2006 |
PvdA, GroenLinks en SP |
Overzicht politiek controversieel verklaarde wetsvoorstellen in verband met de val van het Kabinet Balkenende I waarvan de controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet-Balkenende II:
Wetsvoorstel |
Besloten tijdens plenaire vergadering van |
Op verzoek van de fracties van |
|---|---|---|
Rechtsbescherming van biotechnologische uitvindingen (26.568 (R1638)) |
29 oktober 2002 |
VVD, GroenLinks, ChristenUnie en SGP |
Eerste wijziging van de Comptabiliteitswet 2001 (28.035) |
5 november 2002 |
CDA, VVD, ChristenUnie en SGP |
Overzicht politiek controversieel verklaarde wetsvoorstellen in verband met de val van het Kabinet Kok II waarvan de controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet-Balkenende I:
Wetsvoorstel |
Door College van Senioren controversieel verklaard op |
Op advies van Commissie |
Op verzoek van de fracties van |
|---|---|---|---|
Verlaging leerplichtige leeftijd naar vier jaar (28.085) |
23 april 2002 |
Onderwijs |
VVD, D66, ChristenUnie en SGP |
Regeling leerlinggebonden financiering (27.728) |
23 april 2002 |
Onderwijs |
CDA en VVD |
Vermindering aantal leden provinciale staten (27.214) |
23 april 2002 |
Binnenlandse Zaken en Hoge Colleges van Staat |
CDA, GroenLinks, ChristenUnie, SGP en OSF |
Rechtsbescherming van biotechnologische uitvindingen (26.568 (R1638)) |
14 mei 2002 |
Economische Zaken |
VVD, CDA en D66 |
-
-