De Eerste Kamer debatteerde dinsdag 1 december met minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) over de Wet inburgering 20.. Aan het einde van het debat is het wetsvoorstel zonder stemming aanvaard.
Met dit voorstel voor een nieuwe Wet inburgering wordt beoogd dat inburgeringsplichtigen zo snel mogelijk de taal leren en volwaardig aan de Nederlandse samenleving gaan deelnemen, het liefst via betaald werk. Opeenvolgende wijzigingen van de Wet inburgering, die stamt uit 2007 en in 2013 en in 2017 aanzienlijk is gewijzigd, hebben ervoor gezorgd dat een logische systematiek in die wet ontbreekt. De zogenoemde 'veranderopgave inburgering' waardoor gemeenten meer regie krijgen, leidt opnieuw tot een groot aantal wijzigingen in de huidige wet. Daarom is er gekozen voor een nieuwe wet in plaats van de huidige wet te wijzigen. De huidige Wet inburgering wordt ingetrokken, maar blijft gelden voor personen op wie deze wet van toepassing was op de dag voorafgaand aan de inwerkingtreding van deze nieuwe wet.
Brede steun, maar ook zorgen en kritiek
De zes aan het debat deelnemende woordvoerders steunden de nieuwe wet, al hadden zij nog enkele zorgen en kritiek. Deze betroffen onder andere de hogere taaleis die aan inburgeraars wordt gesteld, het verschil in taaleis voor inburgering en voor naturalisatie en de vertraging van de invoering van de wet. Ook waren er vragen over de positie van gezinsmigranten, expats en EU-migranten; voor hen geldt de nieuwe wet niet.
Volgens GroenLinks-senator Van Gurp faalt de huidige wet omdat die het zogenoemde doenvermogen van inburgeraars overschat en de effecten van marktwerking onderschat. PvdA-senator Nooren wilde weten hoe de minister zicht gaat houden op de uitvoering van de wet en hoe hij zorgt dat de inburgeraar niet het kind van de rekening zal worden. D66-senator Stienen noemde iedere dag uitstel een dag te veel. Zij wilde weten hoe de minister kan bijdragen aan het verzachten van de gevolgen van de vertraging van de invoering voor de huidige inburgeraars.
ChristenUnie-senator Huizinga bepleitte een 'dubbel commitment' waarbij de samenleving veel verwacht van de inburgeraars, maar waarbij inburgeraars ook veel van de Nederlandse samenleving mogen verwachten. Volgens SP-senator Kox is het een fundamentele fout in het wetsvoorstel dat het taalonderwijs aan inburgeraars niet wordt ingebed in het onderwijssysteem. CDA-senator Oomen vroeg tot besluit aandacht voor het arbeidsmarktperspectief van hoog opgeleide vluchtelingen: kan daarvoor geen maatwerk worden gemaakt, aldus Oomen.
Minister Koolmees zegde toe dat hij een scherp monitoringssysteem zal inrichten voor, tijdens en na de invoering van de wet. Ook is het stelsel zo ingericht dat het zich kan aanpassen aan ervaringen in de uitvoering. Koolmees besloot met een terugblik op de totstandkoming van het wetsvoorstel. Dit onderwerp is in het verleden vaak gepolitiseerd. Door in dit wetgevingstraject iedereen te betrekken is polarisatie achterwege gebleven, aldus de minister.
Deel dit item: