Behandelfase Eerste Kamer: behandeling in Eerste Kamer afgerond.

nationaal

Op 27 november 2018 nam de commissie EUZA kennis van de brief van de minister van Buitenlandse Zaken inzake uitkomsten maatschappelijke consultaties over de toekomst van de Europese Unie en van de bijbehorende rapporten (zie hier).

Europees

Tijdens de informele bijeenkomst van de Europese Raad (ER) op 9 mei 2019 in Sibiu, Roemenië, vond een discussie plaats over de toekomst van de EU. Conform de toezegging in de geannoteerde agenda, ontving de kamer op 3 mei 2019 een brief ter aanbieding van de conceptverklaring en de Leaders’ Agenda van de informele Europese Raad ter vertrouwelijke inzage. Tevens ontving de Kamer zes Nederlandse papers die zijn opgesteld om de inzet zoals geformuleerd in de Staat van de Europese Unie (35.078, B) onder de aandacht van de instellingen en andere lidstaten te brengen.

volledige titel

Witboek over de toekomst van Europa - Beschouwingen en scenario's voor de EU27 tegen 2025

document Europese Commissie

COM(2017)2025, d.d. 1 maart 2017

commissies Eerste Kamer

beleidsterreinen

verwante dossiers

Maatschappelijke consultaties toekomst Europa

Op 27 november 2018 nam de commissie EUZA kennis van de brief van de minister van Buitenlandse Zaken inzake uitkomsten maatschappelijke consultaties over de toekomst van de Europese Unie en van de bijbehorende rapporten (zie hier).

Op 16 november 2018 stuurde de Minister van Buitenlandse Zaken een brief aan de Kamer ter aanbieding van de uitkomsten van maatschappelijke consultaties betreffende de toekomst van de Europese Unie. Hiervoor zijn rapporten opgesteld door het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) en het Verwey Jonker Instituut (zie hier).

De uitkomsten worden door het kabinet aangeboden aan het Oostenrijks Voorzitterschap. Naar alle waarschijnlijkheid zal het Voorzitterschap de uitkomsten van de consultaties in alle lidstaten vervolgens, onder begeleiding van een gezamenlijk verslag, aanbieden aan de Europese Raad van december 2018. Tevens zal dit als inbreng dienen voor de discussie over de toekomst van de EU tijdens de informele Europese Raad in Sibiu, Roemenië, op 9 mei 2019.

Op 19 juni 2018 werd de brief inzake brede maatschappelijke consultaties EU door het College van Senioren vastgesteld en verstuurd naar de minister van Buitenlandse Zaken.

Op 12 juni 2018 stemde de commissie EUZA in met de doorgeleiding van de conceptcommissiebrief naar het College van Senioren.

Op 5 juni 2018 stelde de commissie EUZA de conceptcommissiebrief met enige wijzigingen vast, waarna deze kan worden doorgeleid naar het College van Senioren.

Op 15 mei 2018 besloot de commissie EUZA om College van Senioren niet te adviseren om als Eerste Kamer verdere uitvoering te geven aan het verzoek van de regering voor brede maatschappelijke consultaties inzake de toekomst van de EU, mede gelet op de besluitvorming van de Tweede Kamer hierover. Hiervoor zal een conceptcommissiebrief worden opgesteld die op een later moment wordt geagendeerd.

Op 17 april 2018 besprak de commissie EUZA de brief inzake brede maatschappelijke consultaties over de toekomst van Europa (34.841, C) en besloot te reageren, nadat ze kennis heeft kunnen nemen van het standpunt van de Tweede Kamer.

Op 10 april 2018 is de brief (34.841, C) inzake brede maatschappelijke consultaties tijdens het plenaire debat over de Algemene Europese Beschouwingen met de Minister van Buitenlandse Zaken besproken.

Op 6 april 2018 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken een brief (34.841, C) inzake brede maatschappelijke consultaties over de toekomst van Europa.

Financiën

Op 10 juli 2018 stuurde de Minister van Financiën een antwoord op de brief van 13 juni 2018 met vragen over de toekomst van de bankenunie. In de brief wordt eveneens antwoord gegeven op vragen over risicoreductie in de Europese bankensector, waarover op 29 juni 2018 een brief aan de minister van Financiën werd verstuurd. Nadat de agendering op 11 september 2018 - op verzoek van het lid Reuten (SP) - is aangehouden, heeft de commissie op 2 oktober 2018 de brief voor kennisgeving aangenomen.

De commissie Financiën heeft bij brief van 29 juni 2018 gereageerd op de brief van de minister van Financiën van 5 juni 2018 (EK, J) over risicoreductie in de Europese bankensector (naar aanleiding van de toezegging 'Het toezenden aan de Eerste Kamer van een brief inzake risicoreductie in de Europese bankensector'(T02570)).

Op 22 mei 2018 besloot de commissie Financiën om in schriftelijk overleg te treden met de regering naar aanleiding van de geannoteerde agenda voor de vergadering van de Eurogroep en Ecofinraad op 24 en 25 mei 2018 (21.501-07, H). De inbrengdatum daarvoor werd vastgesteld op 5 juni 2018. Op 13 juni 2018 werd de brief naar de minister van Financiën verstuurd.

Op 6 februari 2018 besloten de commissies het verslag van een schriftelijk overleg over de discussienota toekomst van de EU-financiën voor kennisgeving aan te nemen (34.844, B).

Op 31 januari 2018 stuurde de minister van Financiën een antwoord op de brief van 21 september 2017 inzake de kabinetsappreciatie van de discussienota over de toekomst van EU-financiën (COM(2017)358).

Op 21 september 2017 stuurden de commissies Financiën en Europese Zaken een brief naar de regering met nadere vragen naar aanleiding van de discussienota over de toekomst van de EU-financiën.

Tijdens de vergadering van de commissies Financiën en Europese Zaken op 12 september 2017 heeft de fractie van de PvdA inbreng geleverd voor schriftelijk overleg over de discussienota inzake de toekomst van EU-financiën.

Op 14 juli 2017 stuurden de ministers van Buitenlandse Zaken en Financiën een kabinetsappreciatie over de toekomst van de EU-financiën. Op 12 september 2017 kunnen de leden van de commissies Financiën en Europese Zaken inbreng voor schriftelijk overleg leveren.

De commissies Financiën en Europese Zaken besprak op 4 juli 2017 de discussienota over de toekomst van EU-Financiën en besloot de datum voor het leveren van inbreng voor schriftelijk overleg vast te stellen op 12 september 2017.

Defensie

Op 6 juni 2017 publiceerde de Europese Commissie de discussienota over de toekomst van Europese Defensie. Op 13 juni 2017 besprak de commissie BDO deze nota en besloot deze te betrekken bij de Algemene Europese Beschouwingen op 7 november 2017.

Economische Monetaire Unie

Op 24 april 2018 voerden de commissies Financiën, EUZA en EZK/LNV een mondeling overleg met de minister van Financiën en Economische Zaken en Klimaat over het Europees Semester, de toekomst van de EMU, de bankenunie, het MFK en de fiscale agenda.

Op 20 maart 2018 hielden de commissies een voorbespreking over het gesprek met de bewindspersonen van Financiën en naar verwachting de minister van Economische Zaken en Klimaat over het Europees Semester 2018 en de toekomst van de Economische en Monetaire Unie (EMU) op 24 april 2018.

Op 13 februari 2018 vond er een deskundigenbijeenkomst plaats over de toekomst van de Economische en Monetaire Unie.

Op 27 november 2017 stuurden de ministers van Financiën en van Buitenlandse Zaken een antwoord (34.844, A) op de brief van 30 juni 2017. Op 19 december 2017 besloten de commissies vooralsnog niet in nader schriftelijk overleg te treden met de regering naar aanleiding van het verslag van een schriftelijk overleg.

Naar aanleiding van de geannoteerde agenda van de Eurogroep en Ecofinraad van 4 en 5 december 2017, besloot de commissie Financiën op 5 december 2017 om een deskundigenbijeenkomst te organiseren in het kader van de Economische Monetaire Unie.

Op 18 juli 2017 liet de minister van Financiën per brief weten dat de beantwoording van de vragen over de discussienota aangaande de EMU uitgesteld wordt tot na het zomerreces.

