Dinsdag 5 november 2024, commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)

Beslispunt:

Welke fracties wensen heden inbreng te leveren voor verslag?

Beslispunt:

Welke fracties wensen heden inbreng te leveren voor verslag?

Ter attendering:

De uiterlijke implementatiedatum voor de EU-richtlijn toereikende minimumlonen is 15 november 2024. Gezien deze termijn wordt voorgesteld de onbewerkte inbrengen na ontvangst direct ambtelijk te delen met het ministerie t.b.v. spoedige beantwoording, e.e.a. vooruitlopend op de vaststelling van het verslag.

Inventarisatie

Is het de voorlopige inschatting van de commissie dat een plenair debat over de begroting van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) wenselijk is?

Toelichting

In verband met mogelijke druk op de plenaire Kameragenda in de maand december is het voor de Voorzitter van belang tijdig een beeld te hebben van de behoefte aan de eventuele plenaire behandeling van begrotingswetsvoorstellen. De debatten in de Tweede Kamer over de begrotingen vinden plaats tussen 8 oktober en 26 november. De stemming in de Tweede Kamer over alle begrotingen (amendementen en wetsvoorstellen) zal plaatsvinden in de week van 3-5 december. Wanneer de begrotingsvoorstellen in de Eerste Kamer formeel in procedure worden genomen, besluiten de commissies definitief over de wenselijkheid van (schriftelijke en/of plenaire) behandeling.

Achtergrond

Sinds de inwerkingtreding van de regels voor het Europees Semester zijn de Tweede en Eerste Kamer gehouden de begrotingshoofdstukken af te handelen vóór aanvang van het betreffende begrotingsjaar (verdedigbare uitzonderingen daargelaten). Dit heeft geleid tot een sterk gecomprimeerde begrotingsbehandeling in de Eerste Kamer in de maand december, aangezien de Tweede Kamer alle begrotingshoofdstukken pas begin december gelijktijdig in stemming brengt.

In het verleden stemde de Eerste Kamer als regel uiterlijk in de laatste vergadering van december (dit jaar dinsdag 17 december 2024) over de begrotingshoofdstukken, vaak zonder daarover vooraf met de regering te beraadslagen. In uitzonderingsgevallen, bijvoorbeeld in geval van verkiezingen zoals afgelopen jaar, kan de begrotingsbehandeling van een enkel hoofdstuk over de jaarwisseling getild worden. Een commissie kan ook overwegen in te stemmen met een begrotingshoofdstuk onder voorbehoud van een later te houden beleidsdebat (artikel 51 RvO). Voorstellen daaromtrent dienen door de commissie te worden voorgelegd aan het College van Fractievoorzitters.

In 2023 waren de begrotingsbehandelingen aan een bijzonder tijdpad onderworpen, dat afwijkt van de reguliere begrotingsbehandelingen. In verband met de TK-verkiezingen zijn toen enkele begrotingen vóór het verkiezingsreces van de TK behandeld (met stemmingen eind oktober), waardoor er meer tijd was voor de behandeling in de EK.

Zo vond de plenaire behandeling van de Begroting SZW 2024 in de Eerste Kamer plaats op 14 november 2023. De meeste begrotingen zijn overigens ná de verkiezingen door de Tweede Kamer in behandeling genomen en dus over de jaarwisseling heen getild.

Beslispunten:

• - 

  Geeft de kabinetsreactie (36067/32043, BV) en/of het tussentijdse advies (36067/32043, BS) aanleiding tot schriftelijk overleg? Zo ja, op welke termijn?
• - 

  Wenst de commissie het onderwerp nog op andere wijze te behandelen?

Toelichting:

Conform toezegging T03638 (Aanstellen regeringscommissaris pensioentransitie) is door de toenmalig minister voor APP bij inwerkingtreding van de Wet toekomst pensioenen een regeringscommissaris pensioentransitie aangesteld. Deze regeringscommissaris heeft op 4 september 2024 tussentijds een advies uitgebracht aan de minister van SZW, die dit verzoek met de Kamer heeft gedeeld (36067/32043, BS). De minister meldt in zijn brief ernaar te streven uiterlijk begin oktober zijn reactie op het advies met de Kamer te delen.

Op 24 september 2024 besloot de commissie eerst deze kabinetsreactie op het tussentijds advies van de regeringscommissaris transitie pensioenen af te wachten en daarna te besluiten over verdere behandeling. De kabinetsreactie is op 14 oktober 2024 (36067/32043, BV) ontvangen en ligt vandaag ter bespreking voor.

Beslispunten:

• - 

  Hoe oordeelt de commissie over de uitvoeringsstatus van de motie-Crone c.s. (36067, Y) (uitgevoerd/deels uitgevoerd)?
• - 

  Geeft de brief van de minister van SZW (36067 / 32043, BL) aanleiding tot schriftelijk overleg? Zo ja, op welke termijn?

Toelichting:

Bij de behandeling van de Wet toekomst pensioenen op 23 mei 2023 is de motie-Crone (PvdA) c.s. (36067, Y) aanvaard waarin de regering werd verzocht om in overleg met sociale partners te komen tot een voortzetting en voor lager betaalden een verruiming van de Regeling voor Vervroegde Uittreding (RVU) of daarmee vergelijkbare regeling en de Kamers voor Prinsjesdag 2023 te informeren over de uitkomsten.

Bij brief van 16 september 2024 informeerde de minister van SZW de commissie over de situatie rond het vraagstuk ‘gezond naar het pensioen’, in het bijzonder voor mensen met zwaar werk (36.067 / 32.043, BU). Hij deelde daarbij langs welke lijnen hij dit vraagstuk zou aanpakken en hoe zijn overleg met werkgevers- en werknemersvertegenwoordiging daarover is verlopen. Ook meldde hij daarmee uitvoering te geven aan de motie-Crone c.s. (36.067, Y). De commissie besloot op 24 september 2024 de motie-Crone c.s. als deels-uitgevoerd te beschouwen en de brief voor kennisgeving aan te nemen.

Door middel van voorliggende brief van 18 oktober 2024 (32043/36067, BL) informeert de minister van SZW de Kamer over het akkoord dat werknemersorganisaties, werkgeversorganisaties en het kabinet hebben bereikt over het vraagstuk ‘gezond naar het pensioen’. Ze zijn het eens over maatregelen voor duurzame inzetbaarheid en een gerichte RVU-drempelvrijstelling met ijkmomenten. In de brief beschrijft de minister de elementen van het akkoord en het vervolgproces. Het volledige akkoord wordt de komende periode aan de achterban voorgelegd en is als bijlage toegevoegd.

Eerdere besluitvorming commissie:

KA 25/6/2024: "De commissie besluit het eindrapport OCTAS met kabinetsreactie (26448 / 32716, N & M) te betrekken bij een nog te plannen kennismakingsgesprek met de bewindspersonen SZW na aantreden van het nieuwe kabinet. Na dat gesprek zal in de commissie opnieuw worden besproken of behoefte bestaat aan schriftelijk overleg."

Beslispunt:

Geven het eindrapport OCTAS met de kabinetsreactie van het vorige kabinet op dit moment aanleiding tot schriftelijk overleg of kunnen deze voor kennisgeving worden aangenomen, in afwachting van een (nadere) reactie van het huidige kabinet?

Toelichting:

Op 28 februari 2024 ontving de Kamer van de minister van SZW het eindrapport van OCTAS. In het rapport presenteert OCTAS drie varianten waardoor het huidige te complexe stelsel voor ziekte en arbeidsongeschiktheid vereenvoudigd kan worden. Ook bevat het rapport een aantal voorstellen om knelpunten voor mensen zonder (recent) arbeidsverleden aan te pakken. De kabinetsreactie op het eindrapport volgde op 20 maart 2024. In het kennismakingsgesprek met de nieuwe bewindspersonen SZW op 15 oktober 2024 meldde de minister desgevraagd dat hij de Tweede Kamer heeft toegezegd dit najaar met een brief te komen in reactie op de drie varianten in het advies van OCTAS, met de voorkeuren van het kabinet en de vertaling daarvan.

