Wanneer een kabinet demissionair is geworden bepaalt de Eerste Kamer, op voorstel van de fracties, in een plenaire vergadering, welke wetsvoorstellen en onderwerpen als controversieel worden aangemerkt. Deze procedurePDF-document wordt gehanteerd sinds 10 september 2010.

Controversieel verklaard worden die voorstellen en onderwerpen waarvan redelijkerwijze verwacht mag worden dat behandeling met een ander kabinet tot een andere uitkomst zal leiden.

Het gaat daarbij om een politieke afweging waarbij, per geval, ook een aanmerkelijke minderheid van de leden van de Kamer recht van spreken heeft.

Zodra de demissionaire status van het kabinet is vervallen, vervalt tevens de controversiële status van de voorstellen en onderwerpen.


De Eerste Kamer heeft op 6 april 2021 besloten het wetsvoorstel Goedkeuring nieuw Eigenmiddelenbesluit Europese Unie (35.711) niet controversieel te verklaren. De controversieelverklaring werd in stemming gebracht door de Fractie-Nanninga:

De Eerste Kamer heeft op 2 februari 2021 drie wetsvoorstellen controversieel verklaard in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Rutte III. De controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet-Rutte IV op 10 januari 2022:

Zie ook de volledige lijst van voorgestelde onderwerpen.

De Eerste Kamer heeft op 11 april 2017 besloten geen van de door fracties voorgestelde onderwerpenPDF-document in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Rutte II controversieel te verklaren.

De Eerste Kamer heeft op 8 mei 2012 besloten geen van de door fracties voorgestelde onderwerpenPDF-document in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Rutte I controversieel te verklaren.

Het wetsvoorstel

is op 19 juni 2012 na stemming bij zitten en opstaan niet controversieel verklaard. PvdA, ChristenUnie, GroenLinks, SP, D66, OSF, 50PLUS en PvdD stemden voor.

De Eerste Kamer heeft op 9 maart 2010 besloten geen van de door fracties voorgestelde onderwerpenPDF-document in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Balkenende IV controversieel te verklaren.

Overzicht politiek controversieel verklaarde wetsvoorstellen in verband met de demissionaire status van het Kabinet-Balkenende III na de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen op 22 november 2006 en waarvan de controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet Balkenende IV op 22 februari 2007:

Wetsvoorstel

Besloten tijdens plenaire

vergadering van

Op verzoek van de

fracties van

Kansspelen via internet (30.362)

5 december 2006

SGP en CDA

Financiering in het hoger onderwijs (30.387)

5 december 2006

ChristenUnie, SGP, D66, GroenLinks, PvdA en SP

Interimwet betaalbaarheidsheffing huurwoningen (30.410)

5 december 2006

ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdA, D66 en SP

Wet modernisering huurbeleid 2007 (30.595)

5 december 2006

ChristenUnie, SGP, GroenLinks, PvdA, D66 en SP

Wijziging van werkloosheidsvoorzieningen om gemeenten meer zekerheid te geven dat uitkeringsgerechtigden kunnen werken met behoud van uitkering (30.650)

5 december 2006

CDA, PvdA, SP, D66, GroenLinks en OSF

Rechtspositie studenten en raden van toezicht (30.832)

5 december 2006

ChristenUnie, SGP, D66, PvdA en SP

Overzicht politiek controversieel verklaarde wetsvoorstellen in verband met de val van het Kabinet Balkenende II waarvan de controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet-Balkenende III:

Wetsvoorstel

Besloten tijdens

plenaire vergadering van

Op verzoek van de

fracties van

Wijziging van de Tijdelijke instellingswet Raad voor strafrechtstoepassing en jeugdbescherming (30.161)

3 juli 2006

PvdA, GroenLinks en SP

Overzicht politiek controversieel verklaarde wetsvoorstellen in verband met de val van het Kabinet Balkenende I waarvan de controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet-Balkenende II:

Wetsvoorstel

Besloten tijdens

plenaire vergadering van

Op verzoek van de

fracties van

Rechtsbescherming van biotechnologische uitvindingen (26.568 (R1638))

29 oktober 2002

VVD, GroenLinks, ChristenUnie en SGP

Eerste wijziging van de Comptabiliteitswet 2001 (28.035)

5 november 2002

CDA, VVD, ChristenUnie en SGP

Overzicht politiek controversieel verklaarde wetsvoorstellen in verband met de val van het Kabinet Kok II waarvan de controversialiteit is vervallen door het aantreden van het Kabinet-Balkenende I:

Wetsvoorstel

Door College van

Senioren

controversieel verklaard op

Op advies van

Commissie

Op verzoek van de

fracties van

Verlaging leerplichtige leeftijd naar vier jaar (28.085)

23 april 2002

Onderwijs

VVD, D66, ChristenUnie en SGP

Regeling leerlinggebonden financiering (27.728)

23 april 2002

Onderwijs

CDA en VVD

Vermindering aantal leden provinciale staten (27.214)

23 april 2002

Binnenlandse Zaken en Hoge Colleges van Staat

CDA, GroenLinks, ChristenUnie, SGP en OSF

Rechtsbescherming van biotechnologische uitvindingen (26.568 (R1638))

14 mei 2002

Economische Zaken

VVD, CDA en D66