De commissies Financiën, Economische Zaken en Europese Zaken namen op 6 juni 2017 de discussienota over de verdieping van de Economische Monetaire Unie (EMU) in behandeling. De fractie van de PvdA heeft op 20 juni 2017 schriftelijke inbreng geleverd voor een brief naar de regering. Op 30 juni 2017 is de brief (34.844, A) verzonden.

Sociale dimensie

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in de geannoteerde agenda voor de vergadering van de raad Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken van 15 juni een kabinetsappreciatie opgenomen inzake de discussienota over de ''sociale dimensie van Europa''.

De commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid besloot op 9 mei 2017 geen overleg te voeren over de discussienota inzake de Sociale dimensie van Europa 2025.

Mondialisering

De commissies EZ en BDO bespraken op 23 mei 2017 de discussienota over het in goede banen leiden van de mondialisering en besloten de discussienota voor kennisgeving aan te nemen en verdere behandeling aan de commissie EUZA te laten.

Witboek

Op 16 mei 2017 heeft de commissie EUZA kennis genomen van de kabinetsappreciatie over het Witboek en besprak zij het werkbezoek aan Brussel ter voorbereiding op de Algemene Europese Beschouwingen van 7 november 2017.

Op 28 maart 2017 besprak de commissie Europese Zaken de behandeling van het Witboek en werd een datum voor de Algemene Europese Beschouwingen besproken.

Op 21 maart 2017 bespraken de commissies Europese Zaken (EUZA) en Financiën het Witboek over de toekomst van Europa.

De commissies besloten dat de commissie EUZA het voortouw neemt in de behandeling van het Witboek. Daarnaast besloten de commissies om het debat over de toekomst van de EU centraal te stellen in de Algemene Europese Beschouwingen (AEB).

Op 25 januari 2018 is het verslag verschenen van het werkbezoek van een delegatie van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid op 26 september 2017 aan de Europese instellingen te Brussel. Dit bezoek stond in het teken van het Witboek over de Toekomst van de Europese Unie en de betekenis daarvan voor de Europese justitiële samenwerking. Centraal stonden de vragen welke voorstellen de Kamer op JBZ-terrein op de korte en lange termijn kan verwachten en hoe het parlement meer grip op Europese besluitvorming zou kunnen krijgen (32.317, 503).

Op 11 december 2017 organiseerde de Tweede Kamer in samenwerking met de provincie Limburg een rondetafelgesprek over het Witboek.

Op 2 november 2017 stuurde de Minister van Financiën een brief aan van de commissie voor Financiën inzake de vragen en opmerkingen over onder andere de verdieping van de EMU in het verslag van de Eurogroep en Ecofinraad van 9 en 10 oktober 2017 en de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en Ecofinraad van 6 en 7 november 2017 .

Op 11 oktober 2017 diende het lid Leijten twee moties in inzake het versnellen van de invoering van een Kapitaalmarktunie. Op 24 oktober 2017 zijn deze verworpen.

Op 4 oktober 2017 bespraken de commissies Financiën, EUZA en BDO tijdens een algemeen overleg de toekomst van de EMU en het witboek over de toekomst van Europa met de minister van Financiën.

Op 12 oktober 2017 diende het lid Van Ojik een motie in inzake de Nederlandse positie ten aanzien van de vijf toekomstscenario's van de Europese Unie. De motie is aangenomen.

Op 11 september 2017 informeerde de Minister van Financiën de Tweede Kamer over de ideeën van het kabinet ten aanzien van een vastomlijnd proces voor schuldherstructurering in de eurozone voor overheden en de eventuele implicaties hiervan voor het Eurosysteem.

Op 24 mei 2017 agendeerde de commissie voor Infrastructuur en Milieu het Witboek en besloot na de zomer een technische briefing te organiseren over de effecten van de scenario's op transport- en milieubeleid.

De commissie V&J besprak het Witboek op 17 mei 2017 en besloot het Witboek te betrekken bij het algemeen overleg van 7 juni 2017 over de JBZ-raad van 8 en 9 juni 2017.