Stand van zaken behandeling Tweede Kamer:

Het eindrapport en de kabinetsreactie zijn op 24 april 2024 betrokken bij het commissiedebat Arbeidsongeschiktheid in de Tweede Kamer. Op 3 april 2024 zijn feitelijke vragen gesteld over de kabinetsreactie. De beantwoording daarvan is besproken in de procedurevergadering van 18 juni 2024 en zal worden betrokken bij een nog in te plannen commissiedebat.

Eerdere besluitvorming commissie:

KA 9/7/2024: "De commissie besluit eerst de beantwoording van de vragen over de tweede voortgangsrapportage (36410 XV, J) af te wachten en deze vervolgens gezamenlijk met de brief van toenmalig minister voor APP over de derde voortgangsrapportage Aanpak geldzorgen, armoede en schulden in de commissie (36410 XV, P) te bespreken."

Beslispunten:

• - 

  Geeft de beantwoording d.d. 16 oktober 2024 van de vragen d.d. 17 april 2024 over de tweede voortgangsrapportage Aanpak geldzorgen, armoede en schulden (EK, J) aanleiding tot nader schriftelijk overleg?
• - 

  Zo ja, op welke termijn? Wenst de commissie de derde voortgangsrapportage (EK, P) hierbij te betrekken?
• - 

  Zo nee, wenst de commissie voor het overige nog (separaat) schriftelijk overleg over de derde voortgangsrapportage (EK, P)?

Toelichting:

Naar aanleiding van de tweede voortgangsrapportage Aanpak geldzorgen, armoede en schulden (EK, J) zijn schriftelijk vragen gesteld aan toenmalig minister APP door de leden van de fracties van BBB, GroenLinks-PvdA, D66, PvdD, SP, en OPNL. De staatssecretaris P&I heeft op 16 oktober 2024 geantwoord. Het verslag schriftelijk overleg ligt heden ter bespreking voor.

Toelichting:

Op 21 oktober 2024 heeft de commissie SZW een werkbezoek gebracht aan SVB in Utrecht. Bij dit agendapunt wordt u de gelegenheid geboden om op dit bezoek terug te blikken. Bijgevoegd treft u een kort ambtelijk verslag van het werkbezoek, incl. twee powerpointpresentaties van SVB.

Beslispunt:

Geeft de brief van de minister van SZW van 22 oktober 2024 over het verslag van de Informele Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid van 9 en 10 oktober 2024 (21.501-31, CC) aanleiding tot schriftelijk overleg? Zo ja, op welke termijn?

Toelichting:

Op 9 en 10 oktober 2024 vond in Boedapest de Informele Raad Werkgelegenheid en Sociaal Beleid plaats. Tijdens deze bijeenkomst stonden er twee gedachtewisselingen op de agenda:

• - 

  gedachtewisseling over tekorten aan arbeidskrachten en vaardigheden in de context van demografische uitdagingen;
• - 

  gedachtewisseling over de sociale inclusie van personen met een handicap.

Gelet op de relatief lichte agenda en de beperkte deelname van andere ministers werd Nederland op ambtelijk niveau vertegenwoordigd.

Beslispunten:

• - 

  Wenst de commissie specifieke thema's op te geven voor de inhoudelijke gespreksrondes?
• - 

  Welke leden wensen zich aan te melden voor deelname aan de ambassadeursconferentie op woensdag 29 januari 2025 van 12.45 - 15.45 uur?

Toelichting:

In het kader van de jaarlijkse Ambassadeursconferentie staat op woensdag 29 januari 2025 van 12.45 - 15.45 uur de traditionele ontmoeting tussen de Nederlandse ambassadeurs en de leden van de Staten-Generaal gepland.

De bijeenkomst biedt alle leden van de Eerste en Tweede Kamer de mogelijkheid om kennis te maken met de (ongeveer 150) Nederlandse ambassadeurs en met hen op informele wijze van gedachten te wisselen over de werkzaamheden op de Nederlandse ambassades en de relatie daarvan met de politieke besluitvorming in Nederland.