Op 9 mei 2017 heeft de commissie SZW het voorstel en de kabinetsappreciatie over het Witboek voor kennisgeving aangenomen.

Op 11 mei 2017 heeft de commissie Europese Zaken besloten om in september een hoorzitting te organiseren met deskundigen en het kabinet te verzoeken een appreciatie te geven over alle voorstellen die voortvloeien uit het Witboek.

Na ontvangst van de kabinetsappreciatie heeft de commissie Europese Zaken besloten het document te betrekken bij een nog te plannen debat over de agenda van de Europese Raad.

De commissie Europese Zaken heeft op 30 maart 2017 de minister verzocht voor 13 april 2017 een kabinetsreactie over het Witboek te geven.

De commissie Financiën heeft het onderdeel over de Economische Monetaire Unie (EMU) uit het Witboek als prioritair aangemerkt. De commissie Financiën besprak het Witboek in haar procedurevergadering op 30 maart 2017 en heeft de minister van Financiën verzocht om een inhoudelijke appreciatie en verwachting te geven over het onderwerp aangaande de EMU in het Witboek.

Op 12 april 2017 stuurde het kabinet een appreciatie over het Witboek over de Toekomst van Europa aan de Tweede Kamer. Op 8 mei 2017 stuurde de minister van Buitenlandse Zaken deze ook aan de Eerste Kamer.

Het kabinet geeft in zijn kabinetsappreciatie aan dat hij het van belang vindt dat de discussie over de toekomst van de EU ook tegen de achtergrond van veiligheid en een veranderende economie en samenleving moet worden gevoerd voor beleidsvorming op Europees niveau. Nederland heeft volgens het kabinet geprofiteerd van de Europese samenwerking en wil graag werken aan oplossingen op maatschappelijke vraagstukken als migratie, klimaatverandering, de sociaaleconomische ontwikkelingen en veiligheid. Om een sterker Europa te creëren ziet het kabinet dat er op sommige terreinen meer Europa nodig is en op andere terreinen juist minder. Consolidatie en implementatie is daarbij een belangrijk uitgangspunt.

De scenario's die de Europese Commissie voor de EU in haar witboek schetst, worden gezien als katalysator voor de discussie over de Unie voor de komende tien jaar. Het kabinet ziet in de meeste scenario's elementen terugkomen die tijdens de afgelopen kabinetsperiode ook door het kabinet zijn ingebracht in de discussie over het functioneren van de Europese Unie. Hij vindt wel dat uitdagingen en problemen moeten worden aangepakt op het niveau dat daarvoor het meest geschikt is.

EU-burgers moeten kunnen profiteren van de interne markt. Om die reden is verdere samenwerking nodig op de terreinen van de (digitale) interne markt, de dienstenmarkt en kapitaalmarktunie omdat deze kan leiden tot duurzame economische groei en werkgelegenheid.

De scenario's die in het Witboek genoemd worden zijn volgens het kabinet niet erg concreet over de (economische) ontwikkelingen in de Eurozone. De minister belooft in zijn brief terug te komen op de nog onbeantwoorde vragen van de commissie Financiën van de Tweede Kamer hierover.

Het kabinet wil bovendien meer ruimte voor flexibiliteit waarbij betrokkenheid en transparantie voorop staan. Het kabinet acht het noodzakelijk dat aan de strategische agenda uit 2014 uitvoering blijft worden gegeven tijdens de discussie over de toekomst van Europa, zoals aan versterkte samenwerking op het gebied van externe veiligheid, defensie en de implementatie van de global strategy . Het kabinet stelt als voorwaarde voor nauwere samenwerking dat EU-lidstaten politiek commitment tonen en bestuurlijk-institutionele capaciteit inzetten om besluiten en verplichtingen na te komen.

Notitie Economische en Monetaire Unie

Op 20 juni 2018 publiceerde de Europese Commissie ter voorbereiding op de Europese Raad en de Europese Top van 28 en 29 juni 2018 een notitie met een overzicht van wat reeds is bereikt, welke voorstellen nog op tafel liggen en waarvoor nog belangrijke beslissingen genomen moeten worden in het kader van de Economische en Monetaire Unie.

Samenvatting

De Europese Commissie heeft op 1 maart 2017 haar Witboek over de Toekomst van Europa gepubliceerd. Dit discussiedocument bevat vijf scenario's voor de richting waarin de EU zich tot 2025 zou kunnen ontwikkelen. "De in dit witboek gepresenteerde vijf scenario's moeten helpen een debat over de toekomst van Europa in goede banen te leiden."

De viering van het 60-jarige bestaan van het Verdrag van Rome (1957) staat gepland op 25 maart 2017 tijdens een informele bijeenkomst van staatshoofden en regeringsleiders van de EU-lidstaten, waar een Verklaring van Rome zal worden ondertekend. Tijdens deze viering zal niet enkel worden teruggeblikt, maar zal de blik ook op de toekomst van de EU zijn gericht. Met het witboek wil de Europese Commissie hieraan bijdragen.

In vervolg op het witboek zal de Europese Commissie de komende maanden vijf discussienota's publiceren:

• 1. 

  Eind april 2017: discussienota over de sociale dimensie van Europa
• 2. 

  Medio mei 2017: discussienota over het in goede banen leiden van de mondialisering
• 3. 

  Eind mei 2017: discussienota over de toekomst van de Economische en Monetaire Unie, op basis van het verslag van de vijf voorzitters van juni 2015
• 4. 

  Begin juni 2017: discussienota over de toekomst van Europese defensie
• 5. 

  Eind juni 2017: discussienota over de toekomst van EU-financiën

Tijdens de informele bijeenkomst van de Europese Raad (ER) op 9 mei 2019 in Sibiu, Roemenië, vond een discussie plaats over de toekomst van de EU. Conform de toezegging in de geannoteerde agenda, ontving de kamer op 3 mei 2019 een brief ter aanbieding van de conceptverklaring en de Leaders’ Agenda van de informele Europese Raad ter vertrouwelijke inzage. Tevens ontving de Kamer zes Nederlandse papers die zijn opgesteld om de inzet zoals geformuleerd in de Staat van de Europese Unie (35.078, B) onder de aandacht van de instellingen en andere lidstaten te brengen.

Tijdens de Eurogroep van 19 november 2018 heeft een gedachtewisseling plaatsgevonden over de verdieping van de Economische Monetaire Unie.

De Eurogroep besprak op 1 en 2 oktober 2018 de toekomst van de Economische Monetaire Unie.

Op 7 en 8 september 2018 vond er een bijeenkomst plaats van de Eurogroep en de informele Ecofinraad. De Eurogroep heeft van gedachten gewisseld over de EMU in navolging op de verklaring die op 29 juni 2018 is opgesteld. In de Eurotop van december 2018 wordt weer gesproken over de toekomst van de EMU. De komende tijd bespreekt de Eurogroep over deelonderwerpen.

Op 29 juni 2018 is tijdens de Eurotop een verklaring opgesteld over de toekomst van de Economische en Monetaire Unie (EMU).

Op 21 en 22 juni 2018 heeft de eurogroep heeft in inclusieve samenstelling als voorbereiding op de Europese Raad van 28 en 29 juni gesproken over de verdieping van EMU. De discussie vond plaats in het licht van de Frans-Duitse verklaring van Meseberg van 19 juni jl. die beide ministers dan ook actief hebben toegelicht in de vergadering.

Tijdens de Eurogroep van 24 mei 2018 is er gesproken over de verdieping van de Economische en Monetaire Unie ter voorbereiding van de Eurotop van 28-29 juni. De regeringsleiders zullen dan verder spreken over de toekomst van het ESM en de bankenunie.

Tijdens de informele Ecofinraad van 27 en 28 april 2018 (21.501-07, G) wisselden de ministers ter opvolging van de Eurotop van 23 maart 2018 van gedachten wisselen over de verdieping van de Economische Monetaire Unie (EMU).

Op 23 maart 2018 bespraken de regeringsleiders van eurozone lidstaten ter opvolging van de Eurotop van december 2017 de verdieping van de Economische en Monetaire Unie (EMU).

De Eurogroep van 12 maart 2018 (21.501-07, C) trof voorbereidingen voor de Eurotop van 23 maart waarin gesproken wordt over de verdieping van de EMU.

De Eurogroep besprak op 19 februari 2018 (21.501-07, B) de toekomst van de bankenunie en de transformatie van het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) in een Europees Monetair Fonds (EMF).

Tijdens de Eurotop van 15 december 2017 vond er een discussie plaats tussen de regeringsleiders van de EU 27 over de toekomst van de Economische en Monetaire Unie.

Op 4 december 2017 heeft de Eurogroep in inclusieve samenstelling (met 27 lidstaten) de Eurotop over de toekomst van de Economische en Monetaire Unie voorbereid die op 14 en 15 december 2017 plaatsvond.

De Ecofinraad besprak op 7 november 2017 de toekomst van de verdieping van de EMU.

De Eurogroep besprak op 9 oktober 2017 de rol van het Europees Stabiliteitsmechanisme.

De informele Ecofinraad besprak op 15 en 16 september 2017 de toekomst van de Economische Monetaire Unie.

De Eurogroep en Ecofinraad besprak op 10 en 11 juli de reflectiepaper van de Economische Monetaire Unie.

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in de geannoteerde agenda voor de vergadering van de raad Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken van 15 juni een kabinetsappreciatie opgenomen inzake de discussienota over de ''sociale dimensie van Europa''.

De Europese Commissie informeerde de raad Algemene Zaken op 16 mei 2017 over de follow-up van het Witboek over de toekomst van Europa.

De informele Ecofinraad op 7 en 8 april 2017 besprak de toekomst van de Economische Monetaire Unie.

Op 25 maart 2017 is de verklaring van Rome ondertekend door de 27 regeringsleiders van de Europese Unie.

In de databank EUR-Lex wordt de laatste stand van zaken in de Europese behandeling van het voorstel weergegeven.

Op 17 januari 2019 heeft het Europees Parlement (EP) een tekst aangenomen over gedifferentieerde integratie in de EU waarin het EP, in het licht van het witboek en de daarbij behorende discussienota's, onder andere ingaat op het idee dat ''Europa niet volgens een uniforme benadering werkt en zich moet aanpassen aan de behoeften en wensen van zijn burgers''.

Op 24 oktober 2017 nam het Europees Parlement een resolutie aan inzake de discussienota over de toekomst van de EU-financiën.

In de databank OEIL van het Europees Parlement wordt de laatste stand van zaken in de behandeling van het voorstel weergegeven.

Reflectiepaper witboek toekomst van Europa

Op 21 november 2017 stuurde de Oostenrijkse Federale Raad een opinie in het kader van een politiek dialoog naar de Europese Commissie.

Reflectiepaper toekomst Europese Defensie

Op 10 november 2017 heeft de Zweedse Riksdag een standpunt ingenomen over het reflectiepaper inzake de toekomst van Europese Defensie.

Op 12 oktober 2017 heeft de Tsjechische Senaat een resolutie aangenomen over de toekomst van Europese Defensie en ondersteund daarin o.a. de totstandkoming van PESCO.

De Roemeense Kamer van Afgevaardigden heeft op 4 oktober 2017 een standpunt ingenomen over het reflectiepaper inzake Euroepse defensie.

Reflectiepaper over het in goede banen leiden van de mondialisering

De commissie voor Industrie en Handel van de Zweedse Riksdag heeft op 26 oktober 2017 een standpunt ingenomen over de discussienota inzake Globalisering.

Reflectiepaper verdieping van de EMU

De commissie voor Financiën van de Zweedse Riksdag heeft op 7 november 2017 een standpunt ingenomen over de verdieping van de EMU.

Reflectiepaper toekomst EU-Financiën

De commissie voor Financiën van de Zweedse Riksdag heeft op 7 november 2017 een standpunt ingenomen over de toekomst van EU Financiën.

Overig

Op 22 mei 2017 hebben de parlementen van de V4 (Slowakije, Hongarije, Tsjechië en Polen) conclusies aangenomen over de toekomst van Europa en voedselkwaliteit in de lidstaten.

In de databank IPEX wordt de behandeling van het voorstel in de diverse (kandidaat) lidstaatparlementen weergegeven.