De bijeenkomst zal bestaan uit drie opeenvolgende inhoudelijke gespreksrondes, waarbij Kamerleden en ambassadeurs in kleine groepen met elkaar in gesprek gaan over diverse thema's. Bij de start van de bijeenkomst wordt een lunch aangeboden.

Geïnteresseerde leden kunnen zich aanmelden tijdens de commissievergadering of per e-mail via het onderstaand aangegeven e-mailadres. Leden die zich aanmelden zullen in aanloop naar de bijeenkomst nadere informatie ontvangen.

Daarnaast kunnen leden thema's aandragen voor de inhoudelijke gespreksrondes. De gespreksthema's kunnen op alle denkbare beleidsterreinen liggen. Na ontvangst van alle onderwerpen die door beide Kamers worden opgegeven, zullen beide griffies samen met het ministerie een definitieve lijst opstellen.

Een impressie van de bijeenkomst die op 1 februari 2024 plaatsvond treft u hier.

Uitvoerbaarheid, handhaafbaarheid en doenvermogen burgers

Onlangs is een notitie (bijgevoegd) vastgesteld die concrete aanbevelingen bevat om in de Kamercommissies focus te blijven houden op uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van ontwerpregelgeving en rekening te houden met het doenvermogen van burgers. In dat kader zal vanaf 5 november a.s. onder andere ambtelijk in de commissieagenda's geattendeerd worden op internetconsultaties over ontwerpregelgeving en worden opnieuw wetgevingsfiches aangeboden. Van Kamerleden wordt gevraagd wetsvoorstellen nadrukkelijk langs deze meetlat te (blijven) leggen en waar nodig het gesprek aan te gaan met de uitvoeringspraktijk (bij voorbeeld aan de hand van Standen van de uitvoering).

Bijgaande notitie was geagendeerd in het overleg van 15 oktober jl. van de Kamervoorzitter met de commissievoorzitters, en is met de Mededelingen van de Griffier van vrijdag 19 oktober jl. naar alle leden gestuurd. Met kennisgeving aan het College van fractievoorzitters, wordt de notitie hier onder de aandacht van uw commissie gebracht.

Overigens organiseert de commissie BIZA in dit kader op dinsdag 12 november 2024, van 15:00-16:30 uur in Commissiekamer 1 een openbaar gesprek met de stuurgroep verantwoordelijk voor de Staat van de Uitvoering 2024. Leden van uw commissie zijn van harte uitgenodigd om hieraan deel te nemen (graag aanmelden bij de griffier BiZa met oog op de gelimiteerde capaciteit Commissiekamer 1).

Tot slot worden de commissies nogmaals geattendeerd op de brief van de Voorzitter aan alle leden d.d. 24 mei 2023 over de uitwerking van diverse moties uit de vorige Kamerperiode met betrekking tot het functioneren van de Eerste Kamer. Die moties zijn door de vorige Kamer aangenomen tijdens de debatten over:

• - 

  de parlementaire onderzoekscommissie effectiviteit anti-discriminatiewetgeving (POC);
• - 

  de werkgroep zelfevaluatie toeslagenaffaire;
• - 

  het debat over AI en
• - 

  het debat over de Staat van de Rechtsstaat.

Planning behandeling Pakket Belastingplan 2025:

Twee wetsvoorstellen uit het pakket Belastingplan 2025 raken aan de commissie SZW. Het betreft de wetsvoorstellen 36606 en 36607. De commissie Financiën ontvangt op maandagavond 18 november een technische briefing over het pakket Belastingplan 2025. In de vergadering van de vaste commissie voor Financiën van dinsdag 26 november wordt gelegenheid geboden tot het leveren van inbreng voor het verslag. U bent van harte welkom om bij de technische briefing en de inbrengvergadering aan te sluiten. Op maandag 9 december en dinsdag 10 december wordt het Pakket Belastingplan plenair behandeld. De laatste week voor het kerstreces vinden de stemmingen plaats.

Ter informatie:

• - 

  Brief ter aanbieding van het Gemeentenieuws 2024-